سمیرا خاتمی، مدرس دانشگاه در یادداشتی که به مناسبت هفته پژوهش، در اختیار ایکنا قرار داده است به ضرورت و اهمیت رویکرد پژوهشمدار در آموزش کشور پرداخته است.
متن کامل این یادداشت را میخوانیم؛
هفته پژوهش فرصتی است برای واکاوی و بازاندیشی دستاوردها و تاثیرات پژوهش در باب توسعه و آسیبشناسی چالشهای اجتماعی که باید از این فرصتها استفاده اصولی کرد. پژوهش مسئلهای چند بعدی است که ضرورت دارد ابعاد و کارکردهای مختلف آن بررسی شود.
در واقع پژوهش و تحقیق از ارکان اساسی توسعه و رشد جوامع است و جامعه رو به توسعه، نیازمند نهادهایی است که فرهنگ پژوهش را در مسیرهای عقلایی به جریان بیندازد. پژوهش مبنای توسعه است و تضمینی برای استمرار توسعه به شمار میآید. همچنین به کار بستن نتایج پژوهشهای انجام شده در هر زمینه به بهبود راهکارها و روشهای معمول در زمینههای مورد نظر منجر میشود.
آغاز پژوهش از مقطع ابتدایی
پژوهش باید از مقطع ابتدایی مورد توجه قرار گیرد؛ در مقطع ابتدایی دانشآموز باید با مقدمات پژوهش آشنا شود تا در دوران دانشگاه بتواند از نتیجه آموزههای خود استفاده کند. شخصی که در کودکی با پژوهش آشنا شود و تبدیل به پژوهشگر شود در دوران دانشگاه تبدیل به مخترع میشود. در حال حاضر به دلیل اینکه دانشآموزان ابتدایی با پژوهش آشنا نمیشوند در دانشگاه معمولاً با مشکل مواجه میشوند؛ چراکه در این مقطع انتظار از دانشجو بالا میرود، اما هنوز بستر یادگیری فراهم نشده است؛ بنابراین آموزش پژوهش از کودکی، باعث میشود دانشجو در دوران تحصیلات دانشگاهی خود با مشکل مواجه نشود و بتواند به عنوان مخترع محصولات کاربردی تولید کند. پژوهش باید اصولی و زیر نظر اساتید انجام شود؛ اگر دانشآموزی قصد دارد در فعالیتهای پژوهشی شرکت کند باید هدف داشته باشد، زیرا بیهدف بودن میتواند در طولانیمدت آسیبهای زیادی به فرد وارد کند.
رویکرد پژوهشمدار در آموزش
منظور از رویکرد پژوهشمدار در آموزش آن است که در همه سطوح و مقاطع آموزشی، شیوههای تدریس به گونهای باشد که دانش آموزان به مطالعه کتابهای درسی اکتفا نکرده و خود با بررسی منابع موجود در موضوعهای درسی، به گسترش دانش خویش بپردازند. در رویکرد پژوهشمدار دانش آموزان چگونه آموختن را میآموزند و قادر خواهند بود که به شیوهای علمی دانش خود را توسعه بدهند.
آموزش روشهای بهینه پژوهش
توسعه پایدار و همه جانبه در هر کشوری به نحو قابل توجهی در گرو گسترش کمی و کیفی فعالیتهای پژوهشی آن کشور است. اگر نگاهی دراز مدت به امر پژوهش داشته باشیم، شاید مهمتر از انجام پژوهش در زمینههای گوناگون، گسترش رویکرد پژوهشمدار در آموزش مقاطع مختلف تحصیلی باشد.
دانش آموزان امروز پژوهشگران فردا هستند که با تلاش خود میتوانند به گسترش مرزهای دانش بپردازند. آموزش موثر روشهای بهینه پژوهش، ضامن موفقیت پژوهشهای آینده خواهد بود. بدیهی است که گسترش پژوهش در گرو تعامل سازنده همه بخشهای آموزشی و پژوهشی کشور است و هیچیک از سازمانها به تنهایی نمیتوانند به بهبود وضع پژوهش در کشور کمک کنند. بنابراین، پیشرفت در این زمینه نیازمند عزمی ملی در این باره و توجه به جایگاه پژوهش در زمینههای گوناگون است.
انتهای پیام
منبع