عابد اکبری، کارشناس مسائل اروپا و مدیرعامل مؤسسه مطالعات و تحقیقات بینالمللی ابرار معاصر تهران، در گفتوگو با ایکنا، درباره بیانیه اخیر شورای همکاری خلیج فارس پیرامون جزایر سهگانه گفت: قطعاً این اتفاقات در روابط ایران و عربستان تأثیرگذار خواهد بود و به عنوان یک اتفاق منفی محسوب میشود.
وی افزود: اما من میخواهم کمی ریشهایتر و از دو زاویه به این موضوع نگاه کنم اینکه ابتدا چرا این اتفاق مدام تکرار میشود؟ و دوم اینکه علت درگیر کردن کشورهایی مانند ژاپن، چین، کره جنوبی و کشورهای دیگر در این موضوع چیست؟ اگر بخواهم پاسخ این دو پرسش را دهم باید بدانیم ما با منطقهای تحت عنوان خلیج فارس مواجه هستیم که کشورهای اطراف آن سرشار از اختلافات مرزی داخلی میان خودشان هستند؛ مثلاً اختلافات مرزی که عربستان با امارات و قطر دارد و یا اینکه عربستان با کویت بر سر دو جزیره معروف امالمرادم و قاروه اختلاف نظر دارد و هنوز هم برطرف نشده است. یا از سوی دیگر عربستانیها مدعیاند نوار 25 کیلومتری جنوب شرقی قطر متعلق به آنهاست و بر سر دو منطقه سلوا و خور العدید با قطر تنش دارد.
مدیرعامل مؤسسه مطالعات و تحقیقات بینالمللی ابرار معاصر تهران در این رابطه ادامه داد: با وجود اینکه خور العدید فاقد هرگونه نفت و گاز است، ولی چون اهمیت ژئوپلیتیکی دارد و میتواند قطر را در انزوا قرار دهد، تصرف آن برای سعودیها حائز ارزش است.
خلیج فارس؛ سرشار از اختلافات مرزی
اکبری بیان کرد: پس ما در رابطه با منطقهای صحبت میکنیم که سرشار از اختلافنظرهای مرزی است و این اختلافات به حدی است که اگر نخواهند روی موضوع دیگری تمرکز کنند باید برروی همین اختلافات متمرکز شوند، لذا اختلافاتشان بیش از قبل میشود.
وی با بیان اینکه کشورهای منطقه به دنبال دشمن مشترک و فرافکنی نسبت به آن هستند، گفت: همانطور که اشاره شد این اختلافنظرها به حدی است که نیازمند دستورکار دیگر علیه کشوری خارج از منطقه خود هستند تا برروی اختلافات داخلیشان تمرکز نکنند و شاید از نظر روابط بینالملل رفتار درست یا نادرستی باشد اما به هر حال یک رفتار طبیعی محسوب میشود.
بیشتر بخوانید:
مدیرعامل مؤسسه مطالعات و تحقیقات بینالمللی ابرار معاصر تهران اضافه کرد: عربستان، امارات و همه کشورهای خلیج فارس سالها تحت قیمومیت بریتانیا بودند و بعدها آمریکا قیمومیت آنها را برعهده گرفت تا اینکه فردی به نام ترامپ روی کار آمد و این کشورها احساس تنهایی کردند و اینکه احساس کردند شاید در بزنگاهها در برابر تهدیدات مورد حمایت و دفاع قرار نگیرند و همین حس سبب به وجود آمدن نوعی سردرگمی مضاعف در آنها شده است؛ یعنی اگر آمریکاییها رهایشان کنند چه اتفاقی برایشان میافتد؟ به همین دلیل به سراغ چین، ژاپن، کره و هر کشوری که میخواهد وارد این منطقه شود میروند. در شرایطی که خلأ حمایتهای آمریکا احساس میشود خود کشورهای حاشیه خلیج فارس باید با اتکا به سیاستهای درونی با قدرتهای منطقهای مانند ایران همسو شوند ولی این کار را انجام نمیدهند و به جای اینکه از مسیر درست وارد شوند مدام در حال دست و پا زدن و التماس قدرتهای خارجی هستند.
اکبری تأکید کرد: پس عدم حمایتهای کافی از جانب آمریکا و اختلافات مرزی میان کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس سبب شده برروی جزایر سهگانه ایرانی ادعاهایی را مطرح کنند.
چرایی حمایت روسیه، چین و ژاپن از بیانیه شورای همکاری خلیج فارس
وی با اشاره به حمایت برخی کشورها مانند روسیه از بیانیه اخیر شورای همکاری خلیج فارس گفت: نباید موضعگیری اخیر روسیه را حمایت دانست. ما با ژاپن و کره علیرغم وجود اختلافات روابط خوبی را داریم و یا با چین هم همینطور، ولی به هر حال اینها منافع اقتصادی را برای خود تعریف کردهاند که برای تأمین آن امکان دارد در یک نمایش سیاسی که کشورها برگزار میکنند در قالب تعریف یک موضوع واحد و مشترک، همسویی و همراهی خودشان را اعلام میکنند. به عبارت دیگر میتوان گفت غیر از جزایر سهگانه هیچ موضوع دیگری که همسویی ایجاد کند وجود ندارد و به همین دلیل کشورهای فرامنطقه برای همسویی با کشورهای خلیج فارس در نمایش تئاتر و نمایش اشتراک نظر بازی میکنند.
مدیرعامل مؤسسه مطالعات و تحقیقات بینالمللی ابرار معاصر تهران در پایان با بیان اینکه اعضای شورای همکاری خلیج فارس مسیر درستی را انتخاب نکردهاند و این مسیر به تنهایی استراتژیک آنها دامن میزند، تأکید کرد: هنوز مشکلات اصلی منطقه آغاز نشده است؛ مشکلات اصلی جنوب خلیج فارس مشکلات زیستمحیطی و مسئله آب است، اینها مشکلاتی هستند که راهحل فرامنطقهای ندارند و قدرتهای فرامنطقه نمیتوانند این مشکلات را حل کنند و لذا یک راهحل بیشتر وجود ندارد و آن هم این است که ایران و کشورهای دیگر این منطقه با هم به فکر رفع چالشهای زیستمحیطی بیفتند و یک راهحل مشترک را بیابند.
گفتوگو از سعید امینی
انتهای پیام
منبع