۱۵ هکتار از اراضی میشداغ برای کاربرد مالچ سازگار با محیط زیست در حال مطالعه است

داود میرشکار روز شنبه در حاشیه بازدید از طرح پایلوت کاربرد مالچ سازگار با محیط زیست در گفت‌ و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: پژوهشگران جهاد دانشگاهی موفق به کسب دانش فنی تولید فرمولاسیون مالچ معدنی و سازگار با محیط زیست شدند که قرار است کاربرد این مالچ به صورت آزمایشی در زمین‌های منظقه حفاظت شده میشداغ مورد آزمایش و مطالعه قرار گیرد.

میشداغ (به زبان محلی مشداخ) یکی از مناطق کویری منحصربفرد با وسعت ۶۰ هزار هکتار در غرب خوزستان بین شهرهای بستان و عبدالخان در شهرستان دشت آزادگان (منطقه مرزی فکه) قرار دارد که از سال ۹۰ به منطقه حفاظت شده ارتقا یافت.
آهو یا غزال میشداغ از جمله گونه های خاص و در معرض انقراض خوزستان و تنها گونه آهویی است که در زیستگاه خود به صورت طبیعی و آزاد زندگی می کند.

وی افزود: یکی از روش‌های اصلی تثبیت خاک در مناطق بیابانی استفاده از مالچ‌ نفتی مرسوم بوده است که با کاربرد این‌گونه مالچ مضرات فراوانی بر جای می‌گذارد. مالچ نفتی مایعی غلیظ و سیاه است که بر اساس چسباندن اجزای خاک توسط مواد نفتی نظیر قیر عمل می‌کند که در اولین اثر خود، سطح خاک را سیاه کرده که خود سبب افزایش ضریب جذب حرارت می‌شود.

مدیر کل حفاظت محیط زیست خوزستان در مورد مالچ زیست‌سازگار تصریح کرد: مالچ معدنی زیست‌سازگار، سوسپانسیونی شامل کانی‌های معدنی و املاح جذب کننده رطوبت است که قابلیت جذب رطوبت بسیار بالایی دارند. به علاوه به منظور افزایش راندمان جذب و نگهداری رطوبت و چسبندگی ذرات از هیدروژل و مواد آلی نیز در ساختار این مالچ استفاده شده است.

به گزارش ایرنا زمستان سال گذشته جمعی از دوستداران، انجمن‌ها و فعالان محیط زیست با هشتگ “#نه_ به_مالچ_پاشی” خواستار توقف مالچ‌پاشی و پیشگیری از انجام آن در جنوب‌غرب کشور شدند و در این زمینه کارزار توقف مالچ پاشی را خطاب به معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست راه‌اندازی کردند.

به باور متخصصان، مالچ پاشی نفتی باعث تخریب زیستگاه‌های شن‌زار خوزستان شده و پوشش گیاهی و جانوری باارزش آن را در معرض نابودی قرار می‌دهد.

یک خزنده‌شناس و دوزیست‌شناس در این باره می‌گوید: پاشیدن مالچ نفتی باعث مرگ جانداران از جمله خزندگان زیستگاه شن‌زار می‌شود؛ هم پارسال و هم امسال تصاویر و مستندات زیادی از لاشه‌های خزندگان توسط فعالان محیط زیست خوزستان منتشر شده که این مساله را ثابت می‌کند.

زیست‌بوم شنزاری استان خوزستان (شامل فکه، بیت‌راشد، رقابیه، چذابه، بستان و غرب کرخه) یک زیست‌بوم غنی با تنوع زیستی بی‌نظیر و پوشش گیاهی ضخیم که زیستگاه جاندارانی مانند یک زیرگونه بسیار نادر آهوی گواتردار، گرگ ایرانی، کفتار راه‌راه، افعی شاخدار خوزستانی، بوای شنی خوزستانی، آگامای سروزغی عربی، زیرگونه خاص اسکینک معمولی، زیرگونه خاص بزمجه بیابانی، مارمولک کرمی شکل زادرونی، زیرگونه نادر خرگوش صحرایی قهوه‌ای، هوبره، خروس کولی اجتماعی، عقاب مارخور، جغد گوش کوتاه، جغد فرعون، چکچک سیاه سرسفید، سسک بیابانی، چکچک بیابانی و صدها گونه جانوری دیگر است.

این زیست‌بوم مانند سایر زیست‌بوم‌های دیگر همچون تالاب‌ها، جنگل‌ها، دریاها و… هزاران سال بر آن گذشته تا به‌شکل امروزی دربیاید و یک زیست‌بوم زنده و پویاست؛ تقریباً در تمام دنیا به شنزارها مانند سایر زیست‌بوم‌های دیگر نظر می‌شود و بلکه از آن‌ها هم حفاظت به‌عمل می‌آید، زیرا تنوع زیستی آن‌ها بسیار خاص و آسیب‌پذیر است و نیاز به توجه انسان‌ها دارد اما اخیرا به بهانه مقابله با ریزگردها و یا شنهای روان، سازمان جنگل‌ها و مراتع در صدد است در این زیست‌بوم مالچ‌پاشی از نوع نفتی کند.

به گفته فعالان محیط زیست، “زیست‌بوم” تحت هیچ عنوان نه منشاء گرد و غبار و ریزگرد است و نه چیزی تحت عنوان شن روان دارد؛ به دلیل دارا بودن پوشش گیاهی خیلی مناسب و غنی از قدیم‌الایام محل ارتزاق هزاران دامدار بوده است. این زیست‌بوم از هر لحاظ کامل است و به هیچ دستکاری و تغییر همچون مالچ‌پاشی و درختکاری احتیاج ندارد.