«در یکی از استانها مدیرکل ( آموزشوپرورش) بودم. یکی از همکاران آمد و بهطور مفصل درباره یکی دیگر از همکاران که در ادارهکل مسئولیت مهمی داشت بسیار بدگویی کرد، من هم فقط گوش دادم. وقتی حرفش تمام شد به مسئول دفترم گفتم که آن شخص را بگویید همین الان بیاید اتاق من. همکاری که غیبت کرده بود رنگش پرید و کلی شرمنده شد و به تته پته کردن افتاد و گفت: من از خدمتتان مرخص میشوم. گفتم نه الان ایشان هم تشریف میآورند و او بیشتر ترسیده بود. وقتی آن همکار آمد به او گفتم: شما چرا در این استان این همه خوبیها و تواناییهای همدیگر را پشت سر بیان میکنید، چرا در روی هم از یکدیگر تعریف نمیکنید؟ بعد به آن همکارم که تا حالا بدگویی رفیقش را کرده بود رو کردم و گفتم: حالا همان تعریفهایی را که برای من گفتی، در حضور این آقا بگو. شما که اینهمه همدیگر را دوست دارید و قبول دارید چرا مقابل هم آن حرفها را نمیگویید. جالب بود که آن همکار شروع کرد در مدح شایستگیهای رفیقش تعریف کردن و نزدیک ۲۰ دقیقه از او تعریف کرد، بعد هم همدیگر را دوستانه بغل کردند و رفتند. با این کار دیگر اجازه ندادم کسی پشت سر دیگری غیبت کند و همه فهمیدند که اگر پشت سر کسی بد بگویند، آن شخص را حاضر میکنم».
این خاطره درسآموز، یکی از ۱۳۴ روایت کتاب «روایتهای ماندگار معلمی» به کوشش عباس قنبری عدیوی، نویسنده، پژوهشگر و عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان است که در ۱۸۴ صفحه توسط انتشارات نیوشه شهرکرد در هفته پژوهش امسال وارد بازار نشر شد و در اختیار خوانندگان قرار گرفته است.
مؤلف در بخشی از توضیحات پشت جلد کتاب آورده است: «تجربههای معلمی، مدرسهداری، کلاسداری و آموزشی پرورشی برای همه مردم بهویژه خانواده دانشآموزان خواندنی و آموزنده است. معلمان با استوارسازی پیوند خود با دانشآموزان در نهاد مدرسه، خود را بهشایستگی آیینه روشن و خوشنمای جوانان خواهند ساخت. معلمان بهسان روانشناسانی که در نقاشی و قصه کودکان، خطوط تاریک و روشن زیست موفق یا ناموفق او را ترسیم میکنند، پیکرهای از واقعیت امروز و حقیقت آینده او را در همین نگاهها، لبخندها، دلشورهها، دل تپیدنها و نغمهها نمایان میکنند».
برای آشنایی بیشتر با محتوا و اهداف کتاب روایتهای ماندگار معلمی گفتوگویی با خالق اثر انجام شده است که با هم میخوانیم.
عباس قنبری عدیوی، رئیس بنیاد ایرانشناسی شعبه چهارمحالوبختیاری در گفتوگو با ایکنا با اشاره به اینکه روایتهای ماندگار معلمی برپایه یادداشتهای نویسی روزانه، خاطرهگویی و روایتپژوهی تألیف و تنظیم شده است، اظهار کرد: این کتاب که در انتشارات نیوشه شهرکرد به زیور طبع آراسته شد، شامل ۱۳۴ روایت و خاطره آموزشی، فرهنگی، اجتماعی و علمی از ۸۰ پیشکسوت نظام آموزشوپرورش ایران از معلمان و فرهنگیان و مدیران تا اساتید دانشگاه و حتی وزیر است که روایاتی از بالغ بر ۶۰ سال پیش تا کنون را در بر میگیرد.
وی با ذکر اینکه ۷۰ نفر از نویسندگان این روایتها آقا و مابقی خانم هستند، ادامه داد: این خاطرات و یادداشتها بهصورت کاملاً داوطلبانه و طی یک فراخوان که در فضای مجازی منتشر کردم از سراسر کشور جمعآوری شده و سیمایی از آموزشوپرورش و تعلیم و تربیت ایران را به دست خوانندگان میدهد.
قنبری از ثبت خاطرات خود نیز در این کتاب خبر داد و بیان کرد: بنده بهعنوان کسی که سالها در نظام آموزشوپرورش و مدارس چهارمحال و بختیاری، دانشگاه فرهنگیان و دیگر دانشگاهها و نیز حوزه ستادی وزارتخانههای علوم و آموزشوپرورش کار کرده است، نگاهم این است که این خاطرات و یادداشتهای مدرسه و دانشگاه میتوانند الگوی خوبی برای افرادی باشند که به دنبال روشهای بهتر کار در نهاد تعلیم و تربیت هستند.
این مدرس دانشگاه با تأکید بر جنبه داستانی روایتهای معلمی، توضیح داد: این موضوع باعث میشود که مطالعه کتاب برای خوانندگان جذاب باشد و بسیاری از افراد روایت داستانی را دوست دارند و تأثیر بهتری میپذیرند. روایتپژوهی یکی از سرفصلهای درسی در دانشگاه فرهنگیان به دانشجو معلمان ارائه میشود که این کتاب میتواند به عنوان یک منبع آموزشی برای این افراد و همه علاقهمندان به حوزه آموزشوپرورش مورد استفاده قرار گیرد.
چرایی و آثار ثبت خاطرات معلمان
قنبری تصریح کرد: مطالعه این کتاب همچنین به خانوادهها توصیه میشود زیرا پدرها و مادرها اگر میخواهند اندیشه و گفتار، رفتار و شخصیت فرزندان خود را بهتر بشناسند، این قبیل کتابها به آنان کمک خواهد کرد. امیدوارم انتشار این اثر در هفته پژوهش بابی برای ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی باشد و ما معلمان با تألیف این قبیل کتابها و گردآوری خاطرهها، پندها و آموزههای تعلیم و تربیت به رشد و بالندگی کشورمان در این حوزه کمک کنیم.
مؤلف کتاب روایتهای ماندگار معلمی در خصوص محتوای کتاب، توضیح داد: این روایتها به گونهای تنظیم شدند که هر روایت انتقال دهنده یک گفتمان همراه با شرح و توصیف باشد و هنر گوینده این است که چگونه بتواند پیام و هدف یادداشت و خاطره خود را به دیگران منتقل کند. آموزشوپرورش بهعنوان یکی از قدیمیترین و بزرگترین نهادهای اجتماعی وظیفه تعلیم و تربیت، پژوهش و بالندگی و شکل دادن جامعه را بر عهده دارد و اگر بتوانیم خاطرات یک میلیون معلم کشور را جمعآوری کنیم، یک منبع غنی و ارزشمند و بسیار مهم برای درسآموزی جوانان این عرصه خواهد بود.
قنبری ادامه داد: خاصیت روایت این است که بر مبنای تجربههای عملی زندگی شخص بازگویی میشود و به ثبت میرسد لذا میتواند بسیار جذاب و خواندنی و البته آموزنده باشد. وقتی انسان خاطرات زندگی دیگران را مطالعه میکند گویی خود این تجربهها را زیسته و پشت سر گذاشته است.
این نویسنده و پژوهشگر با تأکید بر ضرورت ثبت تجارب تدریس از سوی معلمان و اساتید دانشگاه، توضیح داد: ثبت این تجارب در قالب یادداشت و خاطراتی که جنبه آموزشی هم دارند میتواند برای کسانی که در ابتدای این مسیر هستند درسآموز باشد. طبیعی است که جوانان با مطالعه این روایتها به زوایای ظریف امر مهم تعلیم و تربیت بهتر پی میبرند.
قنبری بیان کرد: روایتهای ماندگار معلمی خاطرات تلخ و شیرین از معلمان، مدیران، مدیران کل، رؤسا و اساتید دانشگاه و مشاوران است که تجربه کلاسداری، مدیریت اداره یا مدرسه، مشاوره و … داشتند و خاطرات خود را دستمایه این روایتها قرار داده و آن را برای استفاده دیگران ثبت و ضبط کردهاند. پرداختن به خاطرات افراد شاغل در بدنه آموزشوپرورش از دهه ۴۰ تا امروز درواقع یک شناخت نسبی از برش ۶۰ سال اخیر این نهاد مهم را به دست خوانندگان میدهد.
وی در پایان با بیان اینکه ۱۳۴ روایت کتاب روایتهای ماندگار معلمی به انتخاب خود راویان بازگویی شده و یک بسته فرهنگی آموزشی ناب برای بهرهمندی علاقهمندان است، افزود: این کتاب در قطع وزیری در ۱۸۴ صفحه تدوین شده است که یک مقدمه دارد و ۱۳۴ روایت داستانی خواندنی از سراسر کشور را شامل میشود.
انتهای پیام
منبع