به گزارش ایرنا از روابطعمومی فرهنگستان هنر، کتاب «دیباچهنویسی بر مرقع» نگارش تاریخ هنر در ایران قرن دهم هجری نوشته دیوید جی.راکسبرو با ترجمه و تحقیق حنیف رحیمی پردنجانی عضو هیات علمی دانشگاه یزد به همت مؤسسه تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری (متن) فرهنگستان هنر منتشر شده است.
این کتاب، تنها اثری است که به تحلیل تاریخی و محتوایی دیباچههای مرقع در اواخر دوره تیموری و اوایل دوره صفوی پرداخته و برگردان آن به زبان فارسی برای علاقهمندان و پژوهشگران تاریخ هنر ایران ضروری است.
مولف کتاب، دیوید جی. راکسبرو استاد تاریخ هنر اسلامی در دانشگاه هاروارد است که تاکنون پژوهشهای متعددی در زمینه هنرهای ایرانی و ترکی و هندی در قرون میانه اسلامی انجام داده و در قالب کتاب و مقاله منتشر کرده است. در اثر پیش رو، نویسنده تلاش گسترده و دقت وافری کرده تا بتواند از میان انبوه متون ادبی و تاریخی، ارتباطات بینامتنی و قالبهای مشترک فکری را کشف و پرتویی تازه بر مطالعات هنر ایران بتاباند.
کتاب دیباچهنویسی بر مرقع مشتمل بر هفت فصل به نگارش درآمده است. در فصل نخست، که به «مقدمهای بر دیباچهها» اختصاص دارد، «اولویتها و دریافتها در مطالعه تاریخنگاری در قرن دهم/ شانزدهم» و «رویکردها و روشها در مطالعه ادبی» را خواهید خواند. فصل دوم به «مؤلفان و محیط زندگی و زمانه آنان» میپردازد. «انشا و زمینه» عنوان فصل سوم را تشکیل میدهد که در آن، «انشای دیباچه، ساخت مرقع» و «زمینههای استفاده» را تشریح کرده است.
در فصل چهارم که «ابعاد ادبی» نام دارد، نویسنده به «ساختار و ترکیب»، «زبان»، «تصاویر و مضامین مکرر در مرقع»، «بینامتنیت و اقتباسهای ادبی» پرداخته است. «قبل از نگارش دیباچهها: آثار تذکرهای، تاریخی و رسالات خوشنویسی»، «دیباچه مرقع: نگارش تاریخ هنر»، «جایگاه فعالان هنری در سنت» و «قضاوت درباره آثار و واکنش به آنان» مطالبی هستند که در فصل پنجم، با عنوان «هنر در تاریخ و عمل» آمده است.
«پردهگشای چهره تصویر: دیباچه دوستمحمد بر مرقع بهرام میرزا» فصل ششم کتاب را تشکیل میدهد و مؤلف در فصل آخر این کتاب، یعنی فصل هفتم (خاتمه)، تلاش کرده تا با نقلقولهایی که ابنندیم در کتاب الفهرست خود آورده به فضایل خوشنویسی بپردازد و سپس به دانش تاریخ هنر و آداب و رسوم هنری بپردازد و با نمونههایی آن را تشریح کند. این کتاب با ضمیمهای درباره ارتباطات استادشاگردی به پایان رسیده است.
کتاب «دیباچهنویسی بر مرقع»، در ۳۹۷ صفحه و شمارگان ۵۰۰ جلد، در وبگاه مؤسسه تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری عرضه شده است. همچنین علاقهمندان برای تهیه این کتاب میتوانند به کتابفروشی این انتشارات، واقع در خیابان ولیعصر(عج)، پایینتر از چهارراه طالقانی، شماره ۱۵۵۰ مراجعه کنند.
منبع