«مجنون آن لیلی» در تلاش برای احیای دوباره خنیانمایش است

دکتر فرهاد ناظرزاده کرمانی؛ استاد ممتاز دانشگاه هنرهای زیبا و چهره ماندگار ادبیات نمایشی، پس از تماشای کنسرت-نمایش «مجنون آن لیلی» به کارگردانی و آهنگسازی پیمان خازنی که در تالار حافظ اجرا می‌شود، به خبرنگار فرهنگی ایرنا گفت: «مجنون آن لیلی» حاصل همکاری و درآمیزی شعر و موسیقی بود. این نمایش، گونه‌ای نمایش خنیاگرانه بود و به نظر من می‌تواند در پی‌ریزی یک ژانر (گونه) نو و تازه در صحنه‌های تئاتر ایران سهم قابل ملاحظه‌ای داشته باشد.

ناظرزاده کرمانی ادامه داد: این گونه نمایش را «خنیا نمایش» یا «تئاتر موزیکال» می‌نامند. خنیانمایش، نمایشی است که شعر و آواز و موسیقی و حرکت‌های موزون و رقص از ساختمایه‌های آن به شمار می‌روند.

این استاد برجسته هنرهای نمایشی، تاکید کرد: پیش از انقلاب، در دوران کودکی و نوجوانی، به «جامعه باربد» در خیابان لاله‌زار می‌رفتم و اسماعیل مهرتاش را می دیدم که به این گونه از نمایش روی آورده است. امروز حس می‌کنم پیمان خازنی و محمود توسلیان نویسنده اثر در تلاش برای احیای دوباره این گونه نمایشی هستند و اگر این گونه نمایشی رشد و توسعه پیدا کند، شاید بتواند یکی از ریختارهای بومی-سنتی نمایش‌های ایران را پدید آورد. امیدوارم هنرمندان پدیدآورنده «مجنون آن لیلی» در آفرینش چنین نمایشنامه‌ای، استواری نشان دهند و در همین راستا، خنیانمایش بومی سنتی ایرانی، به تلاش و آفرینش خود استمرار بخشند.

دکتر ناظرزاده کرمانی خاطرنشان کرد: ادامه و استمرار همکاری این گروه از بایستگی بسیار برخوردار است و امیدوارم که از این هنرمندان، نمایش‌های بیشتری را تماشا کنم. از آنجایی که این نمایش از منظومه‌های کهن و کلاسیک ادبیات گرانمایه فارسی اقتباس شده است، می‌توان گفت که بر بنیاد همین ادبیات می‌توانند نمایش‌های بیشتری بیآفرینند. زیرا ادبیات کهن و کلاسیک فارسی چون دریا ژرف و گسترده است و این هنرمندان به اصطلاح چاهشان را کنار دریا کنده‌اند.

وی افزود: از رشید کاکاوند نیز باید یاد کنم که با روایت‌های خود و نقل شعرهایی از شاعران ادوار گوناگون شعر فارسی اجزای نمایش را به هم پیوند می داد و گاهی رویدادها وشخصیت های نمایش را تفسیرمی‌کرد. نقل شعرهای دیگران در این نمایش شگرد یا صنعتی است که در نقد معاصر، به آن بینامتنیت می‌گویند. شاعران ایرانی نیزگاهی از شعر دیگران به صورت «تضمین» نقل می‌کردند و بر ارزش شعری خود می‌افزودند؛ نمونه‌وار هنگامی که سعدی از فردوسی شعری نقل کرده، سروده است: چنین گفت فردوسی پاکزاد/ که رحمت بر آن تربت پاک باد:/ میازار موری که دانه‌کش است// که جان دارد و جان شیرین خوش است… همکاری آقای کاکاوند با این نمایش، از جنبه‌های مثبت و ابتکارآمیز آن است.

ناظرزاده کرمانی عنوان کرد: در مجموع «مجنون آن لیلی» شب خوبی را برای من آفرید و من شاهد ترکیب آفرینش‌گرایانه‌ای از شعر و موسیقی و رقص و حرکات موزون و نمایش بودم.