خبرگزاری مهر – گروه استانها – عاطفه قلع ریز: طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان از سال گذشته در حالی کلید خورد که سال ۸۳ «طرح ساماندهی بازار گندم، آرد و نان» مطرح و اجرای آن به شکست خورد.
نانوایان میگویند: نان در کشور متولی مقتدر، مشخص و متخصص ندارد وعلی رغم دستور مقام معظم رهبری مبنی بر تشکیل سازمان تنظیم بازار نان مشاهد میشود که هر وزارتخانهای در موضوع نان دستی دارد و همین مسئله باعث شده که طی سالهای گذشته به جای ساماندهی نان و تنظیم نرخ براساس قیمت تمام شده هرسال به بهانههای مختلف طفره بروند و ابلاغ نرخ را به تعویق بیندازند و شکاف بین قیمت یک کیسه آرد دولتی و آزاد به حدود ۷۰۰ هزار تومان برسد بطوری که قیمت یک کیسه آرد دولتی ۵۰ هزار تومان و آزاد ۷۰۰ هزار تومان است و انگیزهای برای قاچاق و بازار دلالی و کسب و کارهای نامتعارف شکل بگیرد.
علی امیری یکی از نانوایان ادامه میدهد: نرخ نان نباید گران شود در حالی از سوی مسئولان مطرح میشود که نرخ نان متناسب با افزایش نرخ جهانی گندم و افزایش هزینههای جاری و پرسنلی افزایش مییابد تا هم مردم قدر نان را بدانند و اسراف نکنند و بار مالی بر دوش دولت کاهش یابد هم نانوا انگیزه تولید داشته باشد و از شغل فرار نکند و این در حالی که عدم تناسب نرخ نان با تورم عاملی شده که کارگر ماهر زیر بار کار در نانواییهای دولتی نرود.
فعالیت ۴ هزار نانوای دولتی در استان اصفهان
کارشناس وزارت بهداشت و نایب رئیس انجمن علوم وفنون غلات در ارتباط با طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان به خبرنگار مهر گفت: با اجرای این طرح بیش از ۵۰ درصد از سهمیه آرد نانوایان دولتی کم شده و در حالی که هر نانوایی یک بنگاه اقتصادی است و پخت نان زیر ۷ کیسه صرفه اقتصادی ندارد و به همین علت احتمال تعطیلی نانواهای دولتی وجود دارد.
محمدرضا خواجه با بیان اینکه امروزه سهم آرد دولتی به نانوایان کسر شده، ادامه داد: به میزان کارت کشیدن مشتریها آرد به نانوا اختصاص مییابد در صورتی که بیشترین محل درآمد نانواها از پخت نان برای بیمارستانها، رستورانها، کبابیها، کلانتریها، کمپها و کارگاههای تولیدی بوده و با عنوان نان کسب و کار در کارتخوانها تعریف شده که برای نانواهای دولتی غیر فعال است و پخت این نان را به نانواییهای آزاد پز اختصاص دادهاند.
وی با اشاره به اینکه نانواهای دولتی به دلیل کسر سهمیه آرد و با حذف پخت نان برای ارگانهای مختلف به مرحله ورشکستگی رسیدهاند واز جیب هزینه میدهند، خاطرنشان کرد: بیش از ۹۰۰ هزار میلیارد تومان هزینه نصب کارتخوانها برای ۷۷ هزار نانوایی دولتی در کشور شده است که اگر این هزینه به خود نانوایان اختصاص مییافت قطعاً نتیجه بهتری در بر داشت.
نایب رئیس انجمن علوم وفنون غلات با اعلام اینکه در استان اصفهان بالغ بر ۴ هزار نانوای دولتی و ۲۰۰ نانوای آزادپز داریم که در شهر اصفهان تعداد نانوایان دولتی به یک هزار و ۴۵۰ میرسد، گفت: در کشور تعداد نانواهای آزاد پز به ۲۰ هزار میرسد.
وی با اعلام اینکه طرح هوشمندسازی آرد و نان در حالی توسط وزارت اقتصادی به اجرا درآمده که هیچ گونه تفویض اختیاری به استانداری و فرمانداری داده نشده است که بر اساس شرایط نانواها در همان استان، طرح اجرایی شود.
کسر سهمیه آرد دولتی بیش از ۷۵۰ نانوا در اصفهان در فروردین ماه
مسئول سابق دپارتمان نان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با بیان اینکه هر فرد با یک کارت قادر به خرید ۴۰ عدد نان لواش و تافتون است و این در حالی است که دامداران به دلیل گران شدن نهادههای دامی برای خرید نان باید کارتهای بانکی آن روستا یا ایل را جمع آوری و با کارتهای متعدد اقدام به خرید نان مورد نیاز خود کند.
وی با بیان اینکه برای پخت نان با کیفیت و تولید نان دولتی باید سوبسید نان را مستقیم به مردم پرداخت کنند، افزود: در صورتی که روند کسری سهمیه به همین منوال ادامه یابد در خردادماه با مشکل اساسی مواجه خواهیم شد.
خواجه با بیان اینکه در فروردین ماه از ۱ هزار و ۴۵۰ نانوایی دولتی در استان اصفهان بیش از ۷۵۰ نفر سهمیه آرد آنها با عنوان تراکنش غیر متعارف کسر شده است، میگوید: بیش از دو سوم نانواها در کشور دولتی است که طرح کسر سهمیه آرد آنها مشکلات متعددی بدنبال داشته است.
نظارت و پایش بر وضعیت آرد و نان در شرح وظایف وزارت اقتصادی نیست
وی اعلام کرد: طرح توزیع خمیر به جای آرد از سال گذشته با هدف پیشگیری از قاچاق آرد مطرح شد که یک شیوه غلطی است زیرا که برای کنترل قاچاق آرد باید مبادی را بست همچنین با کم کردن سبوسگیری و رساندن میزان سبوس از ۱۸ به ۱۵، قاچاق آرد به مرز به صفر میرسد زیرا که سایر کشورها بدنبال آرد سفید هستند و با این کار ضمن کاهش واردات گندم به میزان یک میلیون تن، سلامتی مردم بیمه و قاچاق آرد حذف خواهد شد.
خواجه گفت: نانواها پیش از این تحت نظر وزارت بازرگانی بودند که در یک دورهای منحل و مجدداً بدنبال احیای آن هستند پس از آن نانواها زیر نظر صمت رفتند و از یک دورهای منتفی شد و از ۲ سال گذشته زیر نظر جهاد کشاورزی رفتند و در هیچ دورهای وزارت اقتصاد و دارایی مسئول نبوده است.
نانوایی را به قهوه خانه تبدیل میکنم
در همین ارتباط سجاد قاسمی با ۱۹ سال سابقه کار نانوایی از کسر شدن ۱۳۰ کیسه آرد دولتی در فروردین ماه خبر داد و گفت: «از ۱۹۰ کیسه آرد دولتی که در ماه اختصاص مییافت ۱۳۰ کیسه از سهم آرد را قطع کردند که با مراجعه به فرمانداری گفتند به اصناف مراجعه کنید و آنها مرا به جهاد کشاورزی پاس دادند و آنها هم مرا به سوی خانمی در اداره غله ارجاع دارند و این خانم هم گفت من در جریان نیستم.»
وی با بیان اینکه بنا بر گفته جهاد کشاورزی برای فروش نان به دستگاههای مختلف باید آن دستگاه در فرمانداری شناسه کارگاه را ثبت کند که در فروش حجم بالای نان مشکلی پیش نیاید و به عنوان قاچاق آرد یا نان برداشت نشود اما با وجودی که این کار را صورت دادیم اما فروش حجم زیاد نان را به عنوان تراکنش غیر متعارف ثبت کردند و ۱۳۰ کیسه از سهم آرد مرا حذف کردند، گفت: در هر نانوایی بین ۴ تا ۵ کارگر هستند که هم اکنون با اجرای این طرح باید از جیب دستمزد پرداخت کنیم که تماماً ضرر و زیان است و اگر کار به همین منوال ادامه یابد باید نانوایی را تعطیل و به مشاغلی دیگر همچون قهوه خانه روی بیاوریم.
کسر یک هزار و ۶۱۵ کیسه آرد دولتی از خبازیهای خوانسار
مجید سعیدی، نایب رئیس اتاق اصناف شهرستان خوانسار نیز در این ارتباط گفت: از ابتدای اسفند ۱۴۰۱ تا پایان اردیبهشت ماه ۱۴۰۲ بالغ بر ۶۵ تن و ۱۲۰ کیلوگرم معادل ۱ هزار و ۶۱۵ کیسه آرد از سهمیه ۶۰ واحد خبازی تحت پوشش دولت در شهرستان خوانسار کسر شده است
وی گفت: هیچکس در استان اصفهان پاسخگوی نانواهای دولتی و کسر سنگین آرد از آنها نیست و مجری طرح را تنها وزارت اقتصادی و دارایی اعلام کردند.
طرح هوشمند سازی یارانه آرد و نان با نواقصی همراه است
اصغر مهدوی، دبیر کارگروه آرد و نان جهاد کشاورزی استان اصفهان نیز در گفتوگو با خبرنگار مهر با اعلام اینکه بطور قطع طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان با نواقصی همراه است که باید کمک کرد در حین اجرا عیوب آن را رفع شود، گفت: مجریان طرح وزارت اقتصاد و دارایی و وزارت کشور است و آنچه بر جهاد کشاورزی تکلیف شده نظارت میدانی و رصد و پایش وضعیت گندم و آرد و نان در استان است و چنانچه نانوایی بر اساس «سامانه یکپارچه فروش آرد» رفتار نکند و بیش از حد یا کمتر از حد تعیین شده آرد مصرف کند بعنوان تراکنش نامتعارف محسوب و از سهمیه آرد وی کسر میگردد.
وی با بیان اینکه اگر در نظارت و پایش ها اشتباهی صورت گرفته باشد و در کسر سهمیه آرد نانوایی اشتباه محاسبه شده باشد، سهمیه آرد کسر شده به آنها برگردانده میشود، گفت: نظارت بر سهمیه آرداختصاصی به نانواها علاوه بر جهاد کشاوری، بسیج اصناف زیر نظر سپاه، مدیریت بازرسی اصناف، اداره کل صمت و همچنین اتحادیه و تشکلهای وابسته به نانوایی هم نظارت دارند.
دبیر کارگروه آرد و نان استان اصفهان ادامه داد: به منظور برگشت سهمیه آرد به نانواهایی که اشتباهی سهم آنها کسر شده لازم است که اختیارات لازم از سوی وزارت اقتصاد و دارایی به کارگروه استانی آرد و نان برگردانده شود که مکاتباتی در این حوزه انجام شده است.
طرح سهمیه بندی آرد به خاطر کمبود گندم نیست
وی با اشاره به اینکه اجرای طرح هوشمند سازی آرد و نان و سهمیه بندی آرد به علت کمبود گندم نیست، زیرا که گندم یک کالای استراتژیک و راهبردی است و دولتها موظف به تأمین آن هستند، گفت: برای تأمین نان یکساله کشور به حدود ۱۰ میلیون تن گندم نیاز است.
وی به خرید گندم به قیمت ۱۵ هزار تومان از کشاورزان اشاره کرد.
مهدوی همچنین گران شدن قیمت نان را با اجرای طرح دور از ذهن خواند و گفت: همواره تلاش دولت بر این بوده که نان به عنوان یک کالای ارزان بدست مصرف کننده برسد و بهمن ماه سال گذشته ۳۰ درصد افزایش قیمت نان صورت گرفته است.
وی در ارتباط با فروش نان به ارگانهای مختلف در قالب نان کسب و کار در نانواییهای دولتی گفت: باید دستگاههای متقاضی خرید نان دولتی به فرمانداری مراجعه و با ثبت شناسه اقدام به خرید کنند و اگر یک شخص متقاضی خرید از حد معمولی شد نیز میتواند با استفاده از کارتهای بانکی متعدد اقدام کند البته نواقصی در این مسیر هست که بدنبال رفع آن هستیم.
دبیر کارگروه آرد و نان استان اصفهان روی آوری نانواهای دولتی به سمت آزادپز گفت: باید هر نانوا برای تبدیل وضعیت با تصمیم ۱۱ عضو کارگروه آرد و نان استان انجام بگیرد اما برای تبدیل وضعیت محدودیتهایی هست و امکان اینکه تمام نانواهای دولتی به سمت آزاد پز بروند نیست.
وی ایجاد بانک اطلاعات جامع نانوایان و جدول پراکنش واحدهای نانوایی به تفکیک نقاط جمعیتی برای پیگیری تصمیمات ضروری است، گفت: واحدهای صنفی مجاز هستند صرفاً به پخت و عرضه نان در محل کسب خود اقدام کنند. واحدهای غیرمجاز مشمول دریافت آرد یارانهای نمیشوند.
مهدوی افزود: نیازسنجی میزان مصرف آرد ضروری است، باید بتوان نیاز را تأمین کرد و یکی از وظایف کارگروههای آرد و نان شهرستانی است، نیاز مردم باید به طور دقیق مشخص باشد، در هر شهرستان، توسعه واحدهای خبازی آزادپز و حمایت از سرمایه گذاران تولید و بستهبندی نان شناسهدار بهداشتی در چهارچوب ضوابط و توزیع، انجام شود.
وی ادامه داد: صدور مجوز احداث و راه اندازی واحد نانوایی یارانه پز کما فی السابق ممنوع بوده و برای مناطق مشمول پس از بررسی تصمیمات کارگروه فرعی آرد و نان با تأمین آرد از محل سرانه شهرستان و تصویب در کارگروه استانی انجام میشود.
ضروری است برای اجرای طرحهایی که به ویژه مستقیم با سفره مردم در ارتباط است تصمیم گیری ها بر مبنای برنامه ریزی درست باشد تا کمتر شاهد چالشهای جدی در زمینه امرار معاش خانوادهها باشیم.
منبع