شیر مادر؛ سپر نوزادان در برابر ابتلا به بیماری گوارشی

به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از وبگاه مِدیکال اِکسپرس، یکی از پژوهشگران دانشگاه فلوریدا در آمریکا برای اولین‌بار پژوهشی انجام داده که اهمیت اسیدهای صفراوی شیر مادر را نشان می‌دهد. این یافته ممکن است به کاهش مرگ نوزادان در اثر نوروویروس کمک کند.

نوروویروس یا ویروس نورواک که با نام ویروس استفراغ زمستان هم شناخته می‌شود، عامل ایجادکننده بیماری‌های گوارشی مسری است و باعث التهاب معده و دیواره روده بزرگ می‌شود. نوروویروس هر سال جان حداقل ۵۰ هزار کودک را می‌گیرد.

نوزادان یک میکروبیوم روده (مجموعه‌ای از باکتری‌های مفید که به انسان کمک می‌کند مواد مغذی را هضم کند و در برابر عوامل بیماری‌زای روده واکنش نشان دهد) ثابت ندارند. آنان به ویژه در برابر نوروویروس که یکی از علل اصلی مرگ‌ومیر نوزادان در سراسر جهان است، حساس هستند.

کبد کلسترول تولید می‌کند که به اسیدهای صفراوی (متابولیت‌ها یا مواد شرکت‌کننده در سوخت‌وساز که در روده ترشح می‌شوند تا به هضم چربی حین غذا خوردن کمک کنند) تبدیل می‌شود. سپس، میکروبیوتای (میکروارگانیسم‌هایی که به‌ صورت همزیست در روده انسان زندگی می‌کنند) خاصی در روده، این متابولیت‌های اسید صفراوی را به اسیدهای صفراوی میکروبی تبدیل می‌کنند که می‌توانند در برابر عفونت نوروویروس محافظت کنند. نوزادان باکتری مناسب روده که این اسیدهای صفراوی میکروبی را تولید می‌کند ندارند؛ بنابراین در برابر نوروویروس بی‌دفاع هستند.

داستان به همین‌جا ختم نمی‌شود. در حالی که اسیدهای صفراوی میکروبی نقش محافظتی در برابر عفونت نورویروس ایفا می‌کنند، اسیدهای صفراوی میزبان در واقع عفونت را افزایش می‌دهند. نوزادان دارای میزان زیادی از این اسیدهای صفراوی میزبان هستند؛ زیرا توسط باکتری‌های روده تغییر پیدا نمی‌کنند و در شیر مادر نیز یافت می‌شوند.

نوزادان تازه متولدشده میکروب‌های روده مناسبی برای اصلاح اسیدهای صفراوی ندارند و اسیدهای صفراوی میزبان در شیر مادر را مصرف می‌کنند؛ به همین دلیل در برابر متابولیت‌هایی که آن‌ها را مستعد ابتلا به عفونت‌های شدید نوروویروس می‌کند، آسیب‌پذیر هستند.

نورویروس‌ها از این محیط متابولیک شکننده در نوزادان استفاده می‌کنند؛ ولی شیر مادر از راه‌های زیاد دیگری از نوزاد محافظت می‌کند و اسیدهای صفراوی شیر نیز احتمالاً اثرات مثبتی نیز دارند. در واقع، پژوهشگران دریافتند که اسیدها از نوزاد در برابر آسیب روده محافظت می‌کنند.