صدیقه غریبی، جامعهشناس فرهنگی ایران طی یادداشتی، به بررسی جنگ شناختی و ابزارهای مؤثر در تنظیمگری رسانهای پرداخته است که در ادامه میخوانیم.
جنگ شناختی به عنوان یکی از پیچیدهترین ابعاد نوین جنگها، جایگاه ویژهای در توجه محققان و سیاست گذاران یافته است. این نوع از جنگ با بهرهگیری از فناوریهای پیشرفته و اطلاعات گسترده، تلاش دارد تا به تغییر الگوهای فکری و رفتاری فردی و جمعی در جامعه دست یابد. رسانهها به عنوان ابزار اصلی این جنگ، نقش اساسی در شکل دهی به افکار عمومی و هدایت جریانهای اجتماعی دارند.
ابزارهای مؤثر در فضای تنظیمگری رسانهای، شامل طیف گستردهای از فناوریها و استراتژیها هستند. از یک سو، سامانههای هوش مصنوعی به تحلیل دادههای گسترده پرداخته و الگوهای رفتاری را شناسایی میکنند و از سوی دیگر، شبکههای اجتماعی به دلیل گستردگی دسترسی و سرعت انتشار، میتوانند نقاط ضعف در نسلهای جدید محتوایی را پوشش دهند.
در این راستا، تنظیمگرهای رسانهای با استفاده از مدلهای نظارتی و تحلیلی، سعی در کنترل جریانات اطلاعاتی دارند. این امر با توجه به تنوع و حجم عظیم اطلاعات، نیازمند قوانین و چهارچوبهای دقیق است تا ضمن جلوگیری از انتشار اخبار جعلی، به تبادل آزاد اطلاعات نیز لطمهای وارد نشود.
ویژگیهای نوین جنگ شناختی ایجاب میکند که نهادهای مسئول، با دیدگاههای گستردهتری به مقابله با این چالشها بپردازند.
این تنظیمگری باید بر اساس معیارهایی باشد که علاوه بر حفظ حقوق شهروندان در دسترسی به اطلاعات صحیح و دقیق، از استفاده نادرست از رسانهها به منظور تغییرات ناخواسته در سطوح مختلف اجتماعی جلوگیری کند. به این ترتیب، میتوان به تحقق یک فضای رسانهای متعادل و پایدار رسید.
تأثیرگذاری تنظیمگری رسانهها در تبیین جنگ شناختی در جامعه و رسانه در عصر اطلاعات و دیجیتالیزه شدن، موجب شده جنگهای شناختی به یکی از مهمترین عرصههای مقابله و رویارویی در سطح بینالمللی تبدیل شوند.
در این جنگها، هدف اصلی تغییر ادراک و باورهای مخاطبان از طریق اطلاعات نادرست، تبلیغات و تکنیکهای روان شناختی است. در این زمینه، تنظیمگری رسانهها به عنوان یکی از ابزارهای ضروری در مدیریت و حفاظت از فضای جامعه ظاهر میشود.
یکی از تصمیمات، تنظیمگری رسانهها سرعت و گستره انتقال اطلاعات در دنیای امروز است. با گسترش شبکههای اجتماعی و رسانههای آنلاین، امکان انتشار اطلاعات نادرست و اطلاعات گمراه کننده گسترش یافته است. این امر به ویژه در جنگهای شناختی میتواند منجر به شکلگیری در ایجاد سردرگمی و ناهماهنگی در جامعه شود، که نیاز به وجود سیستمهای نظارتی و تنظیمگری را دوچندان میکند.
تنظیم کننده رسانهای به عنوان یکی از ابزارهای حفظ کیفیت اطلاعات در جریان عمومی، میتواند شامل قوانین و مقررات، نظارت بر محتوا و ایجاد سیاستهای خودتنظیمی برای رسانهها و پلتفرمهای اجتماعی باشد. این ابزارها باید به گونهای طراحی شوند که با توجه به آزادی بیان، به انتشار اطلاعات غلط و مخرب مانع شوند.
مهمترین چالش در این مسیر، یافتن سلامت بین آزادی بیان و حفاظت از اطلاعات جامعه است. در زمینه مقابله با جنگهای شناختی، تنظیمگری باید به عنوان یک فرآیند پویا و منعطف عمل کند. با پیشرفت فناوری و تغییری که در عرصه اطلاعات رخ میدهد، روشها و تکنیکهای جنگ شناختی نیز تغییر میکنند. به همین دلیل، برنامههای تنظیمگری نیازمند بازنگری مستمر و به روزرسانی هستند تا به طور مستقیم به تهدیدات جدید پاسخ دهند.
همچنین، آموزش و اطلاع رسانی به عموم مردم درباره نحوه شناسایی و پروسههای ضد تبلیغات مهم است. مردم باید یاد بگیرند که چگونه اطلاعات را بررسی کنند و از منابع معتبر و قابل اعتماد استفاده کنند. فرهنگسازی در این زمینه میتواند نقش مهمی در کاهش منفیهای شناختی ایفا کند.
علاوه بر این، همکاری بینالمللی در حوزه تنظیمگری رسانهای نیز میتواند به چالشهای جهانی جنگ شناختی اشراف داشته به کنترل آن کمک کند. با توجه به اینکه مرزهای دیجیتالی جغرافیایی را پشت سر گذاشته، همکاری و اشتراکگذاری تجارب و بین کشورها میتوان به ایجاد استانداردهای جهانی برای مدیریت اطلاعات کمک کرد.
در نهایت، نقش رسانهها در جنگهای شناختی و تنظیم گری آنها نمیتواند نادیده شود. رسانهها به عنوان یکی از ارکان اصلی دموکراسی، وظیفه دارند که اطلاعات دقیق و بیطرفانه را به مردم ارائه دهند. با توجه به تأثیرگذاری رسانهها بر افکار عمومی، مسئولیت آنها در برابر جنگهای شناختی و حفاظت از سلامت اطلاعات جامعه بسیار حیاتی است.
تنظیمگری رسانهای از این منظر میتواند کیفیت و اعتماد عمومی را به رسانهها کمک کند. از سوی دیگر، رسانهها نیز باید با پذیرش مسئولیت اجتماعی خود و پایبندی به اخلاقیات حرفهای، به این روش کمک کنند. با بیان این رویکرد کلی تنظیمگری رسانهها با نگرشی که برای حفظ اطلاعات و امنیت جامعه جوامع، میتوانند یک ابزار در جنگهای شناختی ایجاد کنند و از ایجاد هرج ومرج اطلاعاتی در جامعه جلوگیری کنند. این امر، در نهایت، به تثبیت ثبات و امنیت در سطح ملی و بینالمللی کمک شایانی خواهد کرد.
انتهای پیام
منبع