نوروز؛ فرصتی برای تقویت ارتباطات خانوادگی و ارتقاء سلامت روان

شبنم مقتدری  در گفت وگو با خبرنگار اجتماعی ایرنا درباره کارکردهای روانی و اجتماعی عید باستانی نوروز افزود: باتوجه به شیوع کرونا در سال‌های گذشته و محدودیت‌های ناشی از این بیماری، برگزاری آیین نوروز اعم از دید و بازدیدهای خانوادگی کاهش یافته و فرصت ارتباطات چهره به چهره و گفت وگوهای حضوری سلب شده بود.

وی تصریح کرد: نوروز ۱۴۰۱ اما باتوجه به واکسیناسیون بخش اعظمی از جامعه و کاهش محدودیت‌های ناشی از کرونا، این دید و بازدیدها، دورهمی‌های خانوادگی و… با رعایت ضوابط بهداشتی می‌تواند انجام پذیرد.

این روان‌درمانگر توضیح داد: ارتباط چشمی یکی از ارکان اصلی شکل‌گیری گفت وگوی موثر بوده و “گوش کردن” از مولفه‌های اساسی مهارت‌های ارتباطی است که از طریق بازخورد عواطف و احساسات، واکنش به گفته‌ها و همدلی با طرف مقابل نیز صورت می‌گیرد.  

عضو سازمان نظام روانشناسی و مشاوره افزود: یکی از نیازهای اساسی بشر همچنین نیاز به گفت وگو، شنیده شدن گفته‌ها و ابراز هیجانات و نیازها بوده و هر یک از این مولفه‌ها در آغاز فصل بهار از طریق برگزاری آیین کهن نوروز می‌تواند تامین شود.  

مقتدری با اشاره به اهمیت تاب‌آوری اجتماعی نیز ادامه داد: در راستای این آیین و سنن و دید و بازدیدهای نوروز حمایت اجتماعی نیز تقویت می‌شود. این حمایت می‌تواند منجر به افزایش تاب‌آوری شخص و در مدیریت و کنترل استرس‌ها و اضطراب‌ها نیز موثر باشد.در راستای دید و بازدیدهای ایام نوروز حمایت اجتماعی تقویت می‌شود. این حمایت منجر به افزایش تاب‌آوری اجتماعی و در مدیریت و کنترل استرس‌ها و اضطراب‌ها موثر است.

وی تاکید کرد: هر یک از این مولفه‌ها اعم از دریافت حمایت‌های اجتماعی و تقویت پیوندهای خانوادگی ذیل سایه دید و بازدیدهای نوروز می‌تواند در ارتقای سلامت روان هم اثربخش باشد. این فرصت همچنین با استفاده از آموزش تکنیک ذهن‌آگاهی توسط متخصصان حوزه روانشناسی به منظور “زندگی در زمان حال” و “لذت بردن از لحظه” نیز تقویت می‌شود.

(تکنیک ذهن‌آگاهی که تحت عنوان “توجه آگاهی” هم شناخته می‌شود، پرورش آگاهی و هوشیاری با تکیه بر مراقبت و یک فرایند روانشناختی جهت تمرکز توجه به تجربیات زمان حال بدون قضاوت و در حقیقت ” آگاهی از لحظه” است.)

آغاز فصل بهار؛ افزایش تابش نور خورشید و بهبود خلق وخو

این روانشناس همچنین با اشاره به تغییرات آب وهوایی در فصل بهار یادآور شد: با افزایش تابش نور خورشید در فصل بهار، سطح تولید سرتونین (نوعی انتقال دهنده عصبی که نزد افکار عمومی به‌عنوان جاری‌کنندهٔ احساس خوب شناخته می‌شود) و دوپامین (نقش پیامرسان عصبی در مغز و نقش هورمونی در خون) هم افزایش یافته و این مساله منجر به بهبود خلق و خو خواهد شد.

مقتدری افزود: در این فصل همچنین از منظر روانشناختی، تمایل به خروج از منزل و حضور در طبیعت افزایش یافته و باتوجه به فرصت تعطیلات می‌توان با حضور در مناطق طبیعی و پیاده‌روی در زیر آفتاب به کاهش و کنترل استرس و نگرانی‌ها و افزایش شادی و نشاط روح پرداخت.