صادرات سالانه یک هزار تن بذر ذرت / کمبود منابع آب چالش اصلی تولید کشور

«رامین سلطانی» روز سه شنبه در گفت و گو با ایرنا افزود: سال گذشته یک هزار تن بذر ذرت به کشورهای منطقه از جمله عراق ، اقلیم کردستان عراق و یونان صادرات کردیم که براساس برنامه وزارت جهاد کشاورزی در تلاش هستیم بیشترین صادرات را در این زمینه داشته باشیم.

وی بیان کرد: در ایران به دلیل خلوص ژنیتیکی مشکل چندانی نداریم اما مشکل سخت افزاری به دلیل کمبود ماشین آلات ، امکانات فیزیکی و ماشین های برداشت به قوت خود باقی است ؛ به رغم این مشکلات کیفیت بذر کشور با کشورهای اروپایی قابل مقایسه نیست.

سلطانی گفت: بیشترین تولید بذر ذرت در سه استان کشور انجام می شود که استان اردبیل با تولید ۶۰ الی ۷۰ درصد بذر ذرت در سطح حدود ۶هزار هکتار از اراضی خود رتبه اول کشور را دارد.

وی اضافه کرد: خراسان رضوی با اختصاص ۵۰۰ هکتار زمین به کشت بذر ذرت امسال رتبه دوم کشوری را داشت و این استان نیمه خشک برای آبیاری مزارع ذرت از منابع آب زیرزمینی استفاده می کند ولی مدیریت مناسبی که در عرصه تولید دارد.

سلطانی ، از کرمانشاه به عنوان سومین استان در تولید بذر ذرت با سطح زیر کشت ۳۰۰ هکتار نام برد و استان های قزوین ،خراسان شمالی و فارس را در ردیف های بعدی تولید این محصول مهم کشاورزی برشمرد.

بذر هیبرید یکی از پیش نیازهای تولید محصولات عمده دامی و صنعتی در کشور است

پژوهشگر موسسه تحقیقات ، ثبت و گواهی بذر و نهال تاکید کرد: بذر مهمترین نهاده در تولید است که کشور از لحاظ تولید بذر ذرت در منطقه و دنیا وضعیت مناسبی دارد به رغم اینکه در منطقه خشک و کمربند خشکی دنیا هستیم.

سلطانی گفت: کشورمان به لحاظ تولید بذر ذرت خودکفا است و درعین حال صادرات بذربه کشورهای منطقه طی سالیان گذشته داشتیم ضمن آنکه صادرات به کشورهای آسیای میانه شامل ازبکستان، قزاقستان، افغانستان و حتی پاکستان هدفگذاری شده است.

وی اضافه کرد: واقعیت این است ما می توانیم ادعا کنیم با توجه به اینکه براساس دستورالعمل های (OECD) کارهای کنترل مزرعه، اکردیته آزمایشگاهی ایستا را هم داریم بنابراین توانایی این هست که با کمترین تشریفات گمرکی و صادراتی به ۶۲ کشور جهان که عضو (OECD) هستند صادرات بذر ذرت داشته باشیم .

سلطانی افزود: امسال هفت هزار و۲۰۰هکتار از اراضی به تولید بذر ذرت از ارقام مختلف از میان رس تا دیررس اختصاص یافته که اکنون در مرحله های نهایی برداشت بلال ها هستیم .

پژوهشگر موسسه تحقیقات ، ثبت و گواهی بذر و نهال تاکید کرد: چالش هایی که امسال با آن روبررو بودیم مهمترین مساله بحث کمبود منابع تامین رطوبت و آب بوده بنابراین یکی از بزرگترین چالش ها تامین آب برای مزارع است؛ با توجه به اینکه این ذهنیت آب بربودن ذرت وجود دارد باید به نکاتی در این زمینه توجه داشت .

سلطانی اظهار کرد: هرچند ذرت یک گیاه گرمسیری است اما ضریب مصرف بهینه این محصول چقدر است ؟ باید درنظر گرفت میزان آب موثری که مصرف می کند چقدر است؟ به نسبت ماده خشکی که ذرت تولید می کند می توان گفت ازضریب بهره وری آب بسیار بالاتری در مقایسه با سایر محصولات برخوردار است که یک نکته مهم در تولید بذر ذرت می باشد .

پژوهشگر موسسه تحقیقات ، ثبت و گواهی بذر و نهال اضافه کرد: یکی از راهکارهای اساسی آن است که میزان مصرف آب برای تمام محصولات کنترل شود چنانچه ما از صادرات محصولات پرمصرف مانند هندوانه، خربزه، پیاز و گوجه فرنگی اجتناب کنیم و به جای آن صادرات بذر داشته باشیم .

سلطانی تاکید کرد: توجه به این مهم ارزش افزوده بسیار بالایی به نسبت آبی که مصرف می کند دارد بنابراین در واقع کمترین میزان آب را صادر می کنیم.

این پژوهشگر گفت: با توجه به اینکه مهمترین چالش منابع آبی کمبود آب است سیستم تامین آب مزرعه را تا حدود زیادی عوض کردیم و از شبکه آبیاری کلاسیک و بارانی به سمت آبیاری قطره ای تحت فشار رفته ایم .

وی اضافه کرد: این تغییر سیستم آبیاری علاوه بر کاهش میزان مصرف اب در مزارع تا یک ششم و حتی یک هشتم ، میزان مصرف کود که مهمترین مکملی است که می تواند رشد گیاه را تضمین کند را کاهش داده است .

سلطانی گفت: این ابعاد مهم موجب می شود کمترین میزان آلودگی را در آب های زیر زمینی داشته باشیم، کود تجمیع یافته و رسوب کرده در محصول را نداشته باشیم و مصرف ما هم بهینه شود؛ بنابراین می توانیم خاک را در مقابل شوری و آلودگی به پسماند کودها محافظت کنیم .

ایران مشکل اقلیمی دارد

پژوهشگر موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کشور درادامه با بیان اینکه اعتقادی به تغییرات اقلیمی ندارد، افزود: مشکل اقلیمی داریم اما با اقدماتی که طی سالیان گذشته انجام داده ایم سبب تشدید این مشکل شده ایم .

وی اضافه کرد: در سالهای گذشته میزان رطوبت یا آب ورودی به طبیعت از دست ما در رفته است و ما نتوانستیم سیستم های زیر زمینی را نگهداری کنیم ، در خیلی از جاها همین باعث شده پوشش گیاهی تغییر کند.

سلطانی گفت: همچنین فراوانی تعلیف دام ها در عرصه های منابع طبیعی کشور سبب از بین رفتن مراتع و کاهش نفوذ پذیری آب در خاک شده است؛ بنابراین میزان آب زیرزمینی کاهش یافته درحالی که میزان برداشت از منابع زیر زمینی بسیار بالاتر از تراز ورودی ما بوده است ؛ همه این موضوعات سبب مشکلات اقلیمی شده است.

پژوهشگر موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کشور در ادامه به موضوع سد سازی در کشور اشاره کرد و افزود: هرچند سد سازی به عنوان یک دستاورد مطرح می شود اما در مناطق خشکی مانند ایران، سد سازی نه تنها یک دستاورد به منظور ذخیره کردن آب نیست بلکه مشکلات و تغییر اقلیمی را تشدید می کند.

وی یاد آورشد: نیاکان ما در پنج هزار سال پیش آب روی زمین ذخیره نمی کردند چرا که ذخیره کردن آب در منطقه ای مانند ایران سبب تشدید تبخیر و هدایت آب به فضا است ؛ می بینیم امروز یکی از مشکلات زیست محیطی ما بحث خشک شدن تالاب ها و عرصه های آنها است مانند دریاچه ارومیه، مهارلو، پریشان و گاوخونی که این مشکلات اقلیمی به دست خود ما ایجاد شده است .

سلطانی گفت: باید با تغییرات اقلیمی سازگار شویم درحالی که مشکلات را با بی توجهی بیشتر کردیم .