روایت هنر بانوان خراسان شمالی در آلمان

به گزارش ایرنا، منطقه مرزی جرگلان کارگاه شش دانگ صنایع دستی است و دست بافته های این منطقه نیز می خواهند جای پای خود را در صنایع دستی جهان پیدا کنند.

صنایع دستی که حاصل دسترنج بانوان مرزنشینی است که با دستان پینه بسته خود به زیبایی هر چه تمام تاریخ این مرز و بوم را بر روی دست بافته ها به تصویر می کشند.

این بانوان هنرمند باورها و فرهنگ خود را بر روی فرش، چارقد و دیگر البسه می نشانند تا دوشادوش مردان این خطه سهمی در تامین معیشت خانواده داشته باشند.

آنها با زبان هنر همواره به دنبال معرفی هویت و فرهنگ خود هستند اما این بار هر یک از آنها داستان زندگی خود را هنرمندانه و شاید ناخواسته با تکیه بر هنر پست مدرن به روی تابلو فرش آورده اند، تا هنر آنها لب به سخن بگشاید و راوی زندگی معنادار آنها در نمایشگاه موزه کلن آلمان باشد.

این نمایشگاه با عنوان «من فرش نیستم، داستان دارم» از پنج مهرماه برپا شده است و تعدادی از بانوان مرزنشین نیز با بافت داستان زندگی و تراوشات ذهنی خود را بر روی تابلو فرش هایی هنر این منطقه را در کلن آلمان به نمایش جهان گذاشته اند تا جدای از معرفی ظرفیت هنری این منطقه از عواید آن نیز بهره مند شوند.

حکایات تلخ و شیرین بر تار و پود فرش

یکی از هنرمندانی که آثارش به نمایشگاه کل آلمان راه یافته در این باره می گوید: بافندگان همیشه در صنعت فرش دیده نشده اند و معمولا هیچ کس نیز از سختی زندگی آنها اطلاعی نداشت.

صاحب جمال رحیمی می افزاید: این نمایشگاه با عنوان «من فرش نیستم، داستان دارم» برپا شده است تا بافندگان با زبان هنر داستان زندگی، سختی ها و یا هر خاطره ای از زندگی خود را به تصویر بکشند.

وی ادامه می دهد: البته برداشت از هر تابلو فرشی آزاد است و هر دوستدار هنری می تواند برداشت خود را از این دست بافته ها داشته باشد.

رحیمی در خصوص چگونگی راهیابی دست یافته های بانوان مرزنشین به نمایشگاه کلن آلمان می گوید: دست بافته هایی که اکنون در کلن آلمان به نمایش گذاشته شده با پیشنهاد یک انسان شناس مبنی بر بافت قالی های خاص مبتنی بر خاطرات هر فرد شروع شد.

این بانوی هنرمند مرزنشین می افزاید: بنده نخستین فردی هستم که که خاطرات خود را بر روی تابلو فرشی بافتم و بعدها برخی از هنرمندان از بجنورد و دوستان دیگری به ما پیوستند و خاطرات تلخ و شیرین خود را بر روی قالی آوردند.

وی می می گوید: در واقع بافنده ها خودشان را در دنیای هنر رها و خاطرات خود را بر روی قالی می آورند که نوعی راحتی روان نیز به آنها دست می دهد.

وی بیان می کند: بافت این تابلو فرش ها نیز حدود سه سال طول کشید و با کمک استاد «ارژنگ عمرانی» و «طاهره ابوفاضلی» به موزه شهر کلن آلمان راه یافت.

رحیمی با بیان اینکه در نگاه جامعه، قالی بافی نوعی شغل پیش پا افتاده است، می گوید: گرچه دست بافته های ما بیانگر آداب و رسوم و فرهنگ این منطقه است اما این هنر برای بازاریابی باید خود را با نیاز جهانی و هنر روز تطابق دهد.

این بانوی هنرمند می افزاید: متاسفانه همه بافنده ها از یک سبک و نقش های مشخصی پیروی می کنند و برای ماندگاری در بازار جهانی باید به سمت آثار نو و خلاق روی بیاورند.

چشم‌نوازی ۱۵ اثر خراسان‌شمالی در موزه کلن

معاون صنایع دستی اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان شمالی نیز در این باره می گوید: ۱۵ اثر از خراسان شمالی از پنج مهرماه در موزه کلن آلمان به نمایش هنردوستان در آمده است.

پروانه کلاته می افزاید: این نمایشگاه تا آبان ماه برپاست و آثار بانوان هنرمند خراسان شمالی؛ صاحب‌جمال رحیمی، آنابیک کوهی، رابعه رحیمی، زلیخا داوری، آسیه داوری و معصومه ذوالفقاری در آن به نمایش گذاشته شده است.

وی با اشاره به ظرفیت های هنری منطقه جرگلان، می گوید: شاهکارهای هنری جرگلان حاصل دسترنج بانوان مرزنشینی است که به زیبایی هر چه تمام تاریخ و هنر این مرز و بوم را به تصویر می کشند تا با زبان هنر هویت و فرهنگ این خطه را به جهان معرفی کنند.

کلاته ادامه می دهد: تاکنون نیز اقداماتی برای حفظ و توسعه هنر قالی بافی این منطقه انجام شده است به گونه ای که فرش دوروی «دویدخ» سال ۱۴۰۱ ثبت ملی شد و اکنون با همراهی و مشارکت مدیران مربوطه برای قرار گیری در فهرست یونسکو به وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی پیشنهاد شده است.

به گزارش ایرنا، چهار هزار بافنده فرش ترکمن در استان و اغلب در منطقه جرگلان فعالیت دارند؛ چهار هزار نفری که بیشتر آن ها را زنان و دختران تشکیل می دهند و ۵۰۰ نفر از این بافندگان به بافت قالیچه دورو مشغول هستند و سالانه تا ۳ هزار متر قالیچه نیز تولید می کنند.