افزایش ۱۲ درصدی اهدای خون در سالجاری / خون‌فروشی صحت ندارد

به گزارش خبرنگار حوزه سلامت ایرنا، مصطفی جمالی روز سه شنبه در گفت و گویی افزود: بر اساس استانداردهای بین‌المللی کشورها اجازه واردات یا صادرات خون را ندارند، چرا که کشورها دارای بیماری‌های مختص به خود هستند و اگر یک خون وارد یک کشور شود در صورت داشتن بیماری می‌تواند سبب مشکلات فراوان شود.

وی تاکید کرد: سه میلیون و ۹۰۰ هزار فرآورده خونی در سال گذشته مورد استفاده قرار گرفت و در حال حاضر نیاز شبکه درمان به خون را به صورت ۱۰۰ درصدی پاسخگو هستیم.

وی با اشاره به اینکه اهدا کنندگان خون «سرداران گمنام حوزه سلامت» هستند، اظهار داشت: میزان ذخایر خون به متوسط به هشت روز رسیده و گاهی اوقات این میزان به ۱۵ روز می‌رسد. این در حالی است که میزان ذخیره خون حدود ۴.۵ روز بود.

جمالی با بیان اینکه منظور از تامین خون سالم نیز آن است که فرآورده‌های خونی مشکلی برای دریافت‌کننده ایجاد نکنند، تصریح کرد: تمام مراکز اهدای خون به دستگاه‌های اتومات مجهز هستند و این دستگاه‌ها می‌توانند ضریب امنیت خون را افزایش دهند.

افزایش ضریب امنیت خون‌های اهدایی با انجام تست‌های جدید

وی با اشاره به انجام تست‌های جدید به منظور افزایش ضریب امنیت خون‌های اهدایی، ادامه داد: آزمایش‌نوکلئیک اسید تست (نت) برای نخستین بار در کشور انجام می‌شود که به افزایش ضریب امنیت خون کمک می‌کند.

جمالی با اشاره به اجرای تست غربالگری آنتی‌بادی خون‌های اهدایی در کشور گفت: آزمایش تست غربالگری آنتی‌بادی برای نخستین بار در کشور طی سال جاری انجام می‌شود. برخی استان‌های کشور به آزمایش تست غربالگری مجهز هستند و در نظر داریم تا پایان سال کل کشور به آزمایش تست غربالگری مجهز شوند.

مدیرعامل سازمان انتقال خون با بیان اینکه برخی از بیماران به دریافت خون مستمر نیاز دارند، افزود: به عنوان مثال بیماران تالاسمی به دریافت خون مستمر نیاز دارند و به همین دلیل باید اقداماتی در خصوص سازگاری خون‌های دریافتی برای آنها انجام شود.

جمالی با بیان اینکه استفاده از کیسه‌های خون فیلتردار از دیگر اقدامات انجام شده به حساب می‌آید، افزود: سال گذشته، میزان استفاده از کیسه خون‌های فیلتردار به ۷۰ درصد رسید؛ در حالی که این میزان حدود ۲۵ درصد بود. در نظر داریم میزان کیسه‌های خون فیلتردار را در سال جاری به ۸۰ درصد افزایش دهیم. همچنین در نظر داریم میزان کیسه‌های خون فیلتردار را طی یک برنامه دو ساله به ۱۰۰ برسانیم. افزایش کیسه‌های خون فیلتردار از میزان مرگ و میر جراحی‌های سنگین جلوگیری می‌کند.

میزان ذخایر فعلی کیسه‌های خون ۶ ماه است

وی با بیان اینکه بحث خون یک موضوع پدافند غیرعامل به حساب می‌آید، افزود: ذخایر خون، یک موضوع استراتژیک است، هنگامی که مسئولیت سازمان انتقال خون را برعهده گرفتم، میزان ذخیره کیسه‌های خون حدود ۳ هفته بود اما میزان ذخایر فعلی کیسه‌های خون ۶ ماه است.

جمالی با بیان اینکه ساخت مراکز فرآوری در دستور کار قرار دارد، افزود: به دلیل اینکه نسبت به ذخایر خون اطمینان خاطر داشته باشیم ایجاد مراکز فرآوری را در دستور کار قرار داده‌ایم. یک مرکز فراوری در شهر پرند در حال احداث است و هدف از ایجاد مرکز فرآوری جلوگیری از ایجاد شرایط بحرانی است.

وی با اشاره به ضرورت بهره‌بری از پلاسمای خون گفت: میزان بهره‌بری از پلاسمای خون را در سال گذشته به ۲۶۲هزار لیتر رساندیم؛ در حالی که این میزان معادل ۱۸۰هزار لیتر بود. در نظر داریم این میزان را در سال جاری به ۳۵۰هزار لیتر برسانیم. بهره‌بری از پلاسمای خون حائز اهمیت است؛ چرا که به دارو تبدیل می‌شود.

جمالی با اشاره به انعقاد قراردادها به منظور افزایش تکنولوژی گفت: حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان را در کانون توجه قرار داده‌ایم. یک شرکت دانش‌بنیان موفق به ساخت دستگاه سانتریفیوژ یخچال‌دار شده است و قراردادی با این شرکت منعقد کرده‌ایم. همچنین با سازمان انرژی اتمی به منظور ساخت دستگاه اشعه دهنده به خون که یک فناوری پیشرفته به حساب می‌آید همکاری کرده‌ایم. فقط سه کشور به دستگاه اشعه‌دهنده به خون مجهز هستند.

مدیرعامل سازمان انتقال خون در ا درباره وضعیت گروه‌های خونی نادر گفت: اگر ذخیره سازی گروه‌های خونی نادر در کانون توجه قرار نگیرد، مشکلاتی به وجود خواهد آمد. ایران عضو کمیته خون‌های نادر است؛ ۱۶ کشور در کمیته خون‌های نادر حضور دارند. ایران و مالزی دو کشور مسلمان عضو کمیته خون‌های نادر به حساب می‌آیند.

ثبت اطلاعات اهداکنندگان خون‌های نادر

وی ادامه داد: میزان ذخیره خون‌های نادر کشور حدود ۳۰۰ است. سازمان انتقال خون به منظور حفظ ذخایر خون‌های نادر نسبت به ثبت اطلاعات اهداکنندگان خون‌های نادر اقدام کرده و در صورت نیاز فراخوان برای آنها صادر می‌کند. به طور مثال، یک مادر باردار در کشور عمان دارای گروه خونی بسیار نادر بود و یک فرد ایرانی که در شمال کشور ساکن بود دارای این گروه خونی بود. فراخوانی برای فرد ایرانی صادر کردیم و خون را از طریق زنجیره سرد به کشور عمان ارسال کردیم.

جمالی درباره وضعیت ساخت پالایشگاه خون نیز گفت: پالایشگاه‌های خون به منظور تسریع روند ساخت به بخش خصوصی واگذار شد اما بخش خصوصی نتوانست به تعهدات خود عمل کند و به همین دلیل خلع ید انجام شد. وزارت بهداشت به منظور تسریع روند ساخت پالایشگاه خون تلاش می‌کند. در حال حاضر، یک واحد با ظرفیت اسمی ۱۵۰ هزار لیتر فعالیت می‌کند اما ظرفیت واقعی آن ۱۰۰ هزار لیتر است. موضوع واگذاری ساخت پالایشگاه خون به بخش خصوصی باید در کانون توجه قرار گیرد، چرا که پلاسما برای ساخت دارو به خارج از کشور ارسال شده اما دارویی وارد کشور نشده است.

به گفته وی، از چالش های موجود در عصر حاضر آن است که جمعیت کشور در مسیر کهنسالی قرار دارد. سن اهدای خون محدود بوده، به نحوی که از ۱۸ سالگی آغاز می‌شود و تا ۶۵ سالگی ادامه دارد. بررسی‌ها بیانگر این است میانگین سن اهدا کنندگان خون کشور حدود ۳۰ سال بوده و اگر نتوانیم جوانان را به سمت اهدای خون سوق دهیم در آینده با بحران مواجه می‌شویم.

جمالی با اشاره به اینکه زنان ۵ درصد اهدا کنندگان خون کشور را تشکیل می‌دهند، اظهار داشت: سازمان انتقال خون به منظور افزایش تعداد زنان و جوانان اهداکننده خون با هلال‌احمر و سازمان بسیج اقداماتی انجام داده و فرهنگ‌سازی می‌تواند به افزایش اهداکنندگان خون کمک کند. اگرچه زنان فقط ۵ درصد اهداکنندگان خون هستند اما این میزان در سایر کشورها به ۵۰ درصد می‌رسد.