«دفتر پاریس» در کتاب‌فروشی‌های تهران

به گزارش خبرنگار کتاب ایرنا، «دفتر پاریس» سفرگفته‌های منظوم قطبی کرام (۱۹۳۲-۱۹۹۵)، شاعر خلقی تاجیکستان، برنده جایزه دولتی ابوعبدالله رودکی که در زمان اتحاد شوروی منتشر شده بود، با زبان فارسی تاجیکی (خط سرلیک)، فرانسوی و خط فارسی در تهران ترجمه و منتشر شده است.

این کتاب سال گذشته توسط بنیاد ادبی عینی زیر نظر افسر کرام و ایرج عینی و با تحریر نیازبدل ملک‎آف و نینا تاران، با ترجمه طویچی‎بای جمعه‌یف و فرانسیس ریشار، نقاشی و طراحی لاله عمرآوا و فریده یونس‎آوا در شهر دوشنبه به دست خوانندگان رسید. کتاب را شاه ‎منصور شاه ‎میرزا، ادب ‎پژوه تاجیک مقیم تهران به خط فارسی برگردانده است.

مجموعه «دفتر پاریس» علاوه بر اشعار، با مقدّمه دارا نجات شاعر خلقی تاجیکستان با عنوان «از بلندای پامیر تا فراز ایفل» و بهرام میرسیداف با عنوان «پاریس و تصویر جهان مادی و معنوی فرانسویان در اشعار قطبی کرام» با تصویرهای رنگی مزین شده است.

قطبی کرام سال ۱۹۵۷ با شعر «بوی نان» وارد ادبیات تاجیک شد و نظر به نوشته شادروان گلنظر کِلدی (۱۹۴۵-۲۰۲۰)، شاعر خلقی تاجیکستان و مؤلف سرود ملی تاجیکستان: «قطبی کرام با شعر «بوی نان» شناخته شد و نامش در صفحة ادبیات عصر بیست تاجیک جاودانه ثبت شد.»

در سال ۱۹۶۳ اولین مجموعه اشعار قطبی کرام با عنوان«پرواز مهر» به دست خوانندگان رسید و این شاعر همان سال به عضویت اتحادیه نویسندگان تاجیکستان پذیرفته شد. در سال‌های بعد کتاب‎‌های «الهام» (۱۹۶۸)، «ریزِ کوهسار» (۱۹۷۰)، «آستانِ بلند» (۱۹۷۲)، «کمان» (۱۹۷۴)، «خاکِ پیوندی» (۱۹۷۴)، «چشمِ دل» (۱۹۷۶)، «جان‎فدا» (۱۹۸۰)، «پُل سنگین» (۱۹۸۰)، «سرِ بلند» (۱۹۸۲)، «جامِ نور» (۱۹۸۳)، «دلِ برادر» (۱۹۸۵)، «صبحِ صادق» (۱۹۸۹)، «نشاط» (۱۹۹۲)، «یار می‌آید!» (۲۰۰۲)، «ز گل و خاک و شعلة آتش» (۲۰۰۸)، «آتشِ مهر» و «منبرِ وجدان» (۲۰۱۲) به طبع رسیدند.

همچنین، قطبی کرام مؤلف منظومه‌های «کمان»، «آنتون»، «داستانِ لاله»، «داستانِ خواب»، «قلّه‌های ناعیان»، «اوّلین دیدار»، «نفسِ عاشقی»، «حرفِ اوّل»، «پاسبانِ مقبره»، «دفترِ پاریس» است و درام‌های «تارِ محبّت»، «تیرِ ملامت»، فیلم‎نامه‌های «بوی نان»، «چهار تن در پیراهه» و «آنتون» را تالیف کرده است.

در سال‎های گذشته کتاب‎ های «از گل و خاک و شعلة آتش»، «یار می‌آید» و «قتلِ طغرل» در ایران منتشر شد و مورد استقبال خوانندگان این کشور قرار گرفت که چندین راوی ایرانی اشعار گرامرا با دکلمه قرائت می‌کنند. مخصوصا این سطرهای شاعر در ایران ورد زبان‌ها است:

می‌توان بی فتحُ کیهان زیستن،

می‌توان بی بخت آسان زیستن،

می‌توان بی شاه و سلطان زیستن،

لیک تا آدم که دارای دل است،

زندگی بی شعر کارِ مشکل است.

***
راستی بر قد من الفت شد،

خضر می‌دید، عصایم می‎‌کرد

مجموعه «دفتر پاریس» سروده قطبی کرام و برگردان توسط شاه‌منصور شاه‌میرزا در ۲۲۴ صفحه، قطع رقعی، با شمارگان ۵۰۰ نسخه و در سال ۱۴۰۳ منتشر شد.