جدال عمران خان ومخالفان؛ سرنوشت همه نخست‌وزیران پاکستان تکرار می‌شود؟

به گزارش ایرنا، پارلمان پاکستان امروز روند رای اعتماد به عمران خان نخست وزیر این کشور را با اعلام وصول”طرح رای عدم اعتماد”از سوی نمایندگان احزاب مخالف، رسما آغاز می کند. روند رای گیری و اعلام نتایج از امروز به مدت حداقل سه روز و حداکثر هفت روز ادامه خواهد داشت و حداکثر تا روز شنبه یا یکشنبه هفته آینده و شاید هم زودتر، مشخص خواهد شد که عمران خان می تواند همچنان برکرسی نخست وزیر تکیه کند یا خیر؟.

روز گذشته شهر اسلام آباد پایتخت پاکستان شاهد تظاهرات دهها هزار نفری مخالفان دولت عمران خان بود؛ تظاهراتی که هدایت آن را دو چهره سیاسی و سیاسی-مذهبی شناخته شده این کشور به نام های “محمد نواز شریف” رهبر حزب “مسلم لیگ نواز” و “مولانا فضل الرحمان” رهبر حزب “جمعیت علمای اسلام” پاکستان برعهده دارند.

محمد نواز شریف به عنوان یکی چهره سیاسی و نسبتا پرطرفدار در پاکستان و مولانا فضل الرحمان به عنوان یک چهره مذهبی-سیاسی زیرک، از مطرح ترین چهرهای سپهر سیاسی این کشور هستند.

محمدنواز شریف سه دوره نخست وزیری ناکام را در کارنامه دارد (از سال ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۳ و از سال ۱۹۹۷ تا  ۱۹۹۹ و ازسال ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷) . او در اولین دوره نخست وزیر، در نیمه راه و به دلیل اتهام فساد مالی برکنار شد. در دومین دوره نخست وزیری هم با کودتای نظامی ژنرال پرویز مشرف فرمانده وقت ارتش برکنار شد. او در دوره سوم نخست وزیری اش نیز به اتهام پولشویی و فساد مالی برکنار شد.

از سال ۱۹۴۷ که پاکستان به استقلال دست یافت، تا به امروز هیچ یک از ۲۱ نخست وزیر این کشور نتوانسته اند دوره پنج ساله نخست وزیری را کامل کنند. هر کدام از آنها به دلایل مختلف از جمله ترور، کودتای نظامی، فسادمالی ، عدم توانایی اداره کشور، عدم توانایی امنیت کشور و … زودتر از موعد پنج ساله صندلی نخست وزیری را ترک کرده اند.

حالا عمران خان رهبر حزب تحریک انصاف پاکستان و بیست و دومین نخست وزیر تاریخ سیاسی این کشور که شهرت سیاسی خود را مدیون شهرت ورزشی به عنوان مرد اول”کریکت”به عنوان محبوب ترین ورزش پاکستان در دهه های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ است، از تابستان سال ۱۳۹۷ سکان نخست وزیری کشورش را برعهده دارد.

نخست وزیر کنونی پاکستان از سوی جناح های مخالف سرسخت خود متهم به سوء مدیریت در حوزه های اقتصادی، اداره کشور و سیاست خارجی شده است.

عمران خان که خود از سرسخت ترین چهره های مخالف شخصیت هایی چون نواز شریف و حزب تحت رهبری او به نام “حزب مسلم لیگ نواز” و مولانا فضل الرحمان بود، حالا در برابر سیل عظیمی از هواداران این دوچهره سیاسی پرطرفدار قرار گرفته و اگرچه در سخنان اخیر خود وعده داده که در برابر سیل تظاهرات مخالفان پیروز خواهد شد، اما تاریخ سیاسی پاکستان گواه این واقعیت است که بیشتر این گونه تظاهرات های برنامه ریزی شده علیه دولت ها از سوی جناح های سیاسی پرطرفدار، در نهایت منجر به استعفا یا کنار گذاشته شدن نخست وزیر شده است.

البته احزاب مخالف عمران خان محدود به دو حزب تحت رهبری نواز شریف و فضل الرحمان نمی شود و حزب مردمی پاکستان به عنوان سومین حزب قدرتمند این کشور، دارای تعداد قابل توجهی کرسی در مجلس ملی پاکستان است که در روند رای  عدم اعتماد به نخست وزیر، می تواند کمک قابل توجهی برای ائتلاف سیاسی مخالف عمران خان باشد.

عمران خان درتازه ترین ادعای خود درباره تظاهرات مخالفان، بخشی از جنبش های اعتراضی را به دخالت های خارجی نسبت داده و بدون آن که به نام کشوری خاص اشاره کند یا دلایل ومدارک روشن ارائه کند، گفته است: دولت پاکستان نامه تهدیدآمیز از خارج دریافت کرده و همزمان از ارزهای خارجی برای براندازی دولت استفاده می‌شود.

همزمان با تظاهرات مخالفان عمران خان در اسلام آباد، روز گذشته جمع زیادی ازطرفداران وی نیز در حمایت از او در برابر تجمع مخالفان، صف آرایی کردند.

رویارویی سیل عظیمی از مخالفان و طرفداران عمران خان در اسلام آباد و برخی دیگر شهرهای پاکستان، این نگرانی را ایجاد کرده که مبادا این رویارویی های سیاسی، به ناآرامی و درگیری های مرگبار منجر شود. به همین دلیل هزاران نفر از نیروهای امنیتی و پلیس در پایتخت مستقر شده و به حالت آماده باش درامده اند.

برخی گزارش ها حاکی است برخی نمایندگان حزب تحریک انصاف به رهبری عمران خان در مجلس ملی این کشور، از بیم آن که ممکن است عمران خان با رای عدم اعتماد مجلس برکنار شود، از این حزب خارج شده و گفته اند که در جلسه رای اعتماد “براساس وجدان خود” رای خواهند داد.

مجلس ملی پاکستان ۳۴۲ نماینده دارد و برای کسب اعتماد مجدد یا عدم اعتماد نخست وزیر، به نصف به اضافه یک رای (دست کم ۱۷۲ رای)از سوی نمایندگان مجلس ملی لازم است. حزب تحریک انصاف پاکستان به رهبری عمران خان تنها ۱۵۵ کرسی در مجلس ملی دارد که البته گفته می شود برخی از آنها در روزهای اخیر از عمران خان روی برگردانده اند. برخی از احزاب کوچک نیز از حزب حاکم در مجلس ملی حمایت می کنند. این درحالی است که تعداد کرسی های متعلق به احزاب مخالف او، حدود ۱۶۵ کرسی است که فاصله اندکی تا رقم ۱۷۲ برای رای عدم اعتماد به نخست وزیر دارد.

برخی کارشناسان پاکستانی بر این باورند که مجلس ملی به احتمال زیاد رای عدم اعتماد به نخست وزیر خواهد داد و طبق براوردهای اولیه، انتظار می رود نزدیک به ۲۰۰ نفر از مجموع ۳۴۲ نماینده مجلس ملی، علیه عمران خان رای دهند که بدین ترتیب، وی طبق قانون، ناگزیر به ترک کرسی نخست وزیری خواهد بود.