الهام ماندگارمهر، داور بخش حفظ استقامتی مرحله نهایی چهلوهفتمین دوره مسابقات سراسری قرآن کریم ویژه بانوان در گفتوگو با ایکنا، در پاسخ به این پرسش که حفظ استقامتی چیست و قاریان چطور میتوانند ارائههای قویتری در این بخش داشته باشند؟گفت: حفظ استقامتی، یک سنجش است و میزان توان یک حافظ قرآن در ارائه محفوظاتش را نشان میدهد و چنین سنجشی در مسابقاتی در سطح ملی ضروری است.
این حافظ بینالمللی گفت: به طور معمول در یک مسابقه به اصطلاح 8، 10 یا 15 خط مصحف از فرد پرسش میشود یا در مجموع دو تا سه سؤال 15 خطی از حافظ پرسیده میشود، اما در حفظ استقامتی باید فرد بتواند سه تا سؤال سهصفحهای بخواند. امسال سه تا سؤال دو صفحهونیمی از متسابقان پرسیده میشود، یعنی هفتونیم صفحه، که قبلاً تا 9 صفحه حدود نیم جزء پرسیده میشد.
حائز رتبه اول مسابقات بینالمللی کشور لیبی ادامه داد: چنین ارائه حفظی توانایی فرد از نظر میزان محفوظات و توانایی حنجره را میسنجد، چون صوت حافظ باید توان خواندن صفحات متعدد را داشته باشد. اگر بخواهد با صوت و لحن کامل بخواند ممکن است در سؤال اول صدایش خسته شود؛ حفظ استقامتی مثل دوی استقامت است که سرعت خیلی مهم نیست، بلکه مهم است که یک مسیر طولانی را از ابتدا تا انتها برویم. در حفظ استقامتی هم حافظ باید بتواند تعداد صفحات بیشتری را ارائه دهد.
این داور مسابقات ملی و بینالمللی قرآن تأکید کرد: در حفظ استقامتی تجوید، صوت و لحن و وقف و ابتدا نمره ندارند و صرفا صحت حفظ مهم است. جالب است که حافظانی هستند که کاملاً مسلط هر سه سؤال را همانند حضور در سالن میخوانند اما حافظانی هم هستند که ممکن است مهارت کمتری داشته باشند یا نگران این باشند که لحن باعث شود حفظشان دچار مشکل شود یا اعتماد به نفس کمتری دارند. حتی ممکن است آیات را عربی ساده بخوانند یا تند تند بخوانند، ولی هر قدر تسلط آنها بالا برود حتی همان میزان را هم میتوانند با ترتیل کامل بخوانند هر چند نیازی به این کار نیست.
ماندگارمهر افزود: به طور مثال یکی از حاضران در حفظ استقامتی آیات را دکلمهوار یعنی عربی ساده خواند. اگر کسی نکات تجویدی را رعایت نکند، کسر نمره ندارد، اما اگر مثلاً دچار کشش حرکت شود، چون جزو صحت حفظ است نمره کسر میشود. ولی متسابقان به حدی قوی هستند که چنین مشکلاتی عموماً بروز نمیکند.
وی گفت: بسیاری از حافظان به خواندن مقطعهای کوتاه عادت کردهاند به همین دلیل اکثر اشکالات آنها از صفحه یک به بعد آغاز میشود، چون در مسابقات کمتر از آنها صفحات بیشتر پرسیده میشود. گویی ذهنشان در این الگو قالببندی شده که سه سطر تا یک صفحه را بخوانند و همین که از صفحات بعد سؤال پرسیده میشود، اشکالاتی برایشان پیش میآید و انگار میزان تمرکز آنها به همان اندازه است و نتوانستهاند، بیشتر تمرین کنند.
این داور مسابقات قرآن اضافه کرد: من در کلاسهای حفظ به شاگردانم توصیه میکنم هر چند وقت یکبار با همدیگر مباحثه استقامتی داشته باشند، یعنی از هم سؤالهای سه صفحهای بپرسند تا در مسابقات دچار مشکل نشوند.
وی با اشاره به خاطرهای از یکی از اساتیدش، مرحوم سیدمهدی فاطمیان گفت: من به جلسات حفظ ایشان میرفتم. ایشان دفترچهای به من داده بودند و تمریناتم را به من میگفتند که در طول هفته چه کارهایی را انجام دهم. یک بار از اواخر سوره رعد از من پرسیدند و من خواندم تا رسیدم به صفحه سوم یا چهارم سوره ابراهیم(ع) و مدام به استاد نگاه میکردم تا ببینم کی به من احسنت میگویند؟ من شش صفحه خواندم؛ برای من جالب بود که چنین سؤال طولانی پرسیدند. البته آن زمان حفظ استقامتی مطرح نبود. من 10ساله بودم. ایشان میگفتند: نباید عادت کنید که یک قطعه را بخوانید و مثلاً یکبار شش صفحهای سؤال میکردند و میگفتند اجازه دهید، ذهنتان به یک قالب خاص عادت نکند و بتوانید در مسیر طولانی ذهنتان را متمرکز نگه دارید و یک ارائه خوب داشته باشید.
ماندگارمهر خاطرنشان کرد: بعدها این نوع مسابقه به مسابقات سراسری اوقاف اضافه شد. یک دلیل این مسئله هم این است که حافظان ما به حدی قوی هستند که نمیتوان فقط به یک اجرا در سالن یا فینال اکتفا کرد چون آنها میخواهند به مسابقات بینالمللی بروند. گاهی اوقات در مسابقات بینالمللی میبینیم تعداد صفحاتی که پرسیده میشود بیشتر است. مثلاً در مسابقات لیبی یا اردن من سؤالات دوصفحهای هم خواندهام. در اردن چهار سؤال پرسیده شد و اگر من این ذهنیت را نداشتم که ممکن است، تعداد سؤالات من بیشتر باشد، ممکن بود دیگر پس از خواندن یک صفحه صدا یا ذهنم خسته شود.
وی یادآور شد: یک حافظ ممکن است حفظش خوب باشد، اما چون نمیتواند صدایش را کنترل کند و با تمام انرژیش میخواند، صدایش دیگر توان خواندن بقیه سؤال را ندارد و وقتی صدایش یاری نکند چطور میتواند آنچه را که بلد است بخواند؟ پس فقط حافظه، ذهن و محفوظات مهم نیست، بلکه یک حافظ باید این مهارت را یاد بگیرد که یک ترتیل کامل ارائه کند و صدا و نفسش را طوری استفاده کند که تا آخر بتواند قرائت کند.
این داور مسابقات قرآن در پاسخ به این سؤال که امسال پدیده خاصی در ارائه استقامتی دیدید؟ گفت: اجراها متفاوت بوده ولی حفاظی بودند که به همان سبکی که در سالن میخوانند، سؤالات را خواندند بدون اینکه دچار مشکل نفس یا ذهن شوند که این افراد در اولویت هستند که بتوانند رتبههای اول را کسب و بعدها در مسابقات بینالمللی شرکت کنند. آنان در هر شرایطی خوب میخوانند و یک حفظ خوب در کنار یک ترتیل خوب دارند.
یادآور میشود مرحله نهایی چهلوهفتمین دوره مسابقات سراسری قرآن کریم ویژه بانوان از دوشنبه ۱۲ آذرماه در مصلای شهر تبریز آغاز شده و تا 29 همین ماه ادامه دارد.
انتهای پیام
منبع