نقد مستندهای انقلابی و جبهه مقاومت/ ۷
گروه فرهنگ دفاعپرس ـ رسول حسنی ولاشجردی؛ تاریخ دفاع مقدس به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی گنجینهای است عظیم که باید مورد کنکاش و واکاوی قرار بگیرد. بعد از گذشت بیش از سه دهه از پایان جنگ تحمیلی هنوز حرفهای ناگفته بسیاری بر زمین مانده که باید گفته و شنیده و ثبت و ضبط شود. در طول هشت سال جنگ تحمیلی حوادث بزرگ و کوچکی روی داده است که بخشهایی از آن در قالب تاریخ شفاهی، تاریخ نگاری و در قالبهای مختلف به ثبت رسیدهاند. اما آنچه که در این مغفول مانده است وجود شخصیتهایی است که در حاشیه قرار گرفته و یا اصلا به آن پرداخت نشده است. در حالی که این شخصیتهای گمنام از متن مهمتر هستند، چرا که این اشخاص بار اصلی جنگ تحمیلی را بر دوش کشیدهاند.
زنان و مردان بسیاری بودند که علیرغم علاقه شدید به حضور در میادین نبرد و خط مقدم جهاد به دلایلی نتوانستند به وظیفه خود عمل کنند، اما در همان شهرها و محلات خود و با همان امکانات محدودی که داشتند قدمهای میبرداشتند که شاید در برخی مواقع کوچک بودند، اما اثربخش و ماندگار بودند. «فاطمه فلکیان» معروف به «ننه عصمت» یکی از هزاران زن انقلابی و مجاهدی است که با وجود محدودیتها و محرومیتهایی که داشت با لبیک گفتن به فرمان امام خمینی (ره) مبنی بر وجوب حضور در جبههها و یا کمک به رزمندگان دست به کار بافتن دستکش برای رزمندگان شد. چرا که شنیده بود در مناطق جنگی جوانان ایرانی در فصل سرما در مضیغه هستند. «ننه عصمت» در طول سال دهها دستکش میبافت و اوایل فصل سرما آنها را به رزمندگان اهدا میکرد.
«ننه عصمت» کار خود را پس از اتمام جنگ تحمیلی دست از کار نکشید و برای مرزبانانی که مشغول حراست از کشور بودند همچنان دستکش میبافد و کهولت و سن و بیماری و ضعف دستها مانع نشد تا دست از بافتن بردارد. دستکشهای ننه عصمت در طول سالهای اخیر به نمادی برای مقاومت و جهاد مردمی تبدیل شده است. با این همه از این بانوی مجاهد یزدی جز همین نام و مستندی کوتاه چیزی نمیدانیم. وجود مستندی مانند «ننه عصمت» به مثابه پنجره و روزنهای کوچک است به روی زنانی که با همه توش و توان خود و البته همردیف مردان در میدان جهاد و مقاومت ایستادند.
مستند «ننه عصمت» به کارگردانی «ایمان کیخا» اثری است فاقد شعارزدگی که به سادگی و بدور از تکلف به سوژه خود نزدیک شده است و با گفتار متنی بیآلایش و روان زندگی «فاطمه فلکیان» را در زمانی کوتاه به تصویر میکشد. فیلم هر چند به حاشیهها ورود نکرده است، اما در برخی موارد به همه آنچه که بیننده لازم است بداند نیز نپرداخته است به همین دلیل فیلم ظرفیت این را داشت تا به اثری بلند تبدیل شده و با دوستان، خانواده و افراد مرتبط با شخصیت اصلی فیلم را به اثری ماندگار تبدیل کند. چرا که بعید است فرصت ساخت اثری مستند درباره «فاطمه فلکیان» دست دهد.
نسل امروز و نسل فردا در کنار آشنایی با حوادث و رویدادهای جنگ تحمیلی و شناخت فرماندهان و شهدا باید با نامها و نشان این زنان آشنا شوند. این امر باید به اولویت سیاستگذاران فرهنگی تبدیل شود، چرا که پرداختن به زنانی، چون «فاطمه فلکیان» تنها مستندسازی و مستندنگاری جنگ تحمیلی نیست بلکه مهمتر از آن الگوسازی برای دختران امروز است که خود محملی است برای ترویج سبک زندگی اسلامی و ایرانی.
انتهای پیام/ 161
منبع