نسیم رویش پایگاه خبری جمعیت رویش های انقلاب اسلامیشاید این مطالب برایتان مفید باشد
مراسم اختتامیه مرحله نهایی چهل‌وهفتمین دوره مسابقات سراسری قرآن کریم در بخش آوایی که از ۱۲ آذرماه در دو بخش بانوان و آقایان به میزبانی تبریز آغاز شده بود، با گذشت ۱۸ روز، به ایستگاه پایانی رسید و روز گذشته ۲۹ آذرماه با معرفی برگزیدگان به کار خود پایان داد.
مرحله پایانی بخش آوایی این رویداد مهم قرآنی با حضور ۲۲۵ نفر آقا و خانم برگزار شد که سهم چهارمحال و بختیاری از این تعداد، یک متسابق در رشته حفظ ۲۰ جزء بود. رضا عنایتی، دانشجوی اصفهانی دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد در رشته هوشبری است که باوجود برخورداری از تجوید و صوت و لحن مطلوب نتوانست عنوانی را در این رقابت قرآنی کسب کند. همچنین مرحله پایانی بخش معارفی دوم تا ششم دی‌ماه به میزبانی شهر مقدس قم برپا خواهد شد که از استان یک زوج قرآنی اهل فرخشهر در فینال رشته‌های نهج‌البلاغه و صحیفه سجادیه حاضر هستند. به این ترتیب امسال از حیث کمی، شرایطی به‌مراتب بدتر از سال‌های پیشین را در عملکرد استان شاهد هستیم.
اگرچه کسب نتایج در این یا آن صحنه مسابقات قرآن هدف غایی فعالیت‌های قرآنی و ترویج و نشر فرهنگ قرآنی در میان مردم و در لایه‌های گوناگون جامعه نیست اما علاوه بر تمام آثار و برکات این دست رویدادهای قرآنی خاصه مسابقات سراسری اوقاف به‌عنوان حرفه‌ای‌ترین و اصلی‌ترین مسابقات سالانه قرآن، نگاهی به عملکرد قرآنیان هر استان در این رقابت‌ها می‌تواند محک خوبی برای سنجیدن سطح این فعالیت‌ها و توفیق یا عدم توفیق و میزان رشد و پیشرفت در حوزه فعالیت‌های قرآنی به‌ویژه آموزش عمومی و تخصصی قرآن کریم و نیز احصای ضعف و قوت‌ها در این حیطه باشد تا برنامه‌ریزی دقیق‌تری برای آینده از سوی متولیان صورت گیرد.
خبرگزاری ایکنا برحسب رسالت خود در سال‌های اخیر با تهیه گزارش‌های متعدد و مفصل، برپایی میزگرد و گفت‌وگو با تعداد زیادی از کارشناسان قرآنی به واکاوی علل و ریشه‌های عدم توفیق قرآنیان این استان در صحنه بزرگ‌ترین، مهمترین و حرفه‌ای‌ترین مسابقات قرآن پرداخته است که بار دیگر اهم برخی از این نکات را با هم مرور می‌کنیم.
استعدادهای درخشان قرآنی در چهارمحال و بختیاری
همه کارشناسان و فعالان قرآنی استانی و ملی بر این نکته اذعان دارند که استعدادهای قرآنی فراوانی در جای‌جای چهارمحال و بختیاری به‌ویژه در زمینه حفظ و قرائت وجود دارد که این افراد خاصه در حوزه قرائت قرآن و در مقایسه با قاریان دیگر استان‌ها به‌مراتب قوی‌تر و خوش‌خوان‌تر هستند اما به‌دلیل ضعف در آموزش و نبود فضای قرآنی پویا و مطلوب، کمبود اساتید خبره و نیز نبود انگیزه کافی، در غالب موارد شکوفا نمی‌شوند.
شاهد مثالش نوجوانان بانشاط و باطراوت قرآنی در مرحله استانی سی‌ویکمین دوره مسابقات قرآن کریم بسیج استان است که چندی پیش شاهد اجراهای بعضاً خوبشان بودیم و این استعدادهای درخشان قرآنی اگر هدایت شوند و در محضر استاد پرورش یابند، قطعاً اتفاقات خوبی را در سال‌های آینده در عرصه مسابقات مهم قرآنی برای استان رقم خواهند زد.
اما باید پرسید نوجوان یا جوانی که آموزش می‌بیند و وقت و نیروی خود را برای تمرین و ارتقای قرائتش صرف می‌کند در چه بستر و فضایی باید این تمرینات را ارائه دهد؟ در کدام محفل یا دورهمی قرآنی با حضور استاد فرصت می‌یابد که تلاوت خود را ارائه دهد و اشکالات و ایرادات را با راهنمایی استاد رفع کند و مسائل ریز و فنی قرائت را متوجه شود؟ یا حافظ قرآن در روستایی دورافتاده که از نظر حُسن حفظ مشکلی ندارد در کجا باید صوت و لحن و تجویدش را تقویت کند تا بتواند در صحنه مسابقات حرفی برای گفتن داشته باشد؟
وقتی قاری یا مرتل یا حافظ هیچ محفلی برای تلاوت نداشته و جز در مسابقات قرآن فرصت نشستن در صحنه و تلاوت در جمع را پیدا نمی‌کند، یقیناً در این مجال اندک فضای مسابقه‌ای و با اضطراب و استرس، حتی اگر از بالاترین درجه اعتماد به نفس برخوردار باشد نمی‌تواند قرائت واقعی و مطلوب خود را اجرا کند.
نوجوان و جوان امروز دارای قدرت تحلیل بالایی بوده و در هر عرصه که ورود کند با بررسی شرایط موجود نتیجه‌گیری نهایی را پیش خود انجام می‌دهد، اگر تکریم چهره‌ها و فعالان قرآنی به‌شیوه عزت‌مندانه در جامعه رواج یابد و نحوه برخورد در قبال قرآنیان مطلوب باشد، طبعاً مبلغ، مشوق و عاملی انگیزشی برای نسل جدید و سایر مردم ایجاد می‌شود تا مسیر افراد قرآنی را ادامه دهند.
ضعف در حوزه‌های زیربنایی و روبنایی فعالیت‌های قرآنی
یکی از مشکلات زیربنایی در فضای قرآنی استان، فقر محافل قرآنی و کرسی‌های تلاوت است که می‌توان با رونق دادن به محافل و مجالس قرآنی با حضور اساتید کشوری و قاریان استانی، زمینه تشویق و کسب تجربه را برای قاریان قرآن کریم فراهم کرد حال آنکه این فضا در استان وجود ندارد. مرتلان، حافظان و قرآنیان استان از گذراندن کارگاه‌ها و دوره‌های تخصصی نوین و به‌روز با حضور اساتید برجسته کشوری محروم هستند. امروزه مباحث نوین قرآنی در حوزه تجوید، صوت و لحن و غیره مطرح است که بسیاری از متسابقان ما از آن بی‌اطلاعند و این آموزش‌ها باید در استان ارائه شود.
به‌جز چند مورد خاص، باید گفت که مربی متخصص و مجهز به مباحث نوین قرآنی در استان نداریم و می‌طلبد که در راستای تربیت مربی توانمند و متخصص و کارآمد، کار ویژه انجام شود. همچنین حضور چهره‌های تکراری و دست به دست شدن همه ساله رتبه‌ها توسط یک عده محدود از متسابقان انگیزه را از دیگر قرآنیان سلب می‌کند. به‌نظر می‌رسد نگاه نهادها و مسئولان مربوطه به مسابقات قرآن جدی نیست و باید گفت که ادارات متولی قرآنی باید در ساحت پشتیبانی و حمایت کار فعال و در حوزه‌هایی چون برگزاری کارگاه‌ها، مسابقات قرآن و غیره تسهیل‌گر باشند. کار اصلی اما باید بر عهده مؤسسات و مراکز قرآنی مردم‌نهاد باشد که این مراکز اگر تقویت شوند می‌توانند بستر پرورش استعدادها باشند لذا می‌طلبد که از نقش دستگاه‌ها و ادارات حتی‌الامکان کاسته و حوزه عمل و اختیار را برای مؤسسات قرآنی مردمی فراخ‌تر کنیم.
آموزش تخصصی قرآن در استان نداریم
آموزش تخصصی رشته‌های مختلف اعم از تجوید، صوت و لحن، وقف و ابتدا و … در استان وجود ندارد و حضور مقطعی و موردی این یا آن استاد تراز اول ملی نمی‌تواند سودمند باشد بلکه قاریان و حافظان نیازمند کلاس‌ها و دوره‌های مستمر طولانی‌مدت هستند تا سطح متسابقان به حد مطلوبی برسد. در استان ما اگر فردی رتبه‌ای را در سطح ملی کسب کرده حاصل کار و تلاش خودش است یعنی یک فرایند نظام‌مند را در استان شاهد نیستیم که منجر به تربیت چهره‌های قوی و توانمند شود. عیسی خورشیدی را باید تنها حافظ بین‌المللی قرآن کریم در کشور دانست که بدون استاد و تنها از طریق گوش دادن به نوار کاست به این مرتبه دست یافته است اما در استان از این ظرفیت هیچ استفاده‌ای نمی‌شود.
یک استاد طبعاً در طی یک دوره فشرده آموزشی فرصت نمی‌کند تمام دانسته‌های خود را به قرآن‌آموزان انتقال دهد، ضمن اینکه قرآن‌آموز در کنار یادگیری مباحث جدید تخصصی باید فرصتی برای تمرین، ارائه به استاد و رفع اشکالات احتمالی داشته باشد که انجام این مهم در طی یک دوره فشرده امکان‌پذیر نیست و لذا مطالب ارائه شده توسط استاد جز درج در دفتر توسط قرآن‌آموز و در قالب تئوری فراتر نمی‌رود و با پایان دوره اگر سوالاتی برای قرآن‌آموزان پیش آید، بی‌پاسخ خواهند ماند.
چرایی ریزش متسابقان مسابقات سراسری قرآن
تجربه نشان داده است که شیوه برگزاری مسابقات قرآن چه در مراحل شهرستانی و استانی و چه در سطح ملی و رضایت یا عدم رضایت شرکت‌کنندگان از روند اجرایی این رویداد قرآنی از مرحله ثبت‌نام تا برگزاری، روند داوری و نیز تکریم و تشویق قرآنیان در استقبال یا عدم استقبال افراد از این رویداد قرآنی در سال‌های بعدی تأثیر مستقیم داشته است. گفت‌وگو با برخی متسابقان سال‌های قبل مؤید این مطلب بود که گلایه‌ها از نحوه داوری‌ها در مرحله کشوری، اعطای جوایز برگزیدگان یا حتی مشکلاتی که در تأمین هزینه‌های ایاب و ذهاب متسابقان به محل مسابقات وجود داشت، این افراد را دلسرد و بی‌انگیزه کرده بود. کم‌توجهی هرساله مسئولان به متسابقان و افتخارآفرینان استان در عرصه کشور در طی سال‌های متمادی سبب آسیب به متسابقان و دل‌زده شدن آنان می‌شود به‌ویژه کسانی که برای اولین بار در این عرصه ظهور می‌کنند و حرفی برای گفتن دارند با مشاهده این شرایط، انگیزه‌ای برای ادامه کار نخواهند یافت.
اگرچه همگان واقفند که استان محروم چهارمحال و بختیاری در حوزه موقوفات به‌ویژه موقوفه قرآنی نسبت به دیگر استان‌ها ضعیف است و درآمد موقوفه‌ها کفاف کارهای فرهنگی و قرآنی را نمی‌دهد، اما جا دارد مسئولان امر راهکاری را برای تأمین به‌موقع و تقویت اعتبارات مسابقات سراسری قرآن کریم در استان بیندیشند تا هم مسابقات در فضایی خوب و قوی برگزار و هم جوایز برگزیدگان این رویداد مهم قرآنی به‌موقع و در مراسمی فاخر و چشمگیر به این قرآنیان اهدا شود.
قرآنیان مطالبه‌گری کنند
می‌توان ادعا کرد که هیچ دستگاهی در نظام اسلامی نداریم مگر آنکه مرتبط با قرآن باشد و باید اینگونه باشد که تمام نهادها نقشی در انس جامعه با قرآن کریم داشته باشند، با اینحال سه دستگاه تبلیغات اسلامی، ارشاد و اوقاف به‌صورت ویژه‌تر در مباحث قرآنی ورود دارند و نقش‌آفرین هستند و لذا اراده مبنی بر توانمندسازی متسابقان باید از جانب این سه دستگاه وجود داشته باشد و اجرایی شود. باید گفت که بخشی از نبود اعتبارات ناشی از عدم پیگیری‌ها از سوی مسئولان استان است، اگر این پیگیری و مطالبه از جانب استان اتفاق نیفتد، مسئولان پایتخت‌نشین نیز به فکر نخواهند بود و نیازی به حمایت نمی‌بینند، لذا باید تلاش کرد تا حتی‌الامکان هم از منابع استانی و هم از تهران، اعتباراتی را برای مسابقات جذب کنیم.
همچنین تجمیع اعتبارات قرآنی و مشخص شدن وظایف و نقش‌ها سیاستی است که باید در سطح کلان پیگیری شود تا در استان‌ها شاهد اتفاقات خوب در حوزه فعالیت‌های قرآنی باشیم. در یکی دو سال اخیر شامل اقدام خوب اداره‌کل اوقاف و امور خیریه استان مبنی بر برگزاری کارگاه‌های تخصصی صوت و لحن و تجوید و … با حضور اساتید تراز اول کشور بودیم که متأسفانه این روند متوقف شد.
در پایان باید تأکید کرد که می‌طلبد روحیه مطالبه‌گری را در جامعه قرآنی بیشتر از پیش شاهد باشیم و قرآنیان توقعات خود را با مسئولان مطرح و مطالبه کنند؛ قطعاً مسئولان نیز در قبال این مطالبه‌ها مکلف به رسیدگی و اجابت خواسته‌ها هستند. اگر انسجام چهره‌ها و تشکل‌ها و مؤسسات قرآنی استان شکل بگیرد و مسئولان ببینند که قرآنیان مثلاً نسبت به تشکیل دوره‌های تخصصی با حضور اساتید تراز اول ملی مطالبه دارند و در صورت دعوت از استاد حضور قرآنیان نیز پررنگ خواهند بود، قطعاً هزینه خواهند کرد.
انتهای پیام
منبع
