آبی که مثل آب خوردن هدر می رود

به گزارش ایرنا، فروردین و اردیبهشت ماه امسال روزی در خراسان شمالی نبود که بی‌خبر از سیل باشیم به گونه ای که با وجود محرومیت‌ها بارها با سیلاب جدال کردیم و توانایی رام کردنش را نداشتیم.

روستاییان خراسان شمالی که حدود نیمی از جمعیت این استان یک میلیون نفری را تشکیل می دهند و کشاورز هستند از بارش هایی که سال های سال آرزویش را دارند بیشتر چهره ویرانگری اش را به خاطر سپرده اند.

براساس آمار مدیریت بحران کشاورزی خراسان شمالی تنها در بارش ۱۵ و ۱۶ اردیبهشت ماه امسال کشاورزان متحمل یکهزار و ۴۰۰ میلیارد ریال به بخش باغی و زراعی این استان خسارت شدند.

اما چرا سیلابی که می تواند با توجه به شرایط اقلیمی خاص این خطه مورد بهره برداری قرار گیرد و فرصتی برای سیراب کردن سفره‌های زیرزمینی باشد باید این گونه خاطر بد از خود به جای گذارد.

یکی از روش های علمی موثر برای مدیریت آب های سطحی و روان آب قبل از تبخیر حجم وسیع منابع آب بارشی، آبخیزداری و آبخوان داری است، روشی که می تواند به تولید ۱۰۰ میلیارد متر مکعب منابع آبی در سال کمک کرده و به عنوان روشی برای مدیریت منابع آبی خدادادی از قبیل بارش برف، باران و تگرگ و همچنین برای جلوگیری از سیل و سیلاب عمل کند.

امری که سال های سال با تزریق قطره چکانی اعتبارات در استان کم برخوردار خراسان شمالی مغفول مانده بود و خوشبختانه در دولت سیزدهم با تزریق اعتبارات مورد توجه واقع شده است.

بی تردید اجرای کامل طرح های نیمه تمام آبخیزداری در خراسان شمالی زمان زیادی خواهد برد اما دولت طی عملکرد خود با تخصیص اعتبارات نشان داده عزم جدی برای بهره گیری صحیح سیلاب و کاهش مخاطرات آن دارد.

نقش آبخیزداری در کاهش خطر سیل

معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی در این باره می گوید: ۲۲ مرکز تحقیقاتی در حوزه منابع طبیعی و آبخیزداری در مطالعات و پژوهش های خود بر این نتیجه رسیده اند که با اجرای طرح های آبخیزداری از ۷۰ درصد مخاطرات سیل جلوگیری خواهد شد.

حسین فردی می افزاید: وقوع سیل و پیامدهای ناشی از آن در ماه‌های اخیر در نقاط مختلف کشور از جمله خراسان شمالی موجب شد تا موضوع آبخیزداری بیش از پیش مورد توجه قرار بگیرد و مردم خواهان اجرای طرح های این حوزه شده اند.

وی با بیان اینکه اجرای طرح های آبخیزداری کاهش فرسایش، کاهش رسوب و افزایش آب سفره‌های زیرزمینی را به همراه دارد، می گوید: هدف آبخیزداری این است که اگر در نقطه‌ای بارش وجود دارد با اقدامات سازه‌ای و غیرسازه‌ای بتوان از وقوع سیلاب جلوگیری کرد.

فردی، کنترل فرسایش خاک، کاهش خطرات ناشی از سیلاب‌، توسعه و تقویت پوشش گیاهی در شیب‌های ناپایدار برای کنترل هرز آب‌ها و تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی را از مهمترین اهداف اجرای طرح های آبخیزداری دانست.

مناطق اولویت دار برای اجرای آبخیزداری

معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی می گوید: اکنون با توجه به شرایط طبیعی استان باید اجرای طرح های آبخیزداری با هدف جلوگیری از فرسایش خاک در غرب شهرستان سملقان، شهرستان مرزی رازوجرگلان و نوار شمالی شهرستان شیروان در اولویت قرار گیرد.

وی می افزاید: همچنین دامنه های شاه جهان و کلات اسفراین نیز وضعیت بحرانی است و با هدف کاهش مخاطرات و جلوگیری از فرسایش باید در اولویت اجرای طرح آبخیزداری قرار گیرد.

فردی با بیان اینکه عملیات آبخیزداری تاکنون در ۴۶۶ هزار هکتار به پایان رسیده است، می گوید: مطالعات جدید آبخیزداری و آبخوانداری به ویژه در موضوع کاهش فرسایش خاک و جلوگیری از سیلاب در ر ۳۵۰ هزار هکتار از گستره خراسان شمالی انجام شده است.

وی ادامه می دهد: مطالعات آبخیزداری موجب می شود تا برای اولویت بندی، برنامه ریزی و آغاز عملیات اجرایی اقدامات بهتری انجام شود تا در زمان کمتر، شمار بیشتری از پروژه‌ها در گستره‌ای بالاتر اجرا شود.

اقدام امیدبخش دولت برای کاهش خطر سیل

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی می گوید: ۱۵ هزار میلیارد ریال به طرح‌های آبخیزداری این استان اختصاص یافت که در قالب تفاهم نامه‌ای با قرار گاه امام حسن (ع) در مدت سه سال اجرایی خواهد شد.

علی اسدی می افزاید: این میزان اعتبار از محل منابع ملی اختصاص یافته است و طرح های آبخیزداری در گستره ۵۰۰ هزار هکتار اجرایی خواهد شد.

به گفته وی؛ ۲ هزار و ۵۰۰ میلیون مترمکعب آب با اجرای این طرح ها ذخیره سازی خواهد شد.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی می گوید: اینک با قرارگاه امام حسن (ع) نیز تفاهم نامه امضا و عملیات اجرایی آن نیز در عرصه های منابع طبیعی آغاز شده است.

گستره حوزه منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی دو میلیون و ۴۳۰ هزار هکتار است که از این وسعت یک میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار مرتع، ۱۸۳ هزار هکتار بیابان و ۴۳۴ هزار و ۵۵۰ هکتار جنگل است.