جدال فضای مجازی و یار مهربان؛ هیچ چیز جای کتاب را نمی‌گیرد

به گزارش ایرنا، کمتر کسی یادش می آید آخرین نامه اش را کی نوشته و چطور برای برای کنار هم قرار دادن کلمات دست به گریبان کتاب شده و پس از ساعت ها مطالعه توانسته متنی زیبا و دلنشین نوشته و حرفهایش را به شیوایی بیان کند و بارها و بارها این کار را تکرار کند؛ دیرگاهی است دیگر کتاب، مطالعه و نوشتن جایگاه خود را از دست داده و جایش را مطالب ضد و نقیض فضای مجازی پرکرده است؛ دیگر کسی زحمتی به خود نمی دهد تا به سراغ کتاب رفته و برای موضوعی تاریخی، اجتماعی و فرهنگی کتاب انتخاب کرده و مطالعه کند.

جوانان امروز و دیروز، و حتی برخی از پا به سن گذاشته ها ساعت ها در فضای مجازی سیر می کنند و خود را با مطالب و محتواهای ضد و نقیض مشغول کرده و به خود اجازه نمی دهند لحظاتی از وقت خود را صرف مطالعه کنند؛ گویی باور کرده اند فضای مجازی تمام ندانسته های آنها را پاسخ می دهد و آنها را باسواد و به عبارتی دانشمند بار می آورد.

در میهمانی و دورهمی و دید و بازدید حتی صحبت کردن با یکدیگر هم حذف شده و گویی دیگر نیازی به صحبت کردن باهم نیست؛ رفتن به منزل یکدیگر تنها با سلام و احوالپرسی آغاز می شود و بعد هرکس دردنیای فضای مجازی سیر می کند و هراز گاهی اطلاعات دریافتی از فضای مجازی را با آب و تاب برای هم تعریف می کنند و فکر می کنند اطلاعات نابی دادند و ضریب آگاهیشان بالا رفته است.

پدر و مادر هم هردو مشغول در فضای مجازی هستند و یا اصلا در این فضا هم نباشند، سراغ کتاب نمی روند و کودک هرگز به یاد ندارد پدر و مادرش را در حال مطالعه کتاب ببیند یا برای خرید کتاب به نمایشگاه کتاب بروند یا کتابخانه کوچکی در منزل داشته باشند و آنها هم به تبعیت از پدر و مادر وقت خود را بابازی در فضای مجازی سپری می کنند.

مدارس که اصلی ترین مکانی است که باید بین کودک و کتاب پیوند ارتباط برقرار کند، این مهم را خواسته و ناخواسته فراموش کرده و به جای سوق دادن دانش آموز به سمت مطالعه کتابهای غیردرسی در کنار کتاب های درسی یا آنها را با انبوهی از تکالیف بی مفهوم درگیر می کنند و یا دنبال موضوعات دیگر فرستاده و هرگز کتاب را برای آنها پیشنهاد نمی کنند و به عبارتی روشی در پیش می گیرند که نوشتن و خواندن در مدرسه جایگاه خود را از دست می دهد و دانش آموز تنها با خواندن یکسری کتابهای درسی دوران خود را طی کرده و به دانشگاه می رسد و با توجه به اینکه از ابتدا نه در کانون خانواده و نه در مدرسه ارتباطی با کتاب نداشته، دیگر اینجا هم دوران تحصیل را هم تنها با پاس کردن واحدهای درسی می گذراند و نتیجه این روند باعث به وجود آمدن نسل تحصیلکرده بیسواد می شود.

بی تفاوتی به مطالعه و کتاب، پژوهشگران و جامعه شناسان را به واکنش وا داشته و آنها به تبعات این بی رغبتی پی برده و بارها برآن اشاره کرده و از بی تفاوتی متولیان امر سخن گفته و هشدار داده اند دیگر نه تنها افراد جامعه بلکه دانش آموزان نیز از نوشتن و خواندن گریزان شده اند و این وضع بدترین اتفاقات را رقم زده است.

انشانویسی سخت‌ترین کار برای دانش آموزان

دکترای جامعه شناسی و مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری آذربایجان غربی دراین خصوص معتقد است: امروز سخت ترین کار برای دانش آموزان انشا نویسی است زیرا به دلیل عدم مطالعه و بی رغبتی به کتاب از اطلاعات کافی برای نوشتن بی بهره اند.

افشار کبیری اظهار کرد: نظام تعلیم و تربیت خواسته و نخواسته به دانش آموز می گوید کتاب غیردرسی نخواند و به عبارتی مطالعه نکند.

وی ادامه داد: ارایه مطالب آماده به دانش آموزان فضایی فراهم می کند که دانش آموز دیگر دنبال مطالعه وکتاب نمی رود.

دکترای جامعه شناسی گفت: سوق دادن دانش آموزان به سمت کلاس های کنکور باعث می شود آنها تنها به تست زنی پرداخته و یا به جای مطالعه به چکیده خوانی عادت کرده و همانند دستگاه خود پرداز عمل کنند.

کبیری اضافه کرد: عدم مطالعه کتاب نه تنها افراد را از داشتن آگاهی و اطلاعات لازم بازداشته بلکه علاوه براین عدم مصرف کتاب اقتصاد نشر را نشانه گرفته و باعث شده ناشران با مشکلات عدیده ای مواجه شده و کمتر به انتشار کتاب بپردازند و نوبسندگان هم با مشاهده این وضعیت کمتر به نوشتن رغبت دارند.

وی با بیان اینکه فضای مجازی فضای بدی نیست ولی هیچ فضا و هیچ‌چیزی نمی تواند جای کتاب را بگیرد، افزود: دولت صرفا نمی تواند فرهنگ کتابخوانی را ترویج دهد بلکه برای نهادینه شدن و ترویج فرهنگ کتابخوانی نیازمند عزم همگانی هستیم.

کتاب موثق ترین منبع

نویسنده و کارگردان تئاتر ارومیه ای اظهار کرد: کتاب موثق ترین و مستند ترین منبع برای دریافت اطلاعات است و به غیر از این هیچ منبعی نمی تواند به این دقت مخاطب را قانع کند.

فردین میلانی صدر اظهار کرد: باوجود پیشرفت های روز افزون هنوز در دنیا در کشورهای اروپایی کتاب و روزنامه جایگاه خود را حفظ کرده است و هنوز در سبد خانوارها این دو قرار دارند.

وی ادامه داد: هنوز که هنوز است در خیلی از کشورهای اروپایی نامه نوشتن جایگاه خود را حفظ کرده است و این امر نشان از مطالعه کتاب می دهد زیرا برای نوشتن نامه و استفاده از کلمات و جملات مناسب باید مطالعه کرد.

میلانی اضافه کرد: اما درکشور ما این حرکت هماهنگ وجود ندارد با آمدن فضای مجازی و ماهواره و دیگر ابزارها، کتاب، روزنامه و مطالعه دیگر رنگ باخته اند در حالیکه اگرچه سرانه مطالعه در دنیا هم کم است ولی آنگونه که درجامعه ما بی رغبتی به کتاب کم است، دردنیا اینگونه نیست.

این نویسنده و کارگردان افزود: بیگانه بودن با کتاب جامعه ای بیسواد بارآورده و قدرت تفکر و تامل را از آنان گرفته و اجازه نمی دهد در جهت تعالی جامعه قدم بردارند.

کاغذ و قلم جای خود را به گوشی موبایل داده است

رییس خانه مطبوعات آذربایجان غربی و استادد دانشگاه هم اظهارکرد: بزرگترین ظلم را زمانی کردیم که کتاب را از جامعه گرفتیم.

یوسف پیربوداقی ادامه داد: مقداری باید به موضوع کتاب آسیب شناسانه نگاه کرد؛ آنچه امروز می بینیم بی رغبتی به کتاب و کتابخوانی فراتر از تصور ماست چنان که در جلسات سخنرانی و حتی مجریان برنامه ها تنها با گوشی موبایل سخنرانی کرده و برنامه اجرا می کنند و دلشان نمی خواهد دو خط بر روی کاغذ نوشته و آن را بخوانند.

وی اظهارکرد: امروز کاغذ و قلم جای خود را به گوشی های موبایل داده و مجری برنامه هم از روی گوشی موبایل برنامه اجرا می کند و این عادت به مدارس هم نفوذ کرده و مطالعه با گوشی موبایل صورت می گیرد که باید گفت این رفتار بی حرمتی به کتاب است.

رییس خانه مطبوعات آذربایجان غربی با بیان اینکه کتاب پیوند مردم با فرهنگ حاکم برجامعه است، افزود: آسیب شناسی حوزه کتاب و کتابخوانی جزو ضروریات است و باید صورت گیرد و از سوی دیگر خانواده ها را باید متوجه کنیم که کتاب بخشی از زندگی است.

پیربوداقی یادآورشد: امروز در مدارس ما انشا نویسی تعطیل شده است درحالیکه این مهم می تواند دانش آموز را به سمت مطالعه سوق دهد.

هیچ چیز جای کتاب کاغذی را نمی گیرد

معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آفاق اظهار کرد: هیچ چیزی نمی تواند جای کتاب کاغذی را بگیرد و این واقعیت است.

عباس مکرم ادامه داد: والدین الگوی خوبی برای ترویج فرهنگ کتابخوانی برای کودکان هستند اما امروز فرزندان دردست پدر و مادر خود گوشی موبایل می بینند و به تبعیت از آنها عمل می کنند.

وی یادآورشد: همراه با بی رغبتی به مطالعه کتاب درخانواده ها صحبت کردن هم کاهش یافته و اعضای خانواده کمتر فرصت می کنند باهم صحبت کنند چون همه غرق در گوشی های موبایل هستند.

مکرم با بیان اینکه در تمامی برنامه ها سعی کنیم کتاب هدیه بدهیم، افزود: اگر در مسیر ترویج کتابخوانی حرکت نکنیم نسل بعدی دیگر شناختی از مفاخر ادبی چون سعدی و ادبیات فولکلور نخواهد داشت.

به گزارش ایرنا، دیرگاهی است رغبت به کتاب و کتابخوانی در جامعه کاهش یافته و اقشار مختلف جامعه کمتر به سمت آن می روند؛ در حالی که در بسیاری از کشورهای غربی باوجود داشتن پیشرفته ترین ابزارها هنوز کتاب، روزنامه جایگاه خود را حفظ کرده است و همچنان خانواده ها دارای کتابخانه کوچک بوده و خود و فرزندانشان در کنار تلویزیون و موبایل از کتاب هم عقب نمی مانند.

اما در جامعه ما سرعت بی تفاوتی به کتاب روند صعودی را طی می کند و حتی فراتر از برخی کشورها می شود که باید با عزمی جدی و ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی مانع بی رغبتی به کتاب شد.