نسیم رویش پایگاه خبری جمعیت رویش های انقلاب اسلامیبه گزارش ایرنا، اکبر ایرانی عصر دوشنبه ۲۴ دی‌ماه در آیین نکوداشت علی‌اشرف مجتهد شبستری که در در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد، اظهار داشت: مجتهد شبستری رادمرد دیپلماسی و سفیر صلح، دوستی و ایران‌مداری است.
اسماعیل بقایی سخنگوی وزارت امور خارجه به ایراد نیز در این مراسم گفت: او برای ما در دستگاه دیپلماسی جایگاه پیشکسوت و الگو دارد. مجتهدی انسانی سخت‌کوش، نیک‌خو و نیکوخرد و سفیری دانا، کاردان و زمان‌شناس است که توانست رابطه ایران و تاجیکستان را پیوند دهد؛ انسانی شایسته نزد ملتی که پاره تن ایران تمدنی است.
وی افزود: ایران نخستین کشوری بود که موجودیت جمهوری تاجیکستان را پذیرفت و شبستری نخستین سفیر ایران در تاجیکستان و اولین نماد حلقه وصل و اتصال دو برادر شد. به وجود این فرزانه فاصل، متواضع، خردمند و بردبار افتخار می‌کنیم.
مجتهد شبستری برای تحکیم روابط فرهنگی کوشید
همچنین غلامعلی حداد عادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی گفت: نخستین‌بار است که برای یک دیپلمات بزرگ‌داشت برپا می‌شود. هر شخص که در کشوری سفیر می‌شود، افزون بر مسائل عمومی دیپلماسی، خصوصیات کشور متوقف‌فیه را هم باید بداند. از روز نخستی که خشت روابط گذاشته شد، بینش و منش او به کار آمد و تلاش کردیم روابط فرهنگی دو کشور توسعه یابد.
وی ادامه داد: در سال‌های نخست برای ترویج خط نیاکان و آموزش در مدارس شور و شوقی وصف‌ناپذیر در جریان بود. ما که نام شهرهای تاجیکستان را تنها در متون کهن دیده بودیم و برایمان مفهوم اساطیری داشت، پس از فروپاشی دیوار آهنین این شهرها را دیدیم. در همان سال‌ها کتاب‌های بسیاری از ایران به تاجیکستان برده شد و بعدا شنیدم این کتاب‌ها را برای جهیزیه دختران خود ارج گذاشتند.
حداد عادل اضافه کرد: توجه مجتهد شبستری به تاجیکستان منحصر به دوران سفارت نبود پس از آن هم لحظه‌ای قرار نداشت، برای تحکیم روابط فرهنگی کوشید و کانونی به ارتباط میان ایران و تاجیکستان تبدیل شده و گویی سفیر دائمی ایران در آن کشور است. اکنون نیز رئیس انجمن دوستی ایران و تاجیکستان است.
جان‌ها و دل‌ها را با هم پیوند داد
اشتفان پریزنر؛ هماهنگ‌کننده مقیم سازمان ملل متحد در جمهوری اسلامی ایران سخنران بعدی بود که او را دیپلماتی کاریزماتیک توصیف کرد و گفت: وقار، درایت، خردمندی، همدلی و تعهد بی‌دریغ او را متمایز کرده است.
فرزانه خجندی؛ بانوی شاعر نام‌دار تاجیک شعری در وصف علی‌اشرف مجتهد شبستری خواند و گفت: سفیریِ او گویی سرنوشت و رسالت و تعهد ازلی‌اش بود که تا امروز ادامه دارد و جان‌ها و دل‌ها را با هم پیوند داد. برای ما اهالی تاجیکستان، بودن او جایزه‌ای بزرگ بود. مردم تاجیک را چون انیس و جلیس خود دانست. برایش آشنا و ناشناس و کبیر و صغیر تفاوت ندارد و وقتی سی‌سال پیش به خجند آمد، چنان از سر فروتنی و خاک‌ساری با پنبه‌کاران و کشاورزان سخن می‌گفت گویی از خویشان آن‌هاست، و من او را با این مقام مینایی، در مسند بلند انسانی دریافتم.
سپس اصغر دادبه؛ مدیر بخش ادبیات مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی به ایراد سخن پرداخت: مردی نیکوخصال و کاردان برای پیوند دادن و پیوند ماندن به تاجیکستان رفت. به‌دلیل نامردمی‌ها و بی‌کفایتی‌ها جدا شدیم اما ما و تاجیک‌ها به باطن که جدا نشدیم. دیوان‌ها اگرچه در در دل خاک پنهان شد تا از بین نبرند ولی در دل‌ها ماند.
اما اکنون دشمنان قسم‌خورده زبان فارسی برای بیگانه کردن فرزندان‌مان از متون کهن ادبی کمر بسته‌اند.
او اضافه کرد: اما مجتهد شبستری عاشق زبان فارسی است و امروز میهن به امثال او نیاز دارد که همیشه چنین بوده است. باید همت کنیم و عمل کنیم تا ایران و زبان فارسی بماند که به‌قول حافظ شیرازی: فراز و شیب بیابان عشق دام بلاست/ کجاست شیردلی کز بلا نپرهیزد.
مجتهد در برقراری روابط فرهنگی
نسرین مصفا؛ استاد روابط بین‌الملل دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران صحبت کرد: او مجتهد در برقراری روابط فرهنگی است و زیبنده به صلح درونی و حلم رفتاری است که در عرصه دیپلماسی نیز ظهور و بروز یافته است و آن را به‌ویژه می‌توان در سال‌های سفارت ایران در تاجیکستان دریافت.
نظام‌الدین زاهدی؛ سفیر جمهوری تاجیکستان در جمهوری اسلامی ایران سخنران بعدی بود که پیام تصویری‌اش پخش شد که گفت: او نخستین سفیر ایران در تاجیکستان بود که استوارنامه خود را در ١٩ دی ١٣٧٠ به امامعلی رحمان، رئیس‌جمهور کشور ما داد و تا پنج سال بعد در همین منصب باقی ماند. او هم در جنگ داخلی تاجیکستان نقش میانجی‌گری ایفا کرد و سپس در چارچوب نقش مؤثر ایران در مذاکرات صلح تاجیکستان نقش فعال داشت و نشان دوستی تاجیکستان را دریافت کرد. او پس از مأموریت رسمی، در سال ١٣٨۶ انجمن دوستی دو کشور را تأسیس کرد و تاکنون آن را عهده‌دار است.
سخنران بعدی، محمدجعفر یاحقی؛ استاد ادبیات دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد بود: او با تیزاب فرهنگ، سیاست تا نرم کرد و پیش از کار سیاسی، کار فرهنگی کرد و دو ملت را با هم آشنا کرد و ما مدیون او هستیم. او را دلالت کرد به سرچشمه‌های راستین‌مانظژ می‌دانم چه مهری از ما در دل ملت تاجیکستان و چه مهری از ملت تاجیکستان در دل ما نشاند و مهر مشترک برقرار کرد و این نرمش و لطافت چیز کمی نیست. تلاش او در یک‌پارچگی فرهنگی کوشید که سزاوار تقدیر است.
او اضافه کرد: او در سال‌های سخت نخست شکل‌گیری جمهوری تاجیکستان، با مهر و مدارای فرهنگی رفتار کرد و نقش بی‌بدیل او در مصالحه در آن کشور فراموش‌نشدنی است. باید روابط رویارو صورت گیرد و با چتر فرهنگی‌ای که گسترد، جاذبه متقابلی را فراهم و این راه را هموار کرد اما متاسفانه سفرای پس از او، یا سیاست‌های نادرست این تلاش‌ها را منحرف کرد.
آخرین سخنران، علی‌اشرف مجتهد شبستری بود و از مسئولان خواست کاری کنند تا زمینه‌ها را فراهم کنند جوانان از ایران نروند.سرمایه‌های ما نفت و گاز نیست، همین جوانان و نخبگان هستند. ایران را فراموش نکنیم.
در پایان این مجلس، از ارج‌نامۀ دوجلدی او به‌کوشش جواد رسولی رونمایی شد.
منبع
