مجموعه عروسک‌های محلی کشور از پژوهشگر چهارمحال و بختیاری بازسازی شد

این دکترای پژوهش هنر و از نخبگان چهارمحال و بختیاری روز شنبه در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا افزود: آثار شفاهی و مادی اقوام و ملت‌ها سرمایه‌های پنهان آنها هستند و در این میان اگر چه تولیدات فرهنگی مادی که استخراج اطلاعات و تفسیر آنها در مقایسه با منابع شفاهی بسیار سخت‌تر است اما برای پژوهشگران معاصر آنها به مثابه حافظه‌های دیجیتال و بانک‌های اطلاعاتی هستند که باید داده‌هایشان به روش‌هایی خاص استخراج شود.

ناهید جعفری دهکردی ادامه داد: میراث معنوی ملت‌ها می‌تواند فهرست بسیار بلند بالایی از انواع میراث ملموس و ناملموس را شامل شود که یکی از آنها عروسک‌ها هستند و با تاسف باید گفت که به طور جدی به آنها نگاه نشده است و آن را در شمار بازیچه‌های کودکان قلمداد کرده‌اند در حالیکه آنها دارای اندوخته‌های بسیار قابل توجه‌ای از داستان‌ها، اساطیر، ترانه‌ها، قصه‌ها، سبک زندگی، پوشاک و سایر آداب و رسوم مردمان و اقوام کشور هستند.

این عضو هیات علمی دانشگاه شهرکرد با اشاره به اهمیت جمع‌آوری و احیای عروسک‌های بومی و محلی کشور تصریح کرد: به سبب اهمیت موضوع، کار بزرگ داده‌نگاری و نمونه‌برداری از عروسک‌های محلی کشور را از سال‌های اخیر آغاز کردم و توانستم در این مدت ۳۵۰ نمونه از عروسک‌های اقوام مختلف را شناسایی و نمونه آن را بسازم و پروانه مجموعه‌داری این عروسک‌ها در تاریخ ۱۵ آبان امسال از سوی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برای این مجموعه صادر شد.

جعفری افزود: با وجود حمایت‌ها و تشویق‌هایی که در این مسیر انجام شد اما تا رسیدن به نقطه هدف که داده‌نگاری و نمونه‌برداری از همه عروسک‌های کشور است، راه زیادی وجود دارد و این موضوع همکاری متولیان امر در استان‌های مختلف را می‌طلبد.

بیشتر بخوانید:

روستای عروسک های ایرانی

وی در خصوص جمع‌آوری عروسک‌های محلی چهارمحال و بختیاری نیز گفت: گام‌های خوبی در این خصوص برداشته شده است و در قالب یک پروژه دانشگاهی شامل مطالعات میدانی و کتابخانه‌ای و سلسه پژوهش‌هایی شامل رساله و مقاله بخش زیادی از این عروسک‌ها شناسایی و نمونه‌برداری شده است و علاوه‌بر آن کتابی با عنوان راهنمای عروسک‌های بومی استان چهارمحال و بختیاری در شرف چاپ است.

این استاد رشته هنر با اشاره به اینکه با تغییرات فرهنگی و دگرگونی‌های نسلی بسیاری از عروسک‌های محلی کشور از بین رفته و به فراموشی سپرده شده است تصریح کرد: عروسک‌ها نیز به مانند بسیاری از اقلام فرهنگی ذخایر معنوی مردم را در دل خود جای داده‌اند اما در معرض تخریب و دگرگونی هستند از همین رو در گام نخست برای حفظ سنت فرهنگی، ثبت اطلاعات و یا تهیه نمونه‌های دقیق آن باید اقدام کرد که تاکنون ۳۵۰ مورد از این عروسک‌ها با تلاش بسیار گردآوری و بازطراحی شده است.

جعفری یادآور شد: عروسک‌ها ابزارهای فرهنگی هستند که از نخستین دوره‌های تشکیل هسته‌های اجتماعی انسانی تا جهان مدرن حضور خود را در زندگی انسان حفظ کرده‌اند و در طول تاریخ بشر از بعد روانشناختی و اجتماعی نقش مهمی برای کودکان و بزرگسالان ایفا کرده‌اند و نمایانگر ذوق هنری، عواطف، نیازها، احساسات و دردهای روحی فرد یا جامعه هستند که می‌طلبد این ذخایر معنوی حفظ و به نسل‌های بعدی نیز منتقل شود.

رییس گروه موزه‌ها و اموال منقول فرهنگی تاریخی اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی چهارمحال و بختیاری نیز در همین خصوص گفت: سه مجوز مجموعه‌داری برای هنرمندان استان در سالجاری صادر شده است که یکی از این موارد مجوز “مجموعه عروسک‌های آیینی اقوام ایران” به نام ناهید جعفری دهکردی پژوهشگر حوزه میراث ناملموس و عضو هیات علمی گروه صنایع دستی دانشگاه شهرکرد است.

به گزارش ایرنا، تنها عروسک ثبت ملی در چهارمحال و بختیاری “بازبازک” متعلق به قوم بختیاری است که در سال ۹۴ به شماره ۱۰۹۵ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.