مرمت بنای ۶۰۰ ساله ماهان لنگ اعتبار

به گزارش ایرنا، شهر ماهان در ۳۰ کیلومتری شمال شرق کرمان به واسطه آثار تاریخی و طبیعی مانند باغ ثبت جهانی شاهزاده و داشتن آب و هوایی ییلاقی از مناطق گردشگری و پر رفت و آمد استان کرمان محسوب می شود.

اما مجموعه کم نظیر و ارزشمند آرامگاه شاه نعمت الله ولی ماهان نیز آوازه مشهوری دارد که افراد زیادی در طول سال از این بنا بازدید می کنند؛ بنا بر استنادها ساخت این مجموعه در نیمه اول قرن نهم و در دوران تیموری و سال ۸۴۰ هجری قمری آغاز شده و طی ۶ قرن تا اواخر قرن چهاردهم ادامه یافته است.

عمارت تاریخی مرقد شاه نعمت‌الله ولی، با احتساب صحن‌ها و رواق‌های اطراف آن حدود ۶ هزار متر مربع وسعت دارد و شاهکاری از هنر معماری شش قرن اخیر با تلفیقی از فضای معماری مقبول و باغ‌سازی به شمار می رود که فضایی بسیار فرح انگیز و صفایی عارفانه را تقدیم به بازدیدکنندگان می کند.

طی روزهای اخیر تصاویری در شبکه های اجتماعی منتشر شده که حاکی از ریزش برخی کاشی ها، ترک خوردگی دیواره و برخی نابسامانی های محیطی در بنای مجموعه شاه نعمت الله ولی است؛ وضعیتی که زیبنده چنین بنای با ارزش تاریخی و فرهنگی نیست.

البته مالکیت مجموعه شاه نعمت الله ولی به دلیل وقفی بودن در اختیار اداره اوقاف است، اما به لحاظ اینکه بنا در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ در فهرست آثار ملی قرار گرفته، از میراث فرهنگی دلایل مشکلات و کم توجهی به این مجموعه را جویا شدیم.

ضرورت مرمت مستمر

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در این زمینه گفت: مجموعه تاریخی شاه نعمت الله ولی ماهان بر اساس اعتبارات تخصیص یافته مرمت می شود و گاهی این اعتبار برای کارهای مرمت و ساماندهی این مجموعه کافی است و برخی سال‌ها نیز کفاف هزینه ها را نمی دهد و کارها برای سال بعد پیگیری می شود.

محسن موحدی تصریح کرد: استحکام بخشی، مرمت کاشی ها، مناره ها، گنبد و بدنه بنای شاه نعمت الله ولی در طول سال های متمادی در چارچوب اعتبارات محدودی که اختصاص می یابد، انجام می شود اما اگر مشارکت از طرف متولی این مجموعه انجام شود ما در بحث نگهداری و مرمت این بنا موفق تر خواهیم بود.

وی خاطر نشان کرد: به مرور زمان، آفتاب، باد و عوامل مختلف جوی، حوادث طبیعی و تاثیرات حضور بازدید کنندگان مرتب در تخریب آثار تاریخی دخیل هستند، بنابراین چنین مجموعه های بزرگی همواره مرمت مستمر می خواهند و باید همیشه تحت مراقب قرار گیرند، البته که نیاز به بودجه دارد.

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمان ادامه داد: در بناهای تاریخی، اداره میراث فرهنگی نهایت سعی خود را می کند تا بنا حفظ شود، اما مرمت کامل و بازگشت به چرخه گردشگری نیاز به سرمایه گذار دارد همانطور که این اتفاق برای باغ فتح آباد کرمان رخ داد.

اعتبار صفر

وی تاکید کرد: برای مرمت و ساماندهی مجموعه شاه نعمت الله ولی به یاد نمی آورم هزینه ای از طرف اوقاف شده باشد، البته این نهاد نیز قوانین و مقررات خاص خود و محدودیت هایی دارد.

موحدی گفت: امسال تاکنون اعتباری برای مرمت و حفاظت مجموعه شاه نعمت الله ولی از طرف وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تاکنون تخصیص داده نشده است.

وی اظهار داشت: آثار تاریخی مانند مجموعه شاه نعمت الله ولی به صورت مرتب تحت نظارت و بازدید کارشناسان میراث فرهنگی کرمان قرار دارد و اگر مشکل فوری پیدا شود به سرعت رسیدگی می شود؛ این اتفاق در سال های گذشته برای همین بنا رخ داده است.

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمان با اشاره به ریزش کاشی کاری گنبد مقبره شاه نعمت الله ولی در سال های گذشته بیان کرد: مرمت کاشی کاری‌های گنبد توسط استادان مجرب انجام شده است، اما چون کاشی ها دچار آسیب می شوند باید هر سال به آنها رسیدگی شود.

وی افزود: زائرخانه مجاور آرامگاه شاه نعمت الله ولی طی سال های قبل مرمت شده است و این مجموعه اینک با کاربری اقامتی و پذیرایی فعالیت می کند.

مجموعه ای با ارزش ثبت جهانی

موحدی تصریح کرد: مجموعه شاه نعمت الله ولی مجموعه ای با ارزش است حتی ارزش ثبت جهانی دارد و نیاز دارد تا کاربری های فرهنگی متناسب با شان این مجموعه تاریخی انجام شود.

به گزارش ایرنا براساس آنچه درباره سید نورالدین شاه نعمت الله ولی عارف و شاعر نامی ایران آمده، وی سال ۷۳۰ هجری در ایران متولد شده است، البته در مورد محل دقیق تولد وی اتفاق نظر نیست و برخی استنادها نیز محل تولد وی را به حلب سوریه نسبت داده اند.

شاه نعمت الله علوم مقدماتی را نزد شیخ رکن الدین شیرازی تحصیل کرد و چون علوم ظاهری طبع او را قانع نمی کرد سال ها به ریاضت و تزکیه باطن مشغول شد و در پی مراد به سیر و سفر پرداخت.

این عارف نامی به دستور شرع مقدس سخت پایبند بود و به سرودن شعر نیز همت می‌گماشت که مشهورترین اثر وی دیوان اشعار اوست که مشتمل بر ۱۲ هزار بیت از قصیده‌ها، غزل‌ها، مثنوی‌ها و رباعیات است.

شاه نعمت‌الله به شهرهای مختلفی سفر کرد و ۲۵ سال آخر عمر خود را در ماهان از شهرهای کرمان گذراند که در سال ۸۴۳ ق نیز همانجا دیده از جهان فروبست.