تحقق توسعه پایدار بدون توجه به مسائل محیط‌زیست و منابع طبیعی میسر نیست

به گزارش ایرنا از سازمان مدیریت بحران کشور، محمد حسن نامی صبح امروز در مراسم گرامیداشت هفته درختکاری که در سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور برگزار شد، اظهار داشت: حدود  ۱۴۰ میلیون هکتار از کل مساحت کشور، عرصه های منابع طبیعی (انفال) است که از این رقم ۱۴ میلیون هکتار آن جنگل،   ۳۴میلیون بیابان و بقیه مرتع است.

وی افزود: در اهمیت عرصه های منابع طبیعی که جزیی از انفال هستند همان بس که خداوند متعال در قرآن سوره ای بنام آن آورده است. یَسأَلونَکَ عَنِ الأَنفالِ ۖ قُلِ الأَنفالُ لِلّهِ وَالرَّسولِ ۖ فَاتَّقُوا اللّهَ وَأَصلِحوا ذاتَ بَینِکُم ۖ وَأَطیعُوا اللّهَ وَرَسولَهُ إِن کُنتُم مُؤمِنینَ، از تو درباره انفال سؤال می‌کنند؛ بگو: «انفال مخصوص خدا و پیامبر است؛ پس، از (مخالفت فرمان) خدا بپرهیزید و خصومت‌هایی را که در میان شماست آشتی دهید! و خدا و پیامبرش را اطاعت کنید اگر ایمان دارید! (سوره انفال، آیه۱ ))

وی در ادامه با طرح این پرسش که ما چگونه از این ثروت عمومی  استفاده می کنیم؟ گفت: ثروتی که می تواند به عنوان یک فرصت طلایی و به نفع همه مردم باشد، به دلیل سوء مدیریت ها و کم توجهی ها، می شود بلای جان مردم، تقریبا در تمام سطوح جامعه این مشکل به چشم می خورد، از مردم کوچه و بازار گرفته تا مسئولین و سیاست گذاران و اهل دانش و اگر از موضوع تغییر اقلیم صحبت می کنیم ریشه اش در همین کم توجهی ها وسوء مدیریت ها است.

رئیس سازمان مدیریت بحران کشور گفت: همانطور که همگان مطلع هستند ایران نیز همانند سایر کشورهای جهان در معرض تغییر اقلیم قرار دارد که برنامه ریزی در جهت کاهش اثرات این پدیده امری اجتناب ناپذیر است.

نامی جنگل‌ها و مراتع را از  مهم‌ترین و با ارزش‌ترین عرصه های منابع طبیعی دانست که نقش اساسی در تأمین نیازمندی‌های انسان (اکسیژن، آب، مواد غذایی، دارویی و …) داشته و از طرفی از بروز سیلاب، پر شدن مخازن سدها جلوگیری کرده و موجب تغذیه آب‌های زیرزمینی و پرآب شدن چشمه سارها و قنوات می شوند.

وی خاطرنشان کرد: دانشمندان معتقدند ارزش‌های زیست محیطی جنگل‌ها و مراتع (تولید اکسیژن، حفظ آب‌وخاک، تلطیف هوا، حفظ گونه های گیاهی و جانوری و …) بیش از ۷۵ درصد، تولید علوفه و چوب تنها ۲۵ درصد ارزش این منابع است.

رئیس سازمان مدیریت بحران کشور تاکید کرد: امروزه تحقق توسعه پایدار کشور بدون توجه بـه مسائل محیط‌زیست و منابع طبیعی میسر نیست. بر این اساس با درک ایـن واقعیـت کـه منابع طبیعی موجود در کشور ما محدود بوده و روند تجدید پذیری آن به‌کندی صورت می‌ گیرد و یا گاه به دلیل میزان تخریب غیرقابل احیاء می شود الزامی است.

نامی تصریح کرد: مجموعـه اقدامات دستگاه‌های مختلف اجرایی در فرآیند توسعه باید متناسب بـا وضـعیت منابع و با رعایت اصول آینده‌نگری و پایداری کشور انجام گیرد.  

وی افزود: برآوردها نشان می‌دهد که حـدود ١٢ میلیـون هکتـار از سـطح کشـور از جنگـل پوشیده شده است. وسعت مراتع کشور، نیز حدود ٩٠ میلیون هکتار است، آمارها از وابستگی معیشت ٩٠٠ هـزار خـانوار عشـایری و روسـتایی بـه مراتـع کشـور و استفاده ٧٠ تا ٨٣ میلیون واحد دامی از این منابع در طول سال است. وجود عـواملی مانند چرای بیش از ظرفیت تولید مراتع، تأمین نیازهای سوخت بهره‌برداران و عشایر از گیاهان مرتعی، تغییر کاربری اراضی مرتعی، به تخریب مراتـع کشـور روندی تشدید یابنده بخشیده است کـه ایـن موضـوع بـه بیابـانی شـدن سـطوح گسترده‌ای از کشور خواهد انجامید.

وی گفت: از طرفی آمارها نشان می دهند که طی ۲۵ سال گذشته ۱۱۷ سیل بسیار بزرگ در سطح ملی داشته ایم، همچنین حدود ۱۰۰ هزار هکتار از اراضی جنگلی و مرتعی طی ۵ سال گذشته طعمه حریق شده است.

نامی با انتقاد از رشد خسارات ناشی از حوادث طبیعی در کشور گفت:  فقط برای سال ۱۳۹۸ مبلغ حدود  ۷۰ هزار میلیارد تومان خسارت ناشی از سیلاب داشته ایم. خاطره تلخ لغزش زمین در روستای آبیکار ِاستان چهار محال وبختیاری با ۵۳ کشته، همچنین لغزش زمین و نابودی کامل دو روستا، در زلزله رودبار و منجیل، هیچگاه فراموش نمی شود و موارد دیگری مانند فرونشست زمین و… که در این مجال نمی گنجد.

دبیر شورای عالی مدیریت بحران کشور رویکرد دولت سیزدهم را انقلابی عمل کردن و انجام وظایف قانونی به دور از هرگونه تعلل  دانست و گفت: انقلابی عمل کردن کار شبانه روزی می خواهد و همانگونه که جهاد در دوران دفاع مقدس، ادبیات جهادی را در سرتاسر کشور، پایه گذاری کرد؛ الان هم باید همان راه را ادامه داد. چرا که خیلی زود دیر می شود.

نامی تاکید کرد: یکی از مهمترین کارهایی که باید انجام داد، اجرای پروژه های آبخیزداری در بالا دست و انجام پروژه های آبخوان داری در بخش میانی شامل اجرای پروژه های پخش سیلاب و ساخت سدهای زیر زمینی، همچنین اجرای  اقدامات مربوط به آبخیزداری شهری در مناطق جمعیتی است، همچنین انتظار است برنامه ریزی های لازم به منظور پیش بینی و پیشگیری از حریق در جنگل ها و مراتع کشور در دستور کار سازمان ذیرط قرار گیرد، هرچند اقداماتی در این خصوص انجام گرفته اما کافی نیست.

رئیس سازمان مدیریت بحران کشور به مواد ۱۳ و۱۴  قانون مدیریت بحران کشور  و وظایفی که برای سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور پیش بینی شده است پرداخت و گفت: از جمله مهمترین انها بحث آبخیز داری، اطفاء حریق وایجاد ساما نه های پایش سیل، لغزش زمین و… می باشد که امید وارم به زودی محقق شود.

نامی در پایان سخنان خود با بیان اینکه سازمان مدیریت بحران کشور به عنوان یک دستگاه نظارتی و به منظور انسجام دهی بین دستگاه های ذیمدخل در امر مدیریت مخاطرات طبیعی، این آمادگی را دارد تا در قالب ماده ۱۶ قانون مذکور،   با  انجام حمایت های مالی وکارشناسی، موجبات تسریع در اجرای پروژه های عام المنفعه  را فراهم آورد.