جایگاه سینمای قوم‌نگار در حفظ فرهنگ ایرانی اسلامی

گروه فرهنگ دفاع‌پرس ـ رسول حسنی ولاشجردی؛ ایران سرزمینی است با قومیت‌ها و فرهنگ‌های متنوع و مختلف که در کنار هم و با هم تمدن بزرگ ایران را با هزاران سال پیشینه ایجاد و حفظ کرده‌اند. جالب آنکه این تنوع فرهنگی که شاید در برخی مواقع در تقابل و تضاد با هم قرار می‌گیرند در مواقع بحرانی و حساس مانند جنگ تحمیلی نه تنها مشکلی ایجاد نکرده که در حفظ وحدت ملی موثر بوده است. 

به همین دلیل حفظ فرهنگ قومیت‌ها باید یکی از اولویت‌ها در سیاست‌گذاری فرهنگی قرار بگیرد و اصحاب فرهنگ و هنر بخصوص رسانه ملی و سینما باید یا تمام توان خود به این مسئله ورود کنند. یکی از ظرفیت‌هایی که می‌تواند احساس غرور ملی را در میان اقوام ایرانی زنده نگه می‌دارد، ساخت فیلم‌های قوم نگارانه است.

سینمای مستند تا حد زیادی به رسالت خود عمل کرده است و آثار متعددی در این حوزه تولید و عرضه شده است. با همه ارزش‌هایی که در این آثار نهفته است، اما به دلیل محدودیت در اکران کارکردی را که انتظار می‌رود ندارند. این سینمای داستانی است که به دلیل وسعت مخاطب و اکران می‌تواند در حفظ فرهنگ اقوام ایرانی نقشی موثر ایفا کند.

متاسفانه کارنامه سینما و رسانه ملی در تولید آثاری با محوریت اقوام ایرانی چندان پر بار نیست. سریال «روزی روزگاری» به کارگردانی «امرالله احمدجو» فیلم سینمایی «سارای» به کارگردانی «یدالله صمدی»، «نامزدی» و «خون‌بس» هر دو به کارگردانی «ناصر غلامرضایی»، «عروس آتش» به کارگردانی «خسرو سینایی»، «شیر سنگی» به کارگردانی «مسعود جعفری جوزانی» و شاید چند اثر دیگر تنها آورده‌های فیلمساران ما در موضوع مهم اقوام ایرانی است. 

فهرست کوتاه بالا با توجه به کثرت فرهنگ‌ها و اقوامی که کم و بیش با نام و نشان آنها آششنا هستیم نشان از انفعال اصحاب فرهنگ و هنر دارد. حال آنکه تنوع قومیتی ایران، مایه‌های بسیاری برای نوشتن و تولید اثر در مدیوم سینما و تلویزیون دارند. ورود سینما و تلویزیون به مسئله مهم قومیت‌ها تنها ورود به یک سوژه خاص نیست بلکه یک اقدام راهبردی و سیاست گذاری کلان در برنامه‌ریزی کوتاه مدت و بلند مدت فرهنگی است.

آثاری که در گونه قوم نگارانه ساخته و تولید می‌شود برخلاف انتظار در ارتقای سینمای ایران، جذب مخاطب، افزایش گردش مالی و مهم‌تر از آن جهانی شدن سینمای ایران نقشی مهم و تعیین کننده دارد. علاوه بر این تمرکزگرایی در تولید آثار سینمایی و تلویزیونی از میان خواهد رفت و دوربین کارگردانان از تهران و محدوده‌های آن به سایر شهر‌ها بخصوص شهر‌های مرزی خواهد رفت. این مورد خود به تنهایی می‌تواند یکی از عامل‌های فروش فیلم‌های سینمایی باشد.

مختصر اینکه غفلت اصحاب فرهنگ و هنر چه در بخش مدیریتی آن و چه در بخش تولیدکنندگان آثار هنری از اقوام ایرانی تا همین جای کار خسارات بسیاری به بار آورده است و در صورت تداوم این رویه در آینده شاید چیزی از فرهنگ غنی اقوام ایرانی باقی نماند. بخصوص اینکه فضای مجازی و پیام‌رسان‌های مختلف بخش زیادی از ذهن جوانان و نوجوانان ما را زیر سیطره خود گرفته است. 

انتهای پیام/ 161