تصورات اشتباه والدین از ویتامین‌های ضروری برای کودکان

به گزارش ایکنا، کتاب «پاسخ‌های علمی درست به باورهای تغذیه‌ای نادرست» شامل ۱۸۵ باور غلط مردم ایران در خصوص تغذیه است که به همت دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت منتشر شده است.

برای تدوین این کتاب هزار و ۵۰۰ کارشناس تغذیه در ۶۵ دانشگاه علوم پزشکی باورهای اشتباهی که در خصوص تغذیه و مواد غذایی بین مردم رواج دارد را مطرح کرده‌اند. این باورها توسط تیمی ۲۰ نفره از متخصصان بررسی و پاسخ‌های علمی به آنها رائه شده است.

ایکنا، با هدف ترویج سبک زندگی سالم و بهبود تغذیه مردم ایران، بخشی از مهم‌ترین باورهای اشتباه در خصوص تغذیه را از این کتاب نقل می‌کند.

مصرف زرده تخم مرغ برای کودکان باعث ایجاد مشکلات کبدی می‌شود.

پاسخ: مصرف زرده تخم مرغ برای کبد کودکان مضر نیست، مگر اینکه مصرف آن بیش از حد یا نامناسب باشد. زرده تخم مرغ دارای کلسترول است، اما کلسترول یک ماده ضروری برای ساخت هورمون‌ها، ویتامین D و سلول‌های بدن است. کبد نقش مهمی در تنظیم سطح کلسترول خون دارد و معمولاً با مصرف متعادل غذاهای حاوی کلسترول مشکلی ایجاد نمی‌شود. اما اگر مصرف زرده تخم مرغ با غذاهای دیگری که دارای چربی اشباع شده یا ترانس هستند همراه باشد، ممکن است باعث افزایش خطر بروز بیماری‌های قلبی و کبد چرب شود. به همین دلیل، لازم است والدین به تعادل در مصرف زرده تخم مرغ و چربی‌های سالم در کودکان توجه کنند. زرده تخم مر غ علاوه بر کلسترول، دارای پروتئین، ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌های مفید بسیاری است که برای سلامت کبد و سایر اعضای بدن لازم هستند. بعضی از این خواص عبارتند از: ویتامین A که به حفظ سلامت پوست، چشم و سلول‌های اپیتلیال کبد کمک می‌کند؛ ویتامین 12B که به تولید RNA ،DNA  و هموگلوبین در خون و جلوگیری از فقر خون و آسیب عصبی منجر می‌شود، و لوتئین که به حفاظت از سلول‌های چشم در برابر نور آفتاب و پیر شدن زودرس آنها کمک می‌کنند.

دادن شیر مادر به فرزند پسر تا 24 ماهگی و کودک دختر تا 15 ماهگی لازم است زیرا مصرف زیاد شیر مادر توسط کودک دختر موجب گیج و منگ شدن آن می‌شود.

پاسخ: دادن شیر مادر به فرزند پسر تا 24 ماهگی و کودک دختر تا 15 ماهگی، براساس هیچ شواهد علمی معتبری نیست. این باور غلط براساس افسانه‌ها، باورهای سنتی یا تفاوت جنسیتی است که هیچ پایه و اساس علمی ندارند. شیردهی به فرزندان، باید بر اساس نیازهای تغذیه‌ای، رشدی و روحی آنها باشد، نه بر اساس جنس آنها همچنین شیردهی به فرزندان، برای هر دو جنس، سودمند و مفید است. شیر مادر حاوی مواد مغذی، آنتی‌بادی‌ها و فعال کننده‌های سلول‌های دفاعی بدن است که به رشد و تکامل بافت‌ها، عضلات، استخوان‌ها، مغز و سیستم ایمنی کودک کمک می‌کند ومی‌تواند باعث افزایش هوش، حافظه، رفتار منطق‌گراتر و عملکرد روانشناختی بهتر کودکان ‌شود.

از طرفی شیردهی باعث کاهش خطر بروز بعضی از بیماری‌های عصبی، قلبی، گوارشی، تنفسی، پوستی و خونی در کودکان می‌شود. باید به این نکته توجه داشت که شیردهی به فرزندان، باید بر اساس نظر پزشک گروه سنی آنها باشد، نه بر اساس جنس آنها و تغذیه کودک تا حد امکان تا پایان دو سالگی با شیر مادر صورت گیرد. همچنین شیردهی به فرزندان، باید در شش ماه نخست به صورت انحصاری باشد.

بستنی جزو لبنیات است و می‌تواند منبع خوبی از کلسیم به ویژه برای کودکان باشد.

پاسخ: بستنی از شیر، شکر و چربی تشکیل شده است. شیر ممکن است حاوی کلسیم باشد، اما شکر و چربی هیچ فایده‌ای برای سلامت استخوان‌ها و دندان‌ها ندارند. بلکه می‌توانند باعث چاقی، دیابت، کاهش مقاومت بدن و افزایش خطر بیماری‌های قلبی و عروقی شوند. بستنی صنعتی حاوی مواد افزودنی، رنگ‌ها، طعم دهنده‌ها و مواد نگهدارنده است که مضرات زیادی برای سلامت بدن دارند. این مواد ممکن است باعث حساسیت، التهاب، سرطان و سایر بیماری‌ها شوند. بستنی سنتی نیز اگر با رعایت بهداشت تولید نشود، ممکن است حاوی باکتری‌ها و میکروب‌های خطرناک باشد. به همین دلایل، خوردن بستنی به عنوان منبع کلسیم مناسب نیست و مصرف آن باید در حد اعتدال باشد. به جای بستنی، مصرف لبنیات پاستوریزه شده، پنیر، ماست، کشک و دوغ به علاوه آجیل‌ها، خشکبار و دریافت مناسب نور خورشید و فعالیت جسمی منظم منبع خوبی از کلسیم و ویتامین د به ویژه برای کودکان باشد.

استفاده از روغن‌های حیوانی و یا دنبه باعث محکم شدن استخوان‌های کودکان می‌شود.

پاسخ: روغن‌های حیوانی و دنبه چربی‌های اشباع شده هستند که می‌توانند باعث افزایش کلسترول خون و خطر بیماری‌های قلبی و عروقی شوند. برای محکم شدن استخوان‌ها، نیاز به کلسیم و ویتامین د است که در روغن‌های حیوانی به مقدار کافی وجود ندارد. برای تامین کلسیم و ویتامین د، بهتر است از لبنیات پاستوریزه شده، سبزیجات، آجیل‌ها، خشکبار، مغز‌ها، نور خورشید و در صورت لزوم و عدم تأمین از طریق مواد غذایی از مکمل‌های کلسیم و ویتامین د استفاده کرد.

در صورتی که کودک به صورت کامل غذا می‌خورد، نیازی به مصرف قطره‌های آ+د و آهن نیست.

پاسخ: این یک باور رایج غلط است که در صورتی که کودک به صورت کامل غذا می‌خورد، نیازی به مصرف قطره‌های آ + د و آهن ندارد. قطره‌های آ + د و آهن برای رشد و نمو کودک ضروری هستند. این مواد در بدن کودک نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی، تولید خون، سلامت استخوان‌ها، چشم‌ها، پوست و مو ایفا می‌کنند. برخلاف باور برخی از والدین، این مواد در غذاهای عادی به مقدار کافی وجود ندارند و نمی‌توانند نیاز بدن کودک را برطرف کنند. به همین دلیل، متخصصان توصیه می‌کنند که کودکان از سن 3-5 روزگی تا پایان دو سالگی قطره‌های آ + د و از سن شش ماهگی تا دو سالگی قطره‌های آهن را به صورت منظم مصرف کنند. خودداری از مصرف قطره‌های آ+د و آهن ممکن است باعث بروز کمبود و مشکلات جدی در کودک شود. برخی از علائم کمبود ویتامین آ عبارتند از: خشک شدن پوست، عفونت چشم، بینایی ضعیف در شب و تغییر رنگ قرنیه. 

برخی از علائم کمبود ویتامین د عبارتند از: رشد نامناسب استخوان‌ها و دندان‌ها و عفونت‌های تنفسی. همچنین از علائم کمبود آهن می‌توان به: خستگی، ضعف، کم خونی و سفید شدن لثه‌ها اشاره کرد. با توجه به این شرح، مشخص است که قطره‌های آ+د و آهن جزء الزامی تغذیه کودک هستند و نباید به دلایل نادرست از آنها صرف نظر شود.

برای حفظ سلامت کودک، لازم است که والدین با رعایت دستورالعمل پزشک خانواده، قطره‌های آ+د و آهن را به مقادیر مناسب به فرزند خود بدهند. همچنین لازم است که والدین با تغذیه مناسب و متعادل خود و فرزند خود، به تامین ویتامین‌ها و مواد معدنی دیگر کمک کنند..

قطره آهن باعث پوسیدگی دندان می‌شود.

پاسخ: بسیاری از والدین فکر می‌کنند که دادن قطره آهن به کودکان باعث ایجاد لکه‌های تیره یا سیاه روی دندان‌های آنها می‌شود و این لکه‌ها نشاندهنده پوسیدگی دندان هستند. این باور نادرست است و مبتنی بر شواهد علمی نیست. آهن یک عنصر ضروری برای سلامت بدن است که نقش مهمی در تولید خون، حمل اکسیژن، تقویت سیستم ایمنی و رشد مغز و عضلات دارد. کودکان به خصوص در دوران رشد نیاز به آهن بسیار زیادی دارند و کمبود آن ممکن است باعث کم خونی، ضعف، خستگی، عفونت‌های مکرر، رشد نامطلوب و کاهش هوش و یادگیری شود. برای جلوگیری از کمبود آهن، پزشکان توصیه می‌کنند که کودکان از سن 3-5 روزگی تا پایان دو سالگی قطره آ + د و از سن شش ماهگی تا دو سالگی قطره آهن را به صورت منظم مصرف کنند. قطره آهن باعث پوسیدگی دندان نمی‌شود، بلکه فقط ممکن است روی دندان لکه‌های تیره رنگ ایجاد کند که با رعایت بهداشت دهان، تمیزکردن دندان‌های شیرخوار با مسواک انگشتی یا پارچه نخی آغشته به آب و چکاندن قطره آهن در انتهای دهان قابل پیشگیری است.

انتهای پیام