محمدکریم آسایش، کارشناس ارشد جامعهشناختی، جامعهشناس حوزه شهری و از تدوینگران سند الزامات و ضوابط عام شهر دوستدار کودک شورای عالی معماری و شهرسازی ایران در گفتوگو با ایکنا درباره شهر دوستدار کودک بیان کرد: شهر دوستدار کودکی که از سوی یونیسف تعریف میشود، دو اصل اساسی دارد که عبارت است از تجسم فضایی کالبدی پیماننامه جهانی حقوق کودک و مشارکت کودکان برای شکلگیری شهر. بیشتر توجهات کشور پیرامون بعد کالبدی و مناسبسازی شهر برای کودکان بوده است اما در سند الزامات و ضوابط عام شهر دوستدار کودک که در سال ۱۴۰۰ مصوب شد به بعد اجتماعی و مشارکت کودکان توجه شده است.
وی ادامه داد: مؤلفههای شهر دوستدار کودک دو اصلی است که ذکر شد و حقهای بازی، فراغت، بهرهمندی از امکانات، سلامت و… را نیز شامل میشود. در این سند حقوقی را که ذکر شد شرح میدهد که چطور باید از طریق شهر برای کودک تأمین شود؛ مثلاً کودکان باید فضای بازی مناسب و کافی داشته باشند و سلامت و امنیت آنها در شهر تأمین شود تا به شکوفایی برسند.
آسایش افزود: کودکان باید امکان یادگیری از شهر را داشته باشند و بتوانند با طبیعت و میراث فرهنگی ارتباط برقرار کنند. در سند الزامات و ضوابط عام شهر دوستدار کودک به جزئیات حوزههای مختلفی که جزو حق کودکی است پرداخته شده است و طبق این سند باید سازمان مردمنهاد مرتبط حوزه کودک در سطوح ملی و محلی ایجاد شود و به مؤلفههایی که در این سند ذکر شده است عمل کند.
وی با بیان اینکه شهرهای ما با دوستدار کودک بودن فاصله بسیاری دارد شرح داد: شهر تهران نسبتبه سایر شهرها بهدلیل توسعه شهری بیرویه و ساختارهای بدون ضابطه اصلاً الگوی مناسبی برای شهر دوستدار کودک نیست، البته اقداماتی انجام شده است و طرح محلات دوستدار کودک نیز انجام شد که بسیار بهکندی پیش رفت. به طور کلی اقدامات پراکندهای در این حوزه صورت گرفته است که با شرایط مطلوب فاصله بسیاری داریم.
آسایش تصریح کرد: موضوع کودکان کار از دغدغههای شهر دوستدار کودک است؛ زیرا حق کودکی از این کودکان سلب شده است و اقداماتی برای ساماندهی این کودکان برای متناسبسازی با شهر دوستدار کودک انجام نشده است. الگوهای بسیاری برای شهر دوستدار کودک در جهان وجود دارد که میتوان از آنها آموخت. یونیسف شهرهایی که حائز نشان دوستدار کودک هستند را معرفی کرده است و ایران نیز ۱۲ شهر را بهعنوان شهر آزمایشی دوستدار کودک معرفی میکند مثل اصفهان، همدان و… که این شهرها صرفاً به صورت آزمایشی معرفی شده است و دارای نشان شهر دوستدار کودک نیست.
این جامعهشناس حوزه شهری اظهار کرد: بحث توسعه پایدار شهر و کشور با کودکان پیوند خورده است و اگر شهرها را دوستدار کودک کنیم میتوانیم در آینده تداوم توسعه داشته باشیم. کودکان و نوجوانان الگو سازند و حامل و مروج ایدههای شهر مطلوب هستند. شهر دوستدار کودک شهر دوستدار انسان است و برای همین تأکید میشود که باید بتوانیم شهر را بهگونهای طراحی کنیم که به نیازهای کودکان پاسخ دهد.
وی ادامه داد: رشد جسمی و فکری انسانها در دوران کودکی رخ میدهد و اگر برنامهریزی شود که شهر برای کودکان مطلوب شود به این معناست که ما توانستهایم انسانهای سالمی را پرورش دهیم زیرا شکلگیری افراد در دوران کودکی تا ۱۴ سال و ۱۸ سالگی است؛ بنابراین اگر میخواهیم که انسانهایی با سلامت جسمی روانی و مهارتهای زندگی مطلوب داشته باشیم، شهر دوستدار کودک راهحل است.
آسایش افزود: شهر محلی است که همه زیست روزمره افراد در آن شکل میگیرد و شکلگیری افراد از طریق تجربه آنها در شهر رخ میدهد. از موضوعات تأثیرگذار مستقیم بر شهر دوستدار کودک میتوان به اقتصاد، رانندگی و تصادفات، مرگومیر کودکان و … اشاره کرد.
انتهای پیام
منبع