توحید؛ لازمه وحدت اسلامی

هفته وحدت که از ۱۲ تا ۱۷ ربیع‌الاول به‌مناسبت میلاد پیامبر اعظم(ص) برگزار می‌شود، فرصتی برای تأکید بر اهمیت اتحاد و همبستگی میان مسلمانان جهان و یادآور پیام‌های وحدت‌بخش و انسان‌دوستانه پیامبر اسلام(ص) است که همواره بر برادری، محبت و همدلی میان مسلمانان تأکید داشت. خبرنگار ایکنا از اصفهان در گفت‌وگویی با سیدرضا واجدی، استاد حوزه و دانشگاه قصد دارد با بررسی ابعاد گوناگون این مناسبت، به اهمیت و نقش آن در تقویت همبستگی و اتحاد میان امت اسلامی بپردازد.

ایکنا ـ درباره اهمیت ابتکار عمل امام راحل(ره) در نام‌گذاری و تعیین هفته وحدت توضیح دهید. 

نخست، هفته وحدت و میلاد نبی اکرم(ص) را تبریک عرض می‌کنم و به روح بلند امام خمینی(ره)، مبتکر هفته وحدت درود می‌فرستم. این ابتکار، بی‌شک آثار بسیاری در پی داشت. می‌دانیم که دشمنان از نقاط ضعف انسان استفاده می‌کنند. دشمن دارای منطق، اصول و دیدگاه نیست؛ چرا که باطل است و باطل حرکتی ندارد؛ بنابراین بر ضعف انسان سوار می‌شود و اختلاف و تفرقه مهم‌ترین ضعف ما و بیشترین دستاورد دشمن به‌شمار می‌رود.

دشمن با تفرقه می‌تواند به اهداف خود دست یابد. همان‌طور که شنیده‌ایم، حکومت‌های استکباری می‌گویند: «تفرقه بیندازید و حکومت کنید.» قرآن درباره فرعون می‌فرماید: «يَسْتَضْعِفُ طَائِفَةً مِنْهُمْ…»، او قومش را ضعیف می‌کرد و کار خود را پیش می‌برد. تفرقه انسان را ضعیف می‌کند و پس از آن، حملات دشمن شروع خواهد شد: «يُذَبِّحُ أَبْنَاءَهُمْ وَيَسْتَحْيِي نِسَاءَهُمْ…» که حضرت امام(ره) با این ابتکار، جلوی این اتفاق را گرفت.

ایکنا ـ به نظر شما، دلیل تأکید مقام معظم رهبری بر موضوع «امت اسلامی» چیست؟ 

به تعبیر مقام معظم رهبری، ما باید به واژه امت اسلامی حساس باشیم. باید امت واحده باشیم تا دشمن دیگر نتواند این‌قدر ظلم کند. این همه کشتار در غزه، نتیجه تفرقه امت اسلامی محسوب می‌شود. به تعبیر علامه جوادی آملی، اختلاف، امری زمینی و وحدت، امری آسمانی است. اگر بخواهیم متحد شویم، باید موحد باشیم؛ یعنی الهی نگاه کنیم و به یک نقطه توجه داشته باشیم. 

بنابراین وحدت از سوی خداوند و الفت و پیوند میان انسان‌ها، کاری الهی است، چنانکه خداوند در آیه ۶۳ سوره انفال می‌فرماید: «وَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِهِمْ لَوْ أَنْفَقْتَ مَا فِي الْأَرْضِ جَمِيعًا مَا أَلَّفْتَ بَيْنَ قُلُوبِهِمْ وَلَٰكِنَّ اللَّهَ أَلَّفَ بَيْنَهُمْ إِنَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ؛ و دل‌های مؤمنان را الفت داد، دل‌هایی که اگر تو با تمام ثروت روی زمین می‌خواستی میان آن‌ها الفت دهی، نمی‌توانستی، ولی خدا تألیف قلوب آن‌ها کرد که او مقتدر و داناست.» 

مؤمنان باید متحد باشند. «جان گرگان و سگان از هم جدا، متحد جان‌های مردان خدا.» در آیات آمده که اگر قرآن از غیر خدا بود، شما در دین اختلافات زیادی پیدا می‌کردید. دلیل اینکه باید همه در مقابل خدا سجده کنیم، از او کمک بخواهیم، عزت را از خدا بدانیم و خوف و رجای ما از خدا باشد، این است که همه ما یکی شویم. 

از این نظر هم هیچ وقت کافران نمی‌توانند اتحادی واقعی داشته باشند؛ چون اعتقادشان بر مبنای شرارت است. قرآن می‌فرماید: «وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَىٰ وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ…؛ و باید با یکدیگر در نیکوکاری و تقوا کمک کنید، نه بر گناه و ستم‌کاری»؛ اما دنیای امروز بر نسل‌کشی متحد شده است.

ایکنا ـ وجود وحدت در جامعه اسلامی را با توجه به آیات و روایات تبیین کنید.

پیامبر(ص) می‌فرماید: «مواظب باشید که اختلاف، تیغی در دست شماست و این تیغ، زیر بته دین را می‌کند.» در قرآن آمده است: «إِنَّمَا يُرِيدُ الشَّيْطَانُ أَنْ يُوقِعَ بَيْنَكُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاءَ…؛ شیطان قصد آن دارد که میان شما عداوت و کینه برانگیزد…» درواقع شیطان می‌گوید که من در دل شما بغض ایجاد می‌کنم تا شما را با این روش از هم جدا کنم. 

خداوند می‌فرماید: «وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا…؛ و همگی به رشته دین خدا چنگ بزنید و به راه‌های متفرّق نروید» که از تعبیر آویختن و نه انداختن استفاده می‌کند.

قرآن حتی ما و اهل کتاب را به اتحاد با ادیان آسمانی دعوت می‌کند و می‌فرماید: «قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ تَعَالَوْا إِلَىٰ كَلِمَةٍ سَوَاءٍ بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمْ أَلَّا نَعْبُدَ إِلَّا اللَّهَ وَلَا نُشْرِكَ بِهِ شَيْئًا وَلَا يَتَّخِذَ بَعْضُنَا بَعْضًا أَرْبَابًا مِنْ دُونِ اللَّهِ؛ بگو: ای اهل کتاب، بیایید از آن کلمه حق که میان ما و شما یکسان است، پیروی کنیم که به جز خدای یکتا را نپرستیم و چیزی را با او شریک قرار ندهیم و برخی برخی را به جای خدا به ربوبیت تعظیم نکنیم.» 

به عبارتی، قرآن اصرار دارد که حول موضوعی مشترک متحد شوید. مسلمانان اشتراکات بسیاری دارند و اختلاف زمینه فتنه را فراهم می‌کند.

زهراسادات محمدی

انتهای پیام