سرویس معارف خبرگزاری ایکنا، در هفتهای که گذشت مطالب متعددی را منتشر کرده است که در ادامه مهمترین آنها را بررسی میکنیم.
توصیه مکرر آیتالله حسنزاده آملی چه بود
حجتالاسلام محمدرضا مصطفیپور:
آیتالله حسنزاده آملی روایاتی را از اصول کافی و بحار و … نقل کرده است که انسان اگر بخواهد نفس خود را تطهیر کند چه باید بکند؛ مثلا در ارشادالقلوب از پیامبر(ص) نقل کرده است که لکل شیء معدن و معدن التقوا قلوب العارفین. از امام علی(ع) هم نقل فرموده است که جایگاه انسان عارف و مؤمن در قیامت، همنشینی با خداوند است. علامه حسنزاده آملی در دروس و غیر درس بارها بر این مسئله تاکید داشتند که ای انسان تو باید همنشین خدا باشی و اینگونه خط مشی داشته باشی.
انسان به فعلیت رسیده مظهر عقل کل و نفس کل است لذا علامه حسنزاده آملی سخنانی را از بزرگان نقل و توضیح داده است. میگوید علی(ع) مظهر عقل کل و سیده نساء عالمین؛ حضرت زهرا(س) مظهر نفس کل است؛ عقل در عالم کبیر و صغیر قائل بر نفس و نفس هم قائل بر عقل است و بعد هم به آیه الرجال قوامون علی النساء اشاره دارد.
علم و عمل جوهر هستند و انسانساز، البته انسانی که انسان است نه حیوان. ایشان خیلی بر معرفت نفس هم برای عوام و هم برای خواص تاکید داشت زیرا نیاز جدی امروز بشر است؛ ما باید نفس خود را بشناسیم و این نیاز جدی بشر امروز است.
ایشان در تعابیر زیبایی دارد؛ الهی من خود را نشناختم تا تو را بشناسم، الهی عارفان گویند عرفنی نفسک و من گویم عرفنی نفسی. الهی در شگفتم از این که کوه را میشکافند تا به معادن جواهر دست یابند ولی خویش را نمیکاوند تا به مخازن حقایق دست یابند. در مورد سفرنامه معراج هم فرموده است معراج رسول شرح اطوار آدمی است. پیامبر به مقام عقل مستفاد رسید که توانست آن حقایق را شهود کند. انسان را شانیتی است که بتواند عاقل موجودات گردد لاجرم موجودات را هم شانیتی است که معقول انسان گردند.
شرط فقهی فیلترینگ؛ غلبه مفسده بر مصلحت است
حجتالاسلام عباس رفعتی:
با توجه به اینکه برخی سکوهای پیامرسان و پلتفرمها طوری است که مفسده آنها بیش از مصلحت است حاکم اسلامی باید جلوی اشاعه این فساد و فحشا را بگیرد و این جزء وطایف حکومت اسلامی است لذا فیلترینگ باید از سوی حکومت اسلامی انجام شود البته اینکه چه شبکه و فضایی فیلتر شود تابع نظر کارشناسان متخصص است یعنی باید آنان بگویند که کدام فضا مفسده بیشتری نسبت به مصالح دارد. اگر مثلا تلگرام را در نظر بگیریم و کارشناسان تایید کنند که مفسده داشتن این پیامرسان بیش از مصالح آن است در این صورت باید تحریم شود؛ حاکم اسلامی باید زمینه و بستر اشاعه فعل حرام را در جامعه از بین ببرد.
اگر چیزی مسلما حرام شد حاکمیت اسلامی باید بستر انجام فعل حرام را در جامعه از بین ببرد البته اگر فعل حرامی آن چنان توسعه یافت که حاکم اسلامی نمیتواند آن منکر را جمع کند حکومت اسلامی وظیفهای ندارد.
این شبهه را پررنگ کنیم؛ ممکن است گفته شود مردم به من رأی دادهاند که فیلترینگ را بردارم لذا مطالبه و حق مردم و حداقل نصف به علاوه یک نفر آنان ممکن است باشد ولی جواب این است که مطالبه مردم ایجاد حق نمیکند یعنی اگر بیشتر مردم بخواهند زنا، ارتباط نامشروع، همجنسبازی و … در جامعه آزاد باشد آیا این مطالبه اکثریت به معنای آن است که باید به آنان حق بدهیم؟ بنابراین حکم اسلامی تابع رأی مردم و اکثریت نیست و با رای اکثریت نمیتوان حق برای مردم درست کرد البته حق مردم در امور حلال است. لذا اگر دولت اسلامی یک سکوی ارتباطی و پلتفرم را فیلتر کند سلب حق مردم نکرده است.
جنگیرها از چه روشهایی برای فریب استفاده میکنند
حجتالاسلام ولیالله نقیپورفر:
برخی جنگیرها گاهی دقیقا آدرس اشیاء گمشده و اتومبیل دزدیده شده را میدهند لذا برای مردم جذاب است ولی این بدبخت با ارتکاب گناه به این موضوع رسیده است؛ یکی از طلاب ما پیش جنگیری رفته و گفته بود استاد ما میگوید که افرادی مثل شما اسیر ابلیس و اجنه هستید و آن فرد اعتراف کرده بود که من حتی بدون اجازه این جن حق ندارم آب بخورم و مدتی است که بچه مرا هم با خودشان میبرند و البته حقوق و دستمزد هم به من میدهند ولی همه اینها به قیمت از دستدادن همه شرف و هستی وجودی یک انسان است. سحر و جادو هم از همین جنس است لذا حکم ساحر و جادوگر اعدام است زیرا با گناه خود را به این دام رسانده و دیگران را هم بدبخت میکند.
کسی که با جن مرتبط است حتی میتواند برای برخی افرادی که فریب میخورند خواب درست کند. یک خانم دانشجوی ارشد قرآن و حدیث به بنده گفت که شما مشکل من را با حضرت فاطمه(س) حل کردید زیرا من به ایشان بدبین شده بودم؛ ماجرا از این قرار بود که ایشان در دوره کارشناسی با یکی از استادان درسی میگیرد و این استاد خودش را به عنوان یک عارف جا میزند و این شاگرد هم به عنوان استاد عرفان اعتماد زیادی به او میکند و کار به جایی میرسد که به خواستگاری او میرود و این دختر هم احساس میکند که سعادت به او روی آورده است؛ طبق گفته این فرد او شب خوابید و در خواب حضرت زهرا(س) را دید و ایشان در خواب این مدعی عرفان را تایید کردند و این خانم با اطمینان جواب مثبت داد.
این خانم میگفت؛ مدتی بعد از ازدواج دیدم همسرم به شدت بهانه میگیرد و با نوامیس مردم ارتباط دارد و بدرفتاری میکند و اینجا متوجه شدم که با یک هیولا ازدواج کردهام و با اینکه طلاق گرفتم اما به ائمه بدبین شده بودم… تا اینکه بنده به او تذکر دادم که این فرد برای تو خوابسازی کرده بود. البته باید ببینیم که این دختر چه ضعفی از خود بروز داده بود که این ابلیسک توانسته بود اینگونه در او اثر گذاشته و برای او خوابسازی کند. عرض کردم که راه برای نفوذ به انسان مؤمن بسته است بنابراین این افراد خودشان با برخی گناهان راه را باز کردهاند.
حوزه و دانشگاه هنوز درک درستی از هوش مصنوعی ندارند
حجتالاسلام علیرضا قائمینیا:
هوش مصنوعی صرفا یک فناوری ساده نیست بلکه ابزار و جعبه فلسفه است و مفاهیمی را با خود به ارمغان آورده که جایگزین مفاهیم دیگر شده است؛ سه مرحله را باید در نسبت هوش مصنوعی و فلسفه از هم جدا کنیم؛ یکی اینکه مبانی فلسفی در این فناوری چه تاثیری داشته است؟ دوم اینکه خود این فناوری تجسد تکنولوژیک یک فلسفه خاص است مثلا لایب نیتس آرزو داشت که ما دستگاهی تاسیس کنیم که بیاندیشد و سوم اینکه این تکنولوژی خودش فلسفهساز شده است.
هوش مصنوعی زیست و سبک زندگی بشر را تغییر میدهد و نه صرفا نحوه اندیشیدن بشر را؛ اقتصاد را متحول میکند و در تمام ساحات زندگی بشر این فرهنگ را تغییر میدهد و ممکن است به زودی یکسری فرهنگهای محاسباتی ایجاد کند.
در غرب هوش مصنوعی را از منظر فلسفه تحلیلی بحث کردهاند ولی فلسفه قارهای را هم شاهد هستیم. در فلسفه تحلیلی صحبت از آگاهی یا نداشتن آگاهی هوش مصنوعی است ولی فلسفه قارهای با معناداری زندگی و هوش مصنوعی، اصالت وجود و مرگ و .. میپردازد.
متاسفانه نه در حوزه و نه در دانشگاه نگاه فلسفی به هوش مصنوعی وجود ندارد و نمیدانند که این هوش مصنوعی تجسد یک فلسفه خاص است و بنیانگذاران این فناوری در غرب، فلاسفه بودند.
ادوارد سعید شرقشناسی را شیوه تسلط بر شرق میداند
مهدی فدایی مهربانی:
اهمیت اندیشه سعید این است که وقتی از روشنفکر سخن میگوید را ذیل مفهوم شرقشناسی درک میکند و میفهمد؛ همچنین در نگاه سعید درباره روشنکفری، مسائل انضمامی را به روشنفکری پیوست میدهد لذا برای او مسئله فلسطین جزء این بحث قرار میگیرد؛ او رفته و سنگ پرتاب میکند زیرا نماد مقاومت محسوب میشود؛ آن گفتمان شرقشناسانه آنقدر قوی بود که حتی پرتاب سنگ در برابر جنایتکاران اسرائیلی را هم کار تروریستی تلقی میکرد.
کل پروژه فکری این افراد به زعم ادوارد سعید، شرقشناسانه است یعنی روشنفکران سرزمین شرق، شرقشناسانه و غربی به مطالعه شرق میپردازند. از منظر وی شرق از منظر شرقشناسان غربی، حوزه فاقد عقلانیت است و ما همانطور که مجانین را مورد مطالعه قرار میدهیم شرق را هم باید مطالعه کنیم.
شرقشناسی در نگاه ادوارد سعید شیوه تسلط بر شرق است؛ او میگوید استمرار گفتمان شرقشناسی غربمحور به این معناست که ما یک غربی داریم که در جایگاه فاعل شناسا است و یک شرقی را در برابر غرب داریم که بقیه دنیاست و سوژه غرب در مطالعه است. از نگاه ادوارد سعید شرقشناسی یک گفتمان است و شرق خارج از این گفتمان نمیتواند فهم شود.
انتهای پیام
منبع