تحقق ایمنیِ توسعه پایدار، به اصلاح حکمرانی مدیریت خطر زلزله نیاز دارد

به گزارش خبرنگار علمی ایرنا، محس غفوری آشتیانی عصر امروز (دوشنبه) در نشست مدیریت ریسک و ارتقای تاب آوری در برابر مخاطرات طبیعی (سیل) از سلسله نشست‌های «برای ایران» که با حضور محمدجواد ظریف معاون راهبردی رئیس‌جمهور در مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری برگزار شد، به تدوین سند سیاستی مدیریت جامع ریسک و افزایش تاب آوری در برابر زلزله پرداخت و گفت: این سند توسط فرهنگستان علوم‌ به چند دلیل تدوین و اجرا و در آن به چالش های کلان و راهبردهای اجرای مدیریت ریسک زلزله در کشور پرداخته شد.

استاد مهندسی زلزله و مدیریت ریسک پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله در بیان دلایل تدوین این سند گفت: وجود چالش های موجود در حوزه سیاستگذاری برنامه ریزی و اجرای مدیریت ریسک زلزله در کشور، کمرنگی ردپای دانش موجود برای توسعه پایدار، آسیب پذیری وریسک زیاد کشور در برابر زلزله، عدم تحول قابل توجه و تحقق کامل برنامه گذشته در زمینه ایمنی ز جمله دلایل تدوین این سند است.

غفوری آشتیانی چالش ها را در سه حوزه حکمرانی ‌مدیریتی، فنی- مهندسی و اجرایی و اجتماعی- اقتصادی ‌و فرهنگی عنوان کرد و افزود: یکی از راهبردهای اصلاح سیستمی نظام حکمرانی در حوزه مدیریت ریسک‌ زلزله و بحران، تحقق مشارکت همه اقشار مختلف جامعه در توسعه پایدار جامعه است.

عضو فرهنگستان علوم افزود: برای نیل به ایمنی ‌توسعه پایدار ایران، اصلاح حکمرانی مدیریت ریسک زلزله با تغییر نگرش و پیشگیری با ایجاد نکردن ریسک جدید و کاهش ریسک های موجود لازم است.

در اجرای مقابله با مخاطرات طبیعی با دانش مقاوم‌سازی فاصله داریم

عضو دیگر فرهنگستان علوم و دانشگاه تربیت مدرس نیز در این نشست گفت: کشور ما با مخاطرات متنوع روبرو است و سالانه حدود پنج درصد بودجه کشور را به خود اختصاص می دهد. امروز بحث صنعت زلزله است که بعد از زلزله منجیل در ۱۵ سال پس از آن یک موجی در دانش مقاوم‌سازی ایجاد شد و در سال ۸۴ سیاست های ابلاغ توسط مقام معظم رهبری برای پیشگیری از این حوادث ابلاغ شده است.

محمدتقی احمدی اظهارداشت: یکی از مسایل مهم که بعد از زلزله منجیل به آن توجه شد پیشگیری و مقاوم‌سازی و مدیریت ریسک‌ بود که منجر به مقاوم سازی شماری از بناها شد. مطالعاتی در فرهنگستان علوم درباره حکمرانی مخاطرات طبیعی داشتیم که نتیجه نشان می دهد ما از حکمرانی مطلوب در مخاطرات طبیعی دور هستیم. ما در زمینه های علمی و فنی و دستورالعملی مقررات ساختمانی عمرانی و فنی عقب نیستیم و پیشرفت هم داریم اما در میدان اجرایی با دانش مقاوم سازی فاصله داریم.

وی ادامه داد: هدف از برگزاری نشست این است که باید با نگاه عملی ضعف های اجرای دانش مقاوم‌سازی را رفع کنیم.

خطر فرونشست زمین در بخش‌های وسیعی ایران

معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست هم در این نشست به خطر فرونشست زمین اشاره کرد و گفت: لازم است تدبیر جدی در این زمینه اعمال شود، همچنین ما به شناسایی پهنه های بحرانی نیازداریم.

شینا انصاری یکی از نکات حایز اهمیت را مساله فرونشست زمین دانست و گفت: باید این چالش‌ها را به عنوان چالش‌های مهم کشور بشناسیم. با این نگاه اولویت‌ها تغییر می یابد و کارها بهتر پیگیری و تصمیم گیری می‌شود.

وی پیشنهاد داد معاونت راهبردی در این موضوع فعال باشد و سازمان حفاظت محیط زیست هم همکاری لازم را اعمال خواهد کرد.

استاد دانشگاه صنعتی امیرکبیر هم در این نشست گفت: متاسفانه شاهد ساخت و سازهای نزدیک به گسل با روی گسل هستیم که باید تدبیر شود. تاب آوری مفهوم بالایی دارد و مهمترین مساله این در برابر زلزله میزان تاب آوری مهم است.

محسن تهرانی‌زاده افزود: بیشتر ساختمان های تهران در نقطه آسیب پذیر هستند و این ها در برابر زلزله خطرناک هستند.

صنعتی سازی جایگزین ساخت و ساز شود

رئیس سازمان مدیریت بحران و پیشگیری تهران از دیگر سخنرانان این نشست گفت: مقوله ایمنی مقوله فانتزی است. دانشگاه های ما رصد خوبی داشتند و به لحاظ دانش موفق هستند، اما در صحنه اجرا برای مقوله ایمنی ‌و پیشگیری بودجه اندک است.

علی نصیری بدترین سناریوی تهران را زلزله این استان عنوان کرد ‌و افزود: در یک زلزله تهران در عرض چند ثانیه چهار درصد آسیب می بینند و ما یک شهر آسیب پذیر داریم‌. ما برای اولین بار ۱۶ هزار سازه را مورد ارزیابی سازه های ایمن قرار دادیم و برنامه ۱۰ ساله هم برای ایمن ‌مقاوم سازی سازه های تهران تدوین کردیم که باید در تامین اعتبارات به آن توجه شود.

این نشست با حضور محمدجواد ظریف، معاون راهبردی رئیس جمهور، محسن غفوری آشتیانی عضو فرهنگستان علوم و پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله و استاد مهندسی زلزله و مدیریت ریسک پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، محمدتقی احمدی عضو فرهنگستان علوم و دانشگاه تربیت مدرس، علی نصیری رئیس سازمان مدیریت بحران و پیشگیری تهران و محسن تهرانی‌زاده استاد دانشگاه امیرکبیر در معاونت راهبردی ریاست جمهوری مرکز بررسی های استراتژیک ریاست جمهوری برگزار شد.