بنادری که به تاریخ پیوستند

به گزارش ایرنا، دریاچه ارومیه که مساحت آن در دهه ۱۳۷۰ به بیش از ۶ هزار کیلومتر مربع می رسید، دارای ۹ بندر فعال مسافری، باری و یدک کشی بود که همه روزه گردشگران داخلی و خارجی در آنها اتراق کرده و از آب درمانی و طبیعت زیبای اطراف دریاچه بهره می بردند.

تغییرات اقلیمی، توسعه بی برنامه و نابودکننده کشت و زرع در حوضه آبریز و در نهایت حفر چاه های متعدد آب در اطراف دریاچه ارومیه که از دهه ۱۳۸۰ شدت بیشتری به خود گرفت، باعث کاهش میزان آب و در نتیجه خشک شدن بیش از ۹۰ درصدی آن و در نهایت از بین رفتن تمام بنادر شد.

مدیر اداره بنادر و دریانوردی دریاچه ارومیه روز سه شنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا، اظهار کرد: این دریاچه دارای تعداد ۹ بندر در شمال، جنوب، شرق و غرب بود که بیشتر آنها تا دهه ۷۰ فعال بود، به طوریکه در تعدادی از آنها سرمایه گذاران بخش خصوصی وارد عرصه شده و اقدام به هتل سازی و ایجاد اماکن اقامتی برای استقبال از مسافران و گردشگران کرده بودند.

جز چند ستون فرسوده از اسکله های بنادر دریاچه ارومیه باقی نمانده است

عیسی بشارتی هر گونه فعالیت بنادر در حوزه دریانوردی را وابسته به وجود آب کافی در بستر دریاها عنوان کرد و افزود: بدون آب و حجم مناسب آن، بندرها نمی توانند به حیات خود ادامه دهند و این سرنوشت محتوم بنادر دریاچه ارومیه است.

وی با بیان اینکه اغلب بنادر اطراف دریاچه ارومیه در حوزه آذربایجان شرقی قرار داشت، بنادر شرفخانه، رحمانلو و دانالو را از جمله این بنادر برشمرد که در زمان پرآبی دریاچه از رونق خاصی برخوردار بودند اما امروز جز چند ستون فرسوده از اسکله های آن دوران، چیزی باقی نمانده است.

بشارتی ادامه داد: بر همین اساس بنادر گولمان خانا، آق گونبد، حیدرآباد، گمی چی، رشه خانا و شیخ ولی که در گستره بستر دریاچه ارومیه در ۲ استان آذربایجان شرقی و غربی پراکنده بودند، نیز امروز به کلی از بین رفته و فعالیت آنها به طور کامل تعطیل شده است.

به گفته وی پس از خشک شدن دریاچه ارومیه و از دست رفتن ماهیت بنادر، تعدادی از آنها به ادارات و سازمان ها واگذار شد و بخشی هم که دارای سند به نام دولت جمهوری اسلامی ایران بودند، هنوز تحت مالکیت و مدیریت سازمان بنادر و دریانوردی کشور هستند.

بشارتی با اشاره به تاریخچه فعالیت بنادر در دریاچه ارومیه، از تردد روزانه بیش از ۶ فروند کشتی باری و مسافری در این دریاچه در دهه های ۱۳۶۰ تا ۱۳۸۰ خبر داد و اضافه کرد: در آن دوران سه فروند کشتی مسافری و سه فروند کشتی یدک کش به همراه ده ها قایق و شناور به طور مستمر در داخل دریاچه ارومیه ترددد می کردند که امروز هیچ خبری از آنها نیست.

وی یادآور شد: تعداد زیادی از کشتی ها و شناورهای دریاچه ارومیه به گل نشسته و اوراق شده اند و کشتی مسافری سهند نیز در سال های قبل به وزارت نیرو واگذار شد و امروز در آب های خوزستان مورد استفاده قرار می گیرد.

ارتفاع آب در بستر دریاچه ارومیه نسبت به سال ۱۳۷۳ بیش از هشت متر کاهش یافته است

بشارتی گفت: پس از کاهش حجم آب و وسعت دریاچه ارومیه، به تدریج سرمایه گذاران در بنادر محل های مزبور را رها کرده و رفتند که به همین دلیل کاربری های تفریحی آنها نیز تغییر داده شد و آینده آنها مشخص نیست.

وی با بیان اینکه اعداد و آمارهای مربوط به حجم آب دریاچه ارومیه از سال ۱۳۱۰ شمسی توسط اداره بنادر و دریانوردی ثبت شده است، اظهار کرد: طبق این آمارها در هر دهه میزان آب و حجم و وسعت دریاچه دچار تغییرات شده و با فراز و نشیب هایی همراه بوده است.

بشارتی پرآب ترین زمان ثبت شده دریاچه ارومیه را مربوط به سال ۱۳۷۳ اعلام و اضافه کرد: در این سال میزان آب دریاچه حدود ۲ برابر حجم معمول بود که حتی خسارت هایی نیز به تاسیسات و امکانات تعدادی از بنادر وارد کرد و بخشی از جاده های اطراف به زیر آب فرو رفت.

وی با اشاره به اینکه از سال ۱۳۸۳ به تدریج روند کاهش میزان آب دریاچه شروع شد، افزود: تا این سال تراز آب دریاچه ارومیه مثبت بود اما کاهش ها ابتدا به صورت بسیار تدریجی و در سال های بعد با شدت بیشتری صورت گرفت.

مدیر اداره بنادر و دریانوردی دریاچه ارومیه اعلام کرد: اکنون ارتفاع آب در بستر دریاچه نسبت به سال ۱۳۷۳ بیش از هشت متر کاهش یافته است.

بشارتی با بیان اینکه دریاچه ارومیه پیشتر بیست و پنجمین دریاچه بزرگ دنیا از نظر مساحت بود، حجم آب آن در سال ۱۳۷۳ را افزون بر ۳۲ میلیارد مترمکعب اعلام کرد که رکوردی تکرار ناشدنی به شمار می رود.

به گزارش ایرنا، حوضه آبریز دریاچه ارومیه یکی از ۶ حوضه آبریز اصلی کشور است که روند خشکیدن و کاهش تراز آبی آن از اواخر دهه ۷۰ آغاز شده و سالانه ارتفاع آن حدود ۴۰ سانتی متر کاهش یافته است.