نسیم رویش پایگاه خبری جمعیت رویش های انقلاب اسلامیشاید این مطالب برایتان مفید باشد
به گزارش ایکنا از همدان، آیت‌الله حبیب‌الله شعبانی موثقی، نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه همدان، شب گذشته در نودمین جلسه تفسیر قرآن کریم که در مسجد مهدیه همدان برگزار شد، در ادامه تفسیر سوره حمد، اظهار کرد: در نگاه قرآن کریم مسیر حرکت انسان از خدا، «رب‌العالمین» آغاز می‌شود تا «مالک یوم‌الدین» ادامه پیدا می‌کند. یعنی این سفر از خداوند آغاز و به او ختم می‌شود، «يَا أَيُّهَا الْإِنْسَانُ إِنَّكَ كَادِحٌ إِلَىٰ رَبِّكَ كَدْحًا فَمُلَاقِيهِ؛ اى انسان، حقاً كه تو به سوى پروردگار خود به سختى در تلاشى، و او را ملاقات خواهى كرد.» (انشقاق/ آیه ۶).
انسان در این حرکت نیاز به مسیر دارد؛ این مسیر یا صراط مستقیم است و انتهای آن می‌شود بهشت و دیدار خدا و یا غیر از این است که می‌شود جهنم، البته در نهایت همه خداوند را می‌بینند اما افرادی که در صراط مستقیم هستند خداوند را با چهره رحمانی او می‌بیینند و اهل جهنم خداوند را با غضبش می‌بینند. البته در این بین یکی از آیاتی که بسیار امیدبخش است، آیه «إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا» (زمر / آیه 53).
انسان‌هایی که به سوی خداوند حرکت می‌کنند سه دسته هستند؛ یک دسته کسانی که در گمراهی‌اند و درکل در مسیر حرکت نمی‌کنند و در نهایت به جهنم می‌روند. اما دو دسته دیگر مومنانی هستند که در مسیر خدا حرکت می‌کنند.
دسته اول مومنانی هستند که هم عمل آنها و هم ایمانشان نقص دارد، در این مورد خداوند می‌فرماید «وَمَا يُؤْمِنُ أَكْثَرُهُمْ بِاللَّهِ إِلَّا وَهُمْ مُشْرِكُونَ و اکثر خلق به خدا ایمان نمی‌آورند مگر آنکه مشرک باشند (و جز خدا امور دیگر را نیز مؤثر در انتظام عالم دانند).» (یوسف / آیه 106) به طور مثال این دسته از مومنان ممکن است دچار تردیدها و شک‌هایی در ایمان خود شوند، غیر از ایمان عمل این افراد هم دچار نقص است.
بیشتر بخوانید:
هم‌چنین در این باره قران می‌فرماید «وَالَّذِينَ يَجْتَنِبُونَ كَبَائِرَ الْإِثْمِ وَالْفَوَاحِشَ وَإِذَا مَا غَضِبُوا هُمْ يَغْفِرُونَ و آنان که از گناهان بزرگ و زشتکاری می‌پرهیزند و چون (بر کسی) خشم و غضب کنند (بر او) می‌بخشند» (شوری / آیه 37) مومنان هم ممکن است دچار گناه و اشتباه شوند اما این مومنان گناه کبیره انجام نمی‌دهند گناهانی که انجام آنها با وعده مستقیم جهنم همراه است.
این مومنان دچار لَمَم(گناه گاهگاهی از روی غفلت) می‌شوند یعنی ناخواسته درگیر اشتباه و گناهی می‌شوند یا اینکه قبلا گناهی کرده اما توبه کرده‌اند اما به هر حال دچار گناه کبیره نمی‌شوند. بر اساس قرآن کریم این افراد مومن هستند اما نقص دارند.
دسته دوم، مومنان تک ساحتی هستند یعنی نماز می‌خوانند اما اول وقت نمی‌خوانند یا نماز می‌خوانند اما اهل انفاق و صدقه و کمک مالی نیستند، یا به همه مسائل اعتقاد دارند اما اهل جهاد نیستند. مومنان هر کدام در برخی از سبیل‌ها قرار دارند، نماز، عبادت فردی، عبادت اجتماعی، عرفان، جهاد، خدمت به مردم و… همه راه‌های رسیدن به خداست که هر کدام در اصل یک سبیل است، سبیل مومنان، سبیل مجاهدان و سبیل عارفان و … داریم، همانطور که قرآن در این باره می‌فرماید «وَ الَّذينَ جاهَدُوا فينا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنا» (عنکبوت / آیه 69).
اما صراط مستقیم هیچ کدام از اینها نیست بلکه مجموع این سبیل‌ها به صورت کامل است، به تعبیر قرآن «إِنَّ اللَّهَ رَبِّي وَرَبُّكُمْ فَاعْبُدُوهُ ۗ هَٰذَا صِرَاطٌ مُسْتَقِيمٌ همانا خداست پروردگار من و شما، او را بپرستید، که همین است راه راست.» (آل عمران / آیه 51) و یا در آیه دیگر می‌فرماید «وَأَنِ اعْبُدُونِي ۚ هَٰذَا صِرَاطٌ مُسْتَقِيمٌ و مرا پرستش کنید، که این راه مستقیم (سعادت ابدی) است؟!» (یس / آیه 61).
«عَلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ» (یس / آیه 4) صراط مستقیم، دین قیم، است، راهی که در ایمان و عمل او نقصی وجود ندارد، حتی در روحیه، فکر و اندیشه، علم و استدلال و… او نیز نقص و انحراف وجود ندارد. اینگونه نیست که فرد اهل عرفان باشد اما اهل جهاد نباشد بلکه تمام ساحت‌ها در او جمع است. انسانی که ذره‌ای در ایمان و عمل او نقص وجود ندارد و در مسیر و سبیل خود ذره‌ای منحرف نمی‌شود.
در صراط مستقیم ایمان، عمل، فکر و ذهن انسان کاملا منطبق با خداوند و بر اساس قرآن کریم است. ما انسانها در سبیل الهی هستیم چراکه در ایمان، عمل، فکر و امور قلبی خود نقص داریم. کسی که دچار این نقص و انحراف می‌شود به خاطر تصرفات ابلیس در وجود انسان است.
کسی که در همه عمرش دچار سهو نمی‌شود این فرد کسی است که در صراط مستقیم است؛ در روایات صراط مستقیم را علی بن ابیطالب(ع) معرفی کرده‌اند، ممکن است این سوال پیش بیاید که نوع عبادت امام علی(ع) و سلمان به یک اندازه و با یک کیفیت است چگونه سلمان نمی‌تواند صراط مستقیم باشد، در این زمینه ملاک فقط عبادت نیست بلکه علمی که امیرالمومنین(ع) دارد با علم سلمان متفاوت است.
هرچه سبیل به صراط مستقیم نزدیک‌تر باشد به هدایت نزدیک‌تر است. سبیل‌ها درجات و مراتب مختلفی دارد. اینکه ما در سوره حمد از خداوند می‌خواهیم «اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيم»، یعنی ما در مراتب نقص صراط هستیم، یعنی خدایا مارا بالاتر ببر و از راه‌های ناقص و سبیل به سمت کمال و راه‌های بالاتر هدایت کن. «اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيم»؛ طلب هدایت تکوینی از خداوند است برای اینکه به صراط مستقیم برسیم. مسیر کمال تمامی ندارد چراکه طرف حساب ما خداوند است که بی‌نهایت است.
صراط مستقیم عبودیت، دین، قرآن کریم، امیرالمومنین(ع) و اهل بیت علیهم‌السلام هستند که در اوج هدایت قرار دارند. ما در سبیل مومنان هستیم، سبیل مومنان گاهی تک ساحتی است و گاهی هم نقص دارد. صراط مستقیم شاهراه‌هایی است که از سبیل‌های مختلف می‌توان به آن رسید. قرآن کریم می‌فرماید شما که در صراط مستقیم قرار نگرفته‌اید، معیت و همراهی با صراط مستقیم داشته باشید. ما که نمی‌توانیم همچون امیرالمومنین(ع) شویم اما می‌توانیم با ایشان همراهی داشته باشیم. از امام صادق(ع) سوال شد صراط مستقیم چیست؟ ایشان فرمودند صراط مستقیم امیرالمومنین(ع) و شناخت اوست.
دوباره سوال کردند پل صراط چیست حضرت فرمودند چیزی که باریک‌تر از مو و تیزتر از شمشیر است، اما مردمی که از این مسیر می‌خواهند بگذرند چند دسته هستند، برخی در ثانیه و همچون برق شمشیر از آن می‌گذرند و به بهشت می‌رسند، برخی با سرعتی همچون دویدن اسب می‌روند، برخی با پای پیاده، برخی سینه خیز، برخی در آتش جهنم می‌افتند و بیرون می‌آیند و دوباره و چند باره اما در نهایت به بهشت می‌رسند، برخی هم که کلا در آتش زیر این پل می‌افتند. اینکه سرعت آدم در آن دنیا در عبور از این پل چقدر باشد به میزان دینداری او در این دنیا ربط دارد.
انتهای پیام
منبع
