به گزارش خبرنگار موسیقی ایرنا، محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هفتم دی ماه سال ۱۴۰۲ در حکمی امیرحسین سمیعی را به عنوان مدیرکل دفتر موسیقی این وزارتخانه منصوب کرد، انتصاب یک هنرمند حوزه موسیقی در این سمت، اتفاق قابل توجهی است و با توجه به آگاهی نسبت به رویدادها و چالشهای حوزه موسیقی و تعامل با هنرمندان میتواند شرایط را به گونهای مناسب مدیریت کند.
بر این اساس با مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره موضوعهایی از جمله برنامهها و رویکردهای این اداره کل، به خصوص در حوزه موسیقی پاپ، سفرهای استانی، تدوین و اجرای سند موسیقی، مدیریت قیمت بلیت کنسرتهای موسیقی و چگونگی برگزاری جشنوارههای موسیقی گفت و گو کردهایم که در ادامه میآید. این مصاحبه پیش از شهادت آیت الله سیدابراهیم رئیسی رئیس جمهور کشورمان انجام شده است که برحسب شرایط امکان انتشار را نداشت و امروز (سهشنبه ۸ خرداد ۱۴۰۳ ) بخش اول آن منتشر شده و هفته آینده بخش دیگر این مصاحبه منتشر خواهد شد.
تحقق عدالت فرهنگی رویکرد اصلی اداره کل موسیقی
سمیعی درباره برنامهها و رویکردهای اداره کل موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با توجه به اشراف و آگاهی وی نسبت به این حوزه به عنوان یک هنرمند به خبرنگار ایرنا اظهارداشت: از دی ماه سال ۱۴۰۲، کار من در دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی آغاز و بلافاصله آیین اختتامیه شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی برگزار شد.
بخش قابل توجهی از اجراها به خصوص موسیقی پاپ به جنوب شهر تهران و فرهنگسرای بهمن منتقل شد و قیمت بلیتها نیز به ۹۵ هزار تومان رسیدوی گفت: در این شرایط زمان و فرصتی برای برنامهریزی برگزاری سی و نهمین جشنواره موسیقی فجر وجود داشت و عدالت فرهنگی مهمترین نکتهای بود که سعی کردم در این جشنواره محقق شود و سال گذشته بخش قابل توجهی از اجراها به خصوص موسیقی پاپ به جنوب شهر تهران و فرهنگسرای بهمن منتقل شد و قیمت بلیتها نیز به ۹۵ هزار تومان رسید.
مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ افزود: کنسرتهای جشنواره موسیقی فجر در حوزه موسیقی پاپ، از نظر کمی در دو مکان؛ سالن میلاد نمایشگاه بینالمللی تهران و فرهنگسرای بهمن برگزار شدند تا ساکنان آن مناطق بتوانند از این گونه موسیقی بهرهمند شوند.
سمیعی بیان کرد: برگزاری کنسرت موسیقی پاپ در فرهنگسرای بهمن در سال گذشته، بازخوردهای خوبی داشت. در بعضی از کنسرتها، استقبال مخاطبان بیش از ظرفیت سالن بود و زمانی که با مردم آن منطقه صحبت میکردیم از این موضوع خوشحال بودند، از نخستین روزی که فعالیت خود را در این سمت آغاز کردم، تلاش کردم که عدالت فرهنگی را محقق کنم، در ابتدا بسیار دشوار بود اما در ادامه نتایج مثبتی داشت.
موسیقی نواحی بهترین زیرساخت برای گونههای دیگر موسیقی
مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، توجه به موسیقیهای نواحی، ملی و سرود را از اولویتهای این اداره کل عنوان کرد و گفت: موسیقی نواحی ایران بهترین ظرفیت و زیرساخت برای گونههای دیگر موسیقی است، ما همه از استانهایی به تهران آمدیم، از دیرباز و سالهای سال هم که در تهران زندگی میکنیم، از یک ریشه هستیم، از یک قومی در تهران گردهم آمدیم.
وی افزود: شهر به شهر موسیقیهایی داریم که مختص آن شهر و اقلیم است و فرهنگ و ریشههای آن منطقه را مدام برای ما یادآوری میکند و برای زندگی، سوگ، شادی، کار، ورزش، مرامهای سنجیده و معتبر مانند مرام پهلوانی، گزینههای بسیار فوق العاده و بکری در موسیقی این قومیتها وجود دارد، بنابراین میتواند مهمترین زیرساخت معتبر برای موسیقی ما باشد.
هیچگاه شکوه هنر ما در ازای تسلیم در برابر مدرنیسم نبوده، همیشه به ریشههایمان بازگشتیم و زیرساختهای ما هم موسیقی نواحی است که بسیار مستحکم استسمیعی بیان کرد: با این وجود، این مساله مطرح است که موسیقی نواحی هیچ وقت جاری نشده و به خصوص در سالهای اخیر که ما با موسیقیهای مینیمال و مدرن مواجه هستیم، سیاستگذاریها به سمتی سوق پیدا نکرده که این موسیقی در یک شکل و شمایل و ساختار دیگر خود را نشان دهد، همنسلان ما موسیقیهای خراسان، لرستان، موسیقی پر از حرکت و شاداب شمال کشور و موسیقی تپنده جنوب کشور، موسیقیهای عرفانی و حماسی در مناطق مختلف را میشناسند.
مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهارداشت: با این وجود، از یک دهههایی بسیار ویترینی از موسیقی نواحی بهره گرفته شده است، در حالی که ما باید به این موضوع توجه میکردیم که نوجوان و جوان ما حتی اگر در تهران زندگی میکند، باید ریشههای خود را بشناسد و آثار موسیقی نواحی را بشنود، واقعیت این است که هیچ گاه شکوه هنر ما در ازای تسلیم در برابر مدرنیسم نبوده، همیشه به ریشههایمان بازگشتیم و زیرساختهای ما هم موسیقی نواحی است که بسیار مستحکم است.
وی گفت: بر این اساس، در این دوره تمام تلاشمان این است که بتوانیم موسیقی نواحی را بیش از پیش به نوجوان و جوانمان یادآوری کنیم و راهکارهایی را بررسی میکنیم که این گونه موسیقی با ابزارهای امروزیتر در آثار شنیداری آنان قرار بگیرد.
سمیعی افزود: یک بخش، بدنه جامعه موسیقی در حوزههای نواحی، ملی و جدی است و نیازمند اقداماتی هستیم که ذهن و هویت صوتی نوجوان و جوان امروز را درگیر خودش بکند و به او یادآوری کند که تو اهل این اقلیمی و این اقلیم، این موسیقی به خصوص را در لحظات مختلف عاطفی برای تو ارایه داده است.
هنرمند نباید در فشار ساختار دیوان سالار قرار بگیرد
مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، شناسایی و کشف استعدادها در حوزههای موسیقیهای نواحی و ملی را از دیگر برنامههای این اداره کل عنوان کرد و اظهارداشت: در این راستا، با رویکرد عدالت فرهنگی، سفرهای استانی برنامهریزی شده است و تاکنون به استانهای مرکزی، فارس و بوشهر سفر کردهایم و طی دیدارها و نشستهای بیواسطه و به دور از سیستم بوروکراتیک با انجمنها، اساتید و هنرمندان حوزه موسیقی در تلاش هستیم که استعدادها را در حوزههای موسیقی نواحی، ملی و موسیقی جدی شناسایی کنیم و به این حرکت علمی و سنجیده ضریب بدهیم.
سد دیوان سالار (بوروکراتیک) باید شکسته شود، یک هنرمند نباید برای بیان دغدغهها و خواستههایش در فشار ساختار دیوان سالار قرار بگیردوی خاطرنشان کرد: در این سفرها در تلاش هستیم که در دسترس هنرمندان موسیقی قرار بگیریم و این هنرمندان، در شاخههای مختلف موسیقی، از سازسازی تا هنرجویان هنرستانها، فعالان و پیشکسوتان موسیقی بتوانند بیواسطه مسائل، مشکلات و تقاضاهای خود را مطرح کنند، سد بوروکراتیک باید شکسته شود، یک هنرمند نباید برای بیان دغدغهها و خواستههایش در فشار ساختار بروکراتیک قرار بگیرد، تمام تلاش ما تحقق عدالت فرهنگی به معنای واقعی است.
سمیعی تاکید کرد: ما خدمتگزار اهالی موسیقی هستیم، وظیفه ما این است که با تمام توان به مشکلات و حقوق تمام هنرمندان و فعالان طیفها و گونههای موسیقی؛ موسیقی نواحی، ارکسترال، نوازندهها، سازندههای ساز، مدرسان موسیقی، دانشگاهیان و فعالان موسیقی در تهران و تمام استانها رسیدگی کنیم، برنامه سفرمان مشخص است، سفر ما به استانها تازه آغاز شده، دادهها و اطلاعاتی را در این حوزه جمعآوری و بررسی میکنیم و سفرها ادامه خواهد داشت.
مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: در دو سفر اخیری که به فارس و بوشهر داشتهایم، بسیاری از مشکلات هنرمندان مالی و اعتباری نبود، مسائلی بود که با گفت و گو حل میشد، اینها نشان میدهد که ما میتوانیم به مشکلات هنرمندان رسیدگی کنیم و با گفت و گو همه مشکلات حل خواهد شد. یک تغییر شکل و ساختارهایی برای فصول مختلف سال میتواند برای اقتصاد راهگشا باشد و تمام تلاشمان این است که فعالیتها در محور قانون انجام شود، این معنای اصلی عدالت فرهنگی است که میتواند در دفتر موسیقی شاهد آن باشیم.
موسیقی فارس جوشش عجیبی دارد
سمیعی درباره دستاوردهای سفرهای استانی اظهارداشت: در ابتدا سفری به استان مرکزی داشتهایم، استان مرکزی را استان خودم میدانم، آن را قدم اول برای سفرهای استانی نمیدانم، پیش قدم میدانم که باید خدمت همشهریانم عرض ادب میکردم و مشکلات و دغدغههای هنرمندان آن استان را میشنیدم و مشکلات آنان را حل میکردم.
موسیقی فارس، جوشش عجیبی دارد، هنرمندان این استان میتوانند جدای از پایتخت روی پای خودشان بایستند، استان فارس ارکستر زهی، سمفونیک و گروههای کُر پیشرفته داردوی گفت: موسیقی در استان فارس، جوشش عجیبی دارد، در حوزههای آموزش و اجرا به سمت خودکفایی حرکت میکند، به این معنا که هنرمندان این استان میتوانند جدای از پایتخت روی پای خودشان بایستند، استان فارس ارکستر زهی، سمفونیک و گروههای کُر پیشرفته دارد، در ارکستر سمفونیک به غیر از نوازنده ساز فاگوت تمام نوازندگان خوب سازهای موسیقی از جمله ترومبون، ترومپت، فرنچ هورن، توبا، تیمپانی فعالیت میکنند، ساز تیمپانی در این استان ساخته میشود؛ سازی که بسیار گران و مکانیزم آن سخت است اما هنرمندان استان فارس با خلاقیت و نبوغ خود این ساز را ساختند و ارکستر سمفونیکشان را اداره میکنند. طی نشستهایی با هنرمندان این استان، آنان مشکلاتی داشتند که تمام تلاشمان را میکنیم تا آنها را بررسی و حل کنیم.
مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: استان فارس، رهبران ارکستر و کُر، خوانندگان و نوازندگان خیلی خوب دارد، هنرجویان با استعدادی در حوزه موسیقی ایرانی و موسیقی جهانی در هنرستانهای دخترانه و پسرانه این استان تحصیل میکنند، اینها هستند که پایههای موسیقی متعالی را میسازند و ما در نهایت با این جوانان که این گونه متخصص تربیت میشوند، در آینده اسیر ضدفرهنگها در موسیقی نمیشویم، پس هر چقدر این بخش را تقویت کنیم، خودمان را بیمه میکنیم، گویا واکسن میزنیم که ما را در برابر یکسری از ضدفرهنگها مصون نگه میدارد، در استان فارس، ما بسیار با پدیدهها و استعدادهای فوق العادهای مواجه شدیم. یک آنسامبلی در هنرستان در رده سنی ۱۰ تا ۱۲ ساله، اثری را اجرا کرد وقتی چشمانمان را میبستیم فکر میکردیم که یک گروه فوق حرفهای در تالار وحدت تهران اجرا میکند.
حل مشکل لغو کنسرت در بوشهر
سمیعی بیان کرد: بوشهر هم قلب تپنده موسیقی نواحی و قلب حرکت این گونه موسیقی است. در جلسهای که با هنرمندان این استان داشتیم؛ جلسه زندهای بود که بعضا نکات برجسته و مهمی با شور و هیجان مطرح میشد اما در آن جلسه گفتم که همین نشان میدهد که بوشهر و موسیقی آن، چقدر زنده و پویاست و همین نشان دهنده روحیه هنردوست بوشهریها و مطالبهگری آنان است.
«استعدادهای بینظیری در استان بوشهر در حوزه موسیقیهای نواحی، ملی و پاپ وجود دارد، موسیقی نواحی در این استان بخش مهمی از موسیقی نواحی کشور را در حوزههای سوگ و سور به نوعی یدک میکشد که موسیقی ملی هم در بوشهر بسیار غنی است و نوازندگان و آهنگسازان فوقالعادهای دارد و حتی در گونههای دیگر موسیقی حتی پاپ استعدادهای بسیار شاخص و برجستهای داریم»
سمیعی گفت: در جلسهای با هنرمندان استان، گفت و گوهای رو در رو و صمیمانهای داشتهایم، بعضا اگر هنرمندی ناراحتی داشت، مقصر ما هستیم که فرصت نکردیم به مسائلش رسیدگی کنیم. همه اینها با گفت و گو حل میشود و من امیدوارم دارم که در بوشهر اتفاقات بسیار مثبت دیگری در حوزه موسیقی روی دهد.
مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره ماجرای لغو کنسرت در بوشهر اظهارداشت: بارها اعلام شده که تنها مرجع صدور مجوز کنسرتها، فعالیتهای و رویدادهای هنری، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است، همه نهادها با هماهنگی یکدیگر در این مسیر حرکت میکنند.
تنها مرجع صدور مجوز کنسرتها، فعالیتهای و رویدادهای هنری، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است، همه نهادها با هماهنگی یکدیگر در این مسیر حرکت میکنندوی گفت: ناهماهنگی زمانی در برگزاری یک کنسرت موسیقی در استان بوشهر به وجود آمده بود که مجوز آن صادر نشده و مقرر بود از یک زمانی یه زمان دیگر جابه جا شود و این موضوع به خبر لغو منجر شده بود که با هماهنگی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر و افرادی که در این استان در این حوزه فعال بودند، مشکل برگزاری کنسرت حل شد و دوباره به چرخه افتاد، مجوز گرفت و برگزار شد. در حال حاضر مشکلی برای برگزاری کنسرتها در بوشهر نداریم و درخواستها بررسی و مجوزها صادر میشود. جشنوارهای هم به مناسبت روز ملی خلیج فارس در استان بوشهر برگزار شد که برنامهریزی شده است تا این جشنواره سال آینده با حضور هنرمندان بوشهر برگزار شود.
سمیعی درباره لغو آیین اختتامیه جشنواره «کوچه» بیان کرد: این جشنواره توسط میراث فرهنگی پایهگذاری شده و طبق مستندات، عوامل اجرایی از اختتامیه انصراف دادند اما مساله این است که لغو و برگزاری کنسرتهای موسیقی در این استان را باید در کنار هم ببینیم، بوشهر مهد موسیقی تپنده، خروش، جوشش و عشق است، همه اینها همیشه کنار هم بوده و هنجارها رعایت میشده و موازین اجتماعی و فرهنگی آن استان هم در نظر گرفته میشد، اینها وقتی در کنار هم قرار بگیرند، ما هیچ مشکلی در هیچ استانی نخواهیم داشت، تعامل از هر دو طرف، عوامل اجرایی موسیقی و متصدیان امر در استانها اینها را به سمت تسهیلگری میبرد.
حمایت از استعدادهای موسیقی جوان و رقابتی شدن پاپ
مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره برنامههای این اداره کل برای برگزاری چهلمین جشنواره موسیقی فجر، هفدهمین جشنواره موسیقی نواحی و هفدهمین جشنواره ملی موسیقی جوان در سال جاری اظهارداشت: جشنواره موسیقی جوان امسال با یک رویکرد جدیدی آغاز به کار خواهد کرد و به معنای واقعی تیمسازی از استعدادهایی است که شناخته میشوند، ما قصد داریم که این استعدادها را با تشکیل کوارتِت (چهارنوازی)، کوئینتت (پنج نوازی)، آنسامبلهای مختلف موسیقی ایرانی و موسیقی کلاسیک حمایت و حفظ کنیم.
تلاشمان این است که موسیقی نواحی را در حوزه شنیداری، بیشتر در میان مردم بیاوریم و با بهرهگیری از موسیقیهای مدرن، امروزیتر، موسیقی تلفیقی وارد تولید محتوا بشویموی خاطرنشان کرد: در حوزه جشنواره موسیقی نواحی، تلاشمان این است که به حوزه شنیداری جدی که با آن مواجه هستیم، ضریب بدهیم، ما زمانی است که موسیقی نواحی را در یک ویترینی قرار میدهیم که برای مردم قابل دسترس نیست، تلاشمان این است که موسیقی نواحی را در حوزه شنیداری، بیشتر در میان مردم بیاوریم و با بهرهگیری از موسیقیهای مدرن، امروزیتر، موسیقی تلفیقی و با پژوهش بیشتر در این حوزه وارد تولید محتوا بشویم.
سمیعی افزود: به عنوان مثال محمد معتمدی با گروه «رامبراند تریو» قطعهای خراسانی را اجرا میکند و این قطعه بیشتر در ایران شنیده میشود و باید باور کنیم که شکل و فرم اجرا، متنوعتر اجرا شده و برای جوان امروز، دسترستر و شنیداریتر است اما آن بخش موسیقی نواحی که بسیار بکر است، در شکل خودش باید بماند و برایش قالب و شرایط ارایه و اجرا فراهم کنیم اما در بخشهایی که ظرفیت ترکیب بیشتری دارد، باید به حوزه شنیداری مردم جامعه تزریق شود، براین اساس امسال در حوزه جشنواره موسیقی نواحی میخواهیم عملگراتر باشیم.
جشنواره مستقل پاپ یا رقابتیشدن در جشنواره فجر؟
مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به افزایش روزهای برگزاری چهلمین جشنواره موسیقی فجر اظهارداشت: امسال در تلاش هستیم که علاوه بر اختصاص بخشهای مختلف به گونههای مختلف موسیقی، جشنواره جداگانهای را برای موسیقی پاپ داشته باشیم؛ بخش پاپ را در جشنواره موسیقی فجر به صورت رقابتی برگزار میکنیم و یا اینکه جشنواره جداگانهای برای آن درنظر میگیریم، بازهم آن را وارد جشنواره میکنیم که تاکنون تصمیمی در این حوزه گرفته نشده است. یکی از اینها یا هر دو اتفاق خواهد افتاد، در هر حال رقابتی میشود اما تلاشمان این است که به غیر از جشنواره موسیقی نواحی و جوان، جشنواره موسیقی پاپ باشد و حالت رقابتی پیدا کند.
منبع