نگاه نو دولت چهاردهم به زاگرس

به گزارش ایرنا، به دلیل تغییر اقلیم و کاهش شدید بارش‌ها در زاگرس، بخشی از مناطق آن رتبه‌های نخست خشکسالی و کم بارشی را به خود اختصاص داده‌اند.

این خشکسالی‌های بدون وقفه در سال‌های اخیر علاوه بر فشار به طبیعت زاگرس به حوضه‌های آبی این منطقه نیز خسارت زیادی را وارد کرده است به گونه‌ای که دشت‌های چهارمحال و بختیاری ممنوعه یا ممنوعه بحرانی شده‌اند.

مختصات جنگل‌های زاگرس چیست؟

زاگرس بزرگترین ناحیه رویشی و جنگلی کشور با وسعت بیش از ۶ میلیون هکتار ۴۱.۹ درصد جنگل‌های کشور را به خود اختصاص داده است.

این جنگل‌ها از سردشت آذربایجان غربی تا فیروزآباد استان فارس امتداد دارد و گونه گیاهی بیشتر این جنگل‌ها بلوط ایرانی است اما سایر گونه‌ها نظیر بادام، کیکم و گلابی وحشی نیز در این ناحیه رویش دارد.

خاصیت درخت و جنگل این است که هر هکتار آن ۶۷ تن گرد و غبار را در سال جذب می‌کند و هر هکتار جنگل هزاران تن اکسیژن تولید می کند و این نعمتی خدادادی برای زمین است.

قدمت این جنگل‌ها به‌واسطه سازگاری و حضور برخی گونه‌های درختی در بوم‌سازگان و سیر تکاملی طولانی این گونه‌ها مشخص شده است.

جنگل‌های زاگرس با توجه به زادآوری محدود و پایین، اکوسیستمی شکننده دارد از همین رو جزو جنگل‌های حفاظتی و حمایتی قرار گرفته است.

بر اساس آخرین آمارهای رسمی سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور بیش از یک میلیون و ۴۳۰ هزار هکتار از جنگل‌های زاگرس کشور دچار خشکیدگی، آفت و تخریب شده است.

وضعیت جنگل‌های زاگرس ؛ شکنده لطفا مراقبت باشید

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری می‌گوید: مساحت جنگل‌های زاگرس این استان ۳۲۸ هزار هکتار است که از این میزان تاکنون ۶۰ هکتار هکتار به واسطه خشکسالی و آفت تخریب و آلوده شده است.

اصغر احمدی افزود: گونه غالب جنگل‌های زاگرس استان بلوط است که برآورد اولیه برای مهار آلودگی شکل گرفته در این بوم‌سازگان ۵۰۰ میلیارد ریال است.

به گفته وی، هر ساله یک‌هزار هکتار از جنگل‌های زاگرس محلول‌پاشی می‌شود که در مقابل میزان آلودگی شکل گرفته کافی نیست.

دولت چهاردهم پای کار احیای جنگل

معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری گفت: برای نخستین بار در دولت چهاردهم احیا و حفظ جنگل‌های زاگرس به طور جدی در دستور کار است و در این خصوص عزم ملی شکل‌ گرفته است.

نقی شعبانیان می‌گوید: جنگل‌های زاگرس از بهترین اکوسیستم‌های جنگلی ایران و جهان به شمار می‌رود و نقش این بوم‌سازگان برای دنیا بسیار مهم است.

وی با اشاره به وجود ۶ میلیون هکتار جنگل زاگرس در ایران تصریح کرد: این پهنه جنگلی در مناطق خشک و نیمه‌خشک کشور واقع شده و از همین رو جزو بوم‌سازگان حساس کشور محسوب می‌شود.

معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور از جنگل‌های زاگس با عنوان سرمایه‌های عظیم کشور یاد کرد و گفت: کاهش آسیب‌های اقتصادی و اجتماعی، تولید آب، مهار ریزگردها و جلوگیری از فرسایش خاک از جمله کارکردهای مهم جنگل‌های زاگرس به شمار می‌رود اما این منوط به آن است که این جنگل‌ها به درستی مدیریت شود.

شعبانیان تاکید کرد: اگر زاگرس آسیب ببیند کل کشور آسیب می‌بیند و دنیا هم تحت تاثیر آن قرار می‌گیرد از همین رو باید تمام توان و عزم خود را بر حفظ و احیای این جنگل‌ها قرار دهیم.

وی با انتقاد از کم‌توجهی‌های گذشته در خصوص حفظ جنگل‌ها از جمله جنگل‌های زاگرس اظهار داشت: در حالی که در برنامه ششم توسعه قرار بر این بود تا تولید نهال در کشور از ۷۲۰ میلیون به ۱۴۰ میلیون نهال برسد اما یک سوم این برنامه هم اجرا نشد.

معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور ادامه داد: همچنین بر اساس ماده ۱۵ قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی هدفگذاری شده بود تا از سال ۸۹ تا ۹۹ طی ۱۰ سال سرانه فضای سبز کشور از یک‌هزار و ۷۰۰ مترمربع به ۲ هزار و ۵۰۰ متر برسد که تاکنون ۲ مترمربع هم به آن اضافه نشده است.

وی تصریح کرد: با وجود این در حال حاضر هم در کشور و هم در دنیا حفظ جنگل‌ها بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته است و در کشور عزم ملی برای حفظ و احیای جنگل‌های زاگرس را در دستور کار داریم و به همین منظور با سفرهای استانی و آسیب‌شناسی از وضعیت فعلی جنگل‌ها در صدد تدوین سند و اجرای آن هستیم.

معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور افزود: نکته قابل توجهی که در این دولت شاهد آن هستیم هم‌افزایی بین‌بخشی است به طوری که سازمان برنامه و بودجه نیز به این موضوع ورود جدی پیدا کرده است و با تعیین نماینده ویژه تلاش دارد تا سازمان منابع طبیعی را در این راستا یاری دهد.

شعبانیان با یادآوری اینکه طرح حفظ و احیای جنگل‌های زاگرس در قالب مدیریت اجتماعی به مرحله اجرا می‌رسد، افزود: مدیریت اجتماعی مدنظر ما مدیریت با کمک مردم است.

وی یادآور شد: در تدوین بسته مدیریت جنگلداری اجتماعی در هر استانی یک نمونه الگویی دست‌کم برای یک حوضه آبخیز تدوین و اجرا می‌کنیم و در این میان مجریان اصلی مردم هستند و سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری نقش حمایتی دارد.

راهکار جلوگیری از تخریب جنگل زاگرس چیست؟

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری می‌گوید: مشارکت مردم لازمه اجرای بهتر برنامه‌ها حفاظت از جنگل زاگرس است و ظرفیت دولتی به تنهایی کافی نیست و می‌طلبد مردم نیز در این خصوص مشارکت و همکاری کنند.

اصغر احمدی تصریح کرد: عوامل طبیعی شاید قابل کنترل نباشد اما با انجام اقدامات احیایی می‌توان اقلیم را به حالت اولیه بازگرداند و جنگل‌های ارزشمند زاگرس که تنفس‌گاه کشور به شمار می‌روند را حفظ کرد.

معاون وزیر راه و شهرسازی و رییس سازمان هواشناسی نیز با اشاره به اهمیت موضوع جنگل‌های زاگرس گفت: توسعه شبکه ایستگاه‌های هواشناسی در جنگل‌های زاگرس در دستور کار است.

سحر تاج‌بخش مسلمان افزود: یکی از اولویت‌های سازمان هواشناسی توسعه دیده‌بانی‌های بهینه برای جنگل‌های بلوط در حاشیه زاگرس است.

به گزارش ایرنا، ۸۲ درصد از مساحت چهارمحال و بختیاری را عرصه‌های منابع‌طبیعی تشکیل می‌دهد که ۲۰ درصد آن جنگل و ۶۲ درصد آن مراتع است.

چهارمحال و بختیاری با مساحتی در حدود یک میلیون و ۶۴۲ هزار هکتار دارای ۱۲ شهرستان با بیش از یک میلیون نفر جمعیت است.