نسیم رویش پایگاه خبری جمعیت رویش های انقلاب اسلامیبه گزارش ایرنا، ساحل؛ پیوند دهنده خشکی و دریا است و می‌توان از این نعمت خدادادی در راستای توسعه و رونق اقتصادی کشور با بهره‌گیری از استعدادها، منابع و فرصت‌های دریایی استفاده کرد.
تحقق سند توسعه فعالیت‌های اقتصادی دریامحور (فعالیت‌های اقتصادی در دریاها، سواحل و پس‌کرانه‌ها) نه تنها جبران غفلت‌های تاریخی کشور از دریا است؛ بلکه ثروت‌آفرینی هدفمند در حوزه اقتصاد دریایی برای آیندگان خواهد بود.
به تازگی دکتر پزشکیان رئیس جمهور با اشاره به اولویت‌دهی دولت به اقتصاد دریامحور و اهمیت رونق این بخش بر رشد، توسعه و آبادانی کشور تصریح کرد: دولت مصمم به اجرای طرح‌های توسعه‌ای دریامحور است. « این تاکید رئیس جمهور، حاکی از برنامه‌های متنوع و جدی برای تحقق اقتصاد دریامحور در کشور است»
سال گذشته نیز رهبر معظم انقلاب در اجرای بند یک اصل یکصد و دهم قانون اساسی و پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام، سیاست‌های کلی توسعه دریا محور را در ۹ بند برای اقدام به روسای قوای سه‌گانه و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ابلاغ کردند.
تقویت «اقتصاد دریا» طبق تاکیدات رهبر معظم انقلاب، رو به رشد بوده است
توسعه دریامحور یعنی توجه به تقویت سهم اقتصاد پس‌کرانه، طرح‌های تحول‌آفرین، افزایش سهم مردم از دریا از تولید ناخالص داخلی؛ موضوعی که مهدی دوستی ستاندار هرمزگان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، به آن اشاره کرد و گفت: تقویت «اقتصاد دریا» در این پهنه جغرافیایی طبق تاکیدات رهبر معظم انقلاب آغاز شده و رشد قابل توجهی داشته است.
وی اظهار کرد: این آمادگی وجود دارد که در قالب تفاهم‌نامه یا توافق‌نامه‌هایی مدت‌دار ظرفیت اراضی بندر شهید رجایی را در اختیار کشورهای دوست قرار دهیم ضمن اینکه می‌توانیم از ظرفیت برخی کشورها در بخش اپراتوری این بندر استفاده کنیم.
دوستی همچنین بر لزوم افزایش همکاری‌های مشترک با کشورهای دوست در راستای تقویت اقتصاد مردمی تاکید کرد و گفت: در این میان پرورش ماهی در قفس و تعریف طرح‌های مشترک در زمینه اسکراپ کشتی‌ها ازجمله موارد مورد همکاری برای پیشرفت منطقه و بهبود معیشت ساحل‌نشینان است.
استاندار هرمزگان یادآور شد: علاوه بر طرح‌های توسعه‌ای که به سرانجام رسیده و عموم مردم و نخبگان از آنها آگاه هستند، مطالعات مکان‌یابی و امکان‌سنجی بندر جدید لنگه با دستور مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی در تیرماه سال ۱۴۰۲با هدف تحقق سیاست‌های کلان دریامحور، کاهش آلودگی و ترافیک ناشی از فعالیت‌های بندر در درون این شهر آغاز و ۲۱ مهرماه سال جاری نیز با تصویب نهایی در کمیته طرح جامع بنادر کشور پایان یافت و زمینه‌ساز فرآیندهای اجرایی احداث این بندر شد.
دوستی تصریح کرد: در آینده بندر جدید لنگه می‌تواند پاسخ‌گوی تقاضای مختلف حمل و نقل دریایی در رویه‌های ترانزیت، صادرات، واردات، کابوتاژ با انواع بسته‌بندی و شیوه حمل باشد.دوستی تصریح کرد: در آینده بندر جدید لنگه می‌تواند پاسخ‌گوی تقاضای مختلف حمل و نقل دریایی در رویه‌های ترانزیت، صادرات، واردات، کابوتاژ با انواع بسته‌بندی و شیوه حمل باشد.
وی با اشاره به توجه دولت بر لزوم استفاده حداکثری از بنادر و ظرفیت‌های دریا، بیان کرد: ایجاد بندر چندمنظوره سیریک یکی از پروژه‌ها است که با هزینه ۶ هزار و ۸۳۰ میلیارد ریال و به‌منظور افزایش ظرفیت عملیاتی، ارتقای سطح ایمنی بندری و دریایی، ایجاد اشتغال پایدار، رونق اقتصادی شهرهای ساحلی، توسعه فعالیت‌های دریاپایه، استفاده بهینه از سواحل مکران، تامین زیرساخت صادرات انواع کالا به نزدیکترین بنادر کشورهای حاشیه جنوبی خلیج‌فارس و جلوگیری از افزایش مهاجرت از منطقه به سایر مناطق کشور احداث شده است.
هرمزگان بزرگترین استان دریایی ساحلی کشور است که از نظر سواحل متصل به خشکی و برخورداری از جزایر متعدد با ویژگی‌ها و حساسیت‌های خاصی، نقش اصلی در تحقق سیاست‌های کلی توسعه دریا محور برعهده دارد، درحالی که آبادترین شهرها در جهان، شهرهای ساحلی هستند اما با توجه به اینکه هفت استان کشورمان ساحلی بوده و حدود ۳۵ درصد مساحت ایران را به خود اختصاص داده‌اند، بر اساس گزارشی که از سوی معاونت مطالعات زیربنایی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی تهیه شده، آمده است: با توجه به اهداف سند چشم انداز ۲۰ ساله کشور و تاکید مسئولان بر لزوم توسعه اقتصاد دریامحور و نگاه راهبردی به مناطق دریایی، توجه ویژه به صنایع دریایی به ویژه صنایع فراساحل بسیار حائز اهمیت است و با تغییر رهیافت توسعه از خشکی محوری به دریامحوری، ظرفیت‌های جدیدی را به روی اقتصاد ایران، خواهد گشود.
اقتصاد جوامع بومی در سند ابلاغی رهبر معظم انقلاب پررنگ است
مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان نیز بر موضوعاتی همچنین «اقتصادی‌سازی جزایر» برای ایجاد اشتغال در راستای تحقق اهداف اقتصاد کلان و اقتصاد مقاومتی و همچنین تاکید بر اقتصاد دریاپایه در سطح کلان و اقتصاد خرد مثل مباحث جمعیتی، معیشت، اقتصاد جوامع بومی در سند ابلاغی رهبر معظم انقلاب پررنگ است، تاکید دارد.
حسین عباس‌نژاد در این باره در گفت و گویی با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: در تحقق این هدف سازمان بنادر و دریانوردی برنامه‌ریزی‌های منسجمی به زیرساخت‌های بنادر شهید رجایی و بنادر شرق و غرب دارد در عین حال به دنبال ایجاد طرح‌هایی است که بتوان با احداث آنها خدماتی در راستای ارتقا معیشتی مناطق ساحلی کشور، افزایش جمعیت و همچنین توسعه اشتغال و صنایع خرد ارائه داد. به دنبال ایجاد طرح‌هایی است که بتوان با احداث آنها خدماتی در راستای ارتقا معیشتی مناطق ساحلی کشور، افزایش جمعیت و همچنین توسعه اشتغال و صنایع خرد ارائه داد.
وی در این مورد نیز به احداث بندر چند منظوره سیریک در منطقه شرق استان، طرح‌های توسعه‌ای در بندر شیو، بوموسی (ابوموسی)، هرمز و لارک اشاره کرد که در کنار طرح‌های بزرگ، با ایجاد چنین طرح‌ها می‌توان بخش عمده‌ای از اهداف سند توسعه دریامحور را در استان هرمزگان محقق کرد.
مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان یادآورشد: سازمان بنادر و دریانوردی در کنار طرح‌های ملی در استان هرمزگان با حمایت و مشارکت استانداری، آنچه در حال حاضر با جدیت دنبال می‌شود، توسعه طرح‌هایی با محوریت توسعه گردشگری است. آنچه در حال حاضر با جدیت دنبال می‌شود، توسعه طرح‌هایی با محوریت توسعه گردشگری است.
عباس‌نژاد در این رابطه به توسعه زیربناهای بندرگاهی با محوریت توسعه گردشگری دریایی اشاره کرد و ادامه داد: طرح‌های مهم سرمایه‌گذاری پروژه «نخل ناخدا» به عنوان بزرگترین طرح گردشگری در ساحل شرقی بندرعباس و طرح‌های سرمایه‌گذاری در بنادر شهید حقانی و هرمز با مشارکت بخش خصوصی نمونه‌ای این طرح‌ها با محوریت توسعه اقتصاد دریامحور است.
وی خاطرنشان کرد: در راستای اهداف کلان سند دریامحور به دنبال این هستیم طرح‌هایمان را به سمت دریا سوق داده تا ضمن رعایت مسائل زیست محیطی از موهبت دریا در تمامی زمینه‌ها برای آیندگان‌مان، آورده داشته باشیم.
هرمزگان در کنار سایر جاذبه‌های طبیعی، فرهنگی و تاریخی با داشتن نوار ساحلی پهناور و نیز دارا بودن جزایر زیبا و اکوسیستم استثنایی از استعداد بالقوه‌ای برای گسترش گردشگری و گردشگری دریایی برخوردار است و در حال حاضر دو جزیره مهم کیش و قشم در قالب مناطق آزاد تجاری مناطق ویژه اقتصادی اداره می‌شوند و زمینه را برای بهره‌گیری مناسب از ظرفیت‌های گردشگری فراهم آورده است.
جوامع ساحل‌نشین در توسعه اقتصاد دریامحور نقش‌آفرینی کنند
محمد امین فیض چکاب رییس پردیس جامع دریاساحلی امیرکبیر در بندرعباس نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، با بیان اینکه نقش‌آفرینی جوامع ساحل‌نشین در توسعه اقتصاد دریامحور تاثیرگذار است، گفت: باید به گونه‌ای در بخش اجتماعی و جامعه حوزه اقتصاد دریامحور عمل کرد که همه مردم ساحل نشین درگیر اقتصاد دریا شوند.
وی با اشاره به اینکه فعالیت‌های تفریحی دریایی دارای سطح بندی هستند که از سطح یک تا پنج را شامل می‌شود، گفت: تفریحاتی که بیشتر مردم می‌توانند استفاده کنند، در ساحل انجام می‌شود و به اصطلاح افراد در آن خیس نمی‌شوند یعنی خطری تهدیدشان نمی‌کند، یا در ساحل هستند یا در ۱۰ متر اول ساحل که عمق پایینی دارد و تفریحات سبک در سطح یک قرار می‌گیرند.
فیض چکاب خاطرنشان کرد: سطح پنج نیاز به امکانات بسیاری دارد و بسیار دور از ساحل رخ می‌دهد، به عنوان مثال فرد باید قایق تفریحی داشته باشد و به جایی برود که کسی را نبیند، یا در مناطق دور از دسترسی که هیچ توسعه‌ای در آنها رخ نداده است.
دریا نعمت گرانبها، دارایی ارزشمند و ثروت الهی است که توجه به نیازهای نسل آینده از دریا و بستر دریا را می‌توان یکی از آینده‌نگری مهم رهبر معظم انقلاب پیرامون سیاست‌های ابلاغی توسعه دریامحور دانست؛ چرا که بحث ضرورت توجه به دریا و ظرفیت‌های آن و همچنین اهمیت این موضوع از همان سال‌ها از دهه ۹۰ به صورت پی در پی از سوی ایشان عنوان شده بود اما آن‌چنان که باید جدی گرفته نشد.
ظرفیت‌های کارشناسیِ محیط زیست در خدمت توسعه اقتصاد دریامحور است
حبیب مسیحی تازیانی مدیرکل حفاظت محیط زیست هرمزگان نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، افزود: نقش استان هرمزگان و ظرفیت‌های آن در اقتصاد دریامحور، امری بدیهی و غیرقابل انکار است که توجه به الزامات محیط زیستی، تحقق درست اهداف این سیاست را تضمین می‌کند.
وی تصریح کرد: توسعه مبتنی بر اقتصاد دریامحور باید به شاخص‌های مهمی مانند حساسیت‌های اکوسیستمی در پهنه‌های آبی و خشکی و جزایر توجه داشته باشد.
این مسئول، تالاب‌های هرمزگان را یکی از مواردی معرفی کرد که می‌تواند در پیوند با گردشگری پاک، در تحقق اهداف اقتصاد دریامحور نقش ایفا کند و جوامع محلی نیز ظرفیت‌های خوبی دارند که در صورت بهره‌مندی از آموزش و امکانات مناسب، بهترین بستر اجرایی شدن آن هستند.این مسئول، تالاب‌های هرمزگان را یکی از مواردی معرفی کرد که می‌تواند در پیوند با گردشگری پاک، در تحقق اهداف اقتصاد دریامحور نقش ایفا کند و جوامع محلی نیز ظرفیت‌های خوبی دارند که در صورت بهره‌مندی از آموزش و امکانات مناسب، بهترین بستر اجرایی شدن آن هستند.
مسیحی تازیانی، نقش فعالیت‌های شیلاتی در اقتصاد دریامحور را مهم توصیف کرد که در کنار آن، تقویت ذخایر آبزیان و توسعه آبزی پروری به جای گسترش فعالیت‌های صیادی مستقیم و بی‌ضابطه، توسعه پایدار این بخش را رقم زده و سهم آن را از اقتصاد دریامحور بیشتر خواهد کرد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست هرمزگان اضافه کرد: توسعه صنعتی نیز در صورت توجه دلسوزانه، منافاتی با محیط زیست ندارد که در این بخش، کاهش برداشت آب از دریا و شناسایی مناطقی که برداشت آب کمترین اثر منفی بر اکوسیستم‌های دریایی دارد، شاخصه توسعه پایدار مبتی بر اقتصاد دریامحور خواهد بود.
وی ادامه داد: طبیعی است که توسعه اقتصاد دریامحور ارتباط مستقیمی با اسکان جمعیت در مناطق و استان‌های ساحلی دارد که ضرورت‌های زیست محیطی در این بخش نیز شناخته شده است.
مسیحی تازیانی، مدیریت سبز شهری، حفاظت از حریم دریا، زیبانگری و ۲ موضوع مهم مدیریت پسماند و مدیریت پساب را از مواردی دانست که باید در توسعه زیرساخت‌های شهری مناطق ساحلی از نخستین مراحل برنامه‌ریزی و اجرا مورد توجه جدی و دقیق قرار گیرد.
مطالعه و برنامه‌ریزی استاندار هرمزگان برای ایجاد شهرهای ساحلی جدید، خود نشانه‌ای بارز از اهتمام مسوولان این استان برای استفاده حداکثری از ظرفیت دریا به شمار می‌رود.
اقتصاد دریامحور برای هرمزگان و به تبع آن کشور اهمیت قابل توجه‌ای دارد، چرا که ارتباطات تجاری کشور با بسیاری از کشورهای همسایه جنوبی‌مان و سایر کشورهای جهان از طریق دریا انجام می‌شود.
منبع
