موزه مراغه، منبع مطالعاتی و پژوهشی‌ برای دوره ایلخانی

به گزارش ایرنا این گنجینه که تنها موزه تخصصی ایلخانی کشور شناخته می‌شود، معرف احیای فرهنگ و تمدن ایران پس از ویرانی‌های ناشی از یورش مغول‌هاست و تعدادی از آثارش از بافت تاریخی مراغه و مناطق اطراف این کهن‌شهر کشف شده و برخی نیز از سایر موزه‌های کشور به این موزه منتقل شده است.

رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مراغه می‌گوید: هنر سفال‌گری دوره ایلخانی را می‌توان عصر طلایی سفال‌گری دوره اسلامی خواند و آثاری از آن دوره در موزه مراغه وجود دارد.

جواد محرم‌پور افزود: از خصوصیات بارز سفالینه‌های آن دوره، تنوع ساخت با تکنیک‌های مختلف سفال‌گری است که از آن جمله می‌توان به سفالینه‌هایی با تزئینات زیر لعاب شفاف در زمینه شیری و فیروزه‌ای، سفالینه‌هایی با تزئینات روی لعاب یا مینایی، سفالینه‌های زرین‌فام و لاجرود و همچنین کاشی‌های هشت پر و نقش برجسته با لعاب‌های فیروزه‌ای و زرین‌فام اشاره کرد.

وی ادامه داد: تزئینات این سفالینه‌ها، متنوع و شامل انواع نقوش هندسی، نقوش گیاهی از برگ‌های متراکم اسلیمی و طوماری، نقوش حیوانی مثل غزال دونده، ماهی، اردک و پرندگان، نقوش انسانی از مجالس رقص، نوازندگی، شکار و کتیبه‌هایی از اشعار فارسی، ضرب‌المثل‌ها، دعاهای معروف و نقوش ترکیبی بوده است.

به گفته وی در سفالینه‌های ایلخانی علاوه بر آرایش منقوش، تزئیناتی در فرم سفالینه‌ها نیز وجود داشت که آثار مشبک پوشیده با لعاب شفاف، سفاله‌هایی با نقوش کنده، برجسته و نقش‌های قالبی از آن جمله است.

«محرم‌پور» این را هم بیان کرد: از مراکز مهم سفال‌گری دوره ایلخانی، شهرهای معروف ری، کاشان، جرجان، سلطان‌آباد و تخت سلیمان بود و نمونه‌های بارزی از آنها در موزه ایلخانی مراغه وجود دارد.

وی افزود: علاوه بر آن به علت کشف قطعاتی از کاشی‌های زرین‌فام و نقش برجسته از رصدخانه خواجه نصیرالدین طوسی در مراغه و ویژگی‌های منحصربفرد آنها، مراغه نیز از مراکز سفالگری دوره ایلخانی بوده و قطعاتی از کاشی‌های زرین‌فام و نقش برجسته رصدخانه مراغه نیز در این موزه به نمایش گذاشته شده است.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مراغه می‌گوید: سکه‌های موزه مراغه از کامل‌ترین مجموعه مسکوکات ایلخانی کشور بوده و تقریبا از همه ایلخانان، سکه‌های ارزشمندی را در خود جای داده است.

به گفته «محرم‌پور»، پول رایج ایلخانان به لحاظ کاربرد اقتصادی و معادلات تجاری و رسمی، به صورت پشتوانه تک‌فلزی و از جنس نقره بود؛ سکه‌های طلا برای مقاصد ویژه چون ایام عید و جشن‌ها ضرب می‌شد و سکه‌های مسی (فلوس) در معادلات روزمره رواج داشت.

سکه‌های طلا در دوره ایلخانی برای مقاصد ویژه چون ایام عید و جشن‌ها ضرب می‌شد

وی اضافه کرد: تنوع نقوش سکه‌ها در دوره ایلخانی معرف فرهنگ و تمدن آن عصر بوده و نقوش و مظاهر آئینی ادیان و فرقه‌های مختلف ضرب شده بر روی آنها، گویای تساهل مذهبی مغولان است.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مراغه بیان کرد: هنر شیشه‌گری در دوره ایلخانی به علت فرار شیشه‌گران به کشورهای مصر و سوریه از رونق افتاد اما با این وجود، شیشه‌های موزه مراغه از نمونه‌های نادر آن عصر است که دارای تزئینات مختلف شامل دمیده آزاد، دمیده در قالب، تراش و افزوده بر روی بطری، قندیل و صراحی است که طی دوره‌ای از نقاط مختلف کشور گردآوری شد.

مقبره شاعر پرآوازه، شیخ رکن‌الدین اوحدی مراغه‌ای نیز در محوطه موزه ایلخانی مراغه قرار دارد که دارای ویژگی‌های معماری ایرانی و اسلامی است.

همچنین شهرداری مراغه نیز پارک موزه اوحدیه را در همین مکان در دست احداث دارد که مزار شاعر پرآوازه آذربایجان «میرزاحسین کریمی مراغه‌ای» نیز در این محوطه قرار گرفته و وجود تمام این ظرفیت‌ها، بر ارزش این مجموعه فرهنگی، ادبی و هنری افزوده است.

به گزارش ایرنا موزه مراغه به عنوان تنها موزه تخصصی دوره ایلخانی کشور، در سال ۱۳۷۵ به دلیل تخصصی بودن آثارش و معرفی این دوره خاص از تاریخ کشورمان که گستره آن از هرات تا فرات بود، راه‌اندازی شد و پیش از آن یعنی از سال ۱۳۶۳ تا ۱۳۷۵ نیز آثاری از دوره‌های مختلف تاریخی را در معرض دید علاقه‌مندان قرار داده بود.