نسیم رویش پایگاه خبری جمعیت رویش های انقلاب اسلامیبه گزارش خبرنگار ایرنا، سرزندگی، پویایی و رشد یک روستا، شهر و کشور بدون نشاط اجتماعی میسر نیست و فقدان روحیه نشاط در میان مردم، بزرگترین مانع توسعه و پیشرفت به شمار می‌رود؛ به همین دلیل است که شرایط کنونی جامعه، مسئولان در صدد بهبود نشاط در جامعه هستند.
تصور کنید یک کاستی مشخص، مردم روستایی کوچک یا محله‌ای از شهر را آزار می‌دهد، در صورتی که مردمان آن منطقه دچار سکون، خمودگی و یاس باشند، نمی‌توان انتظار داشت که برای بهبودی مشکل، آستین همت بالا بزنند، بلکه به همان شرایط نامطلوب عادت کرده، یا از آن عاملی برای افزایش ناامیدی و ناخشنودی خود می‌سازند.
همین نمونه خُرد، در سطح کلان استان و کشور نیز قابل تسری است؛ ناامیدی و افسردگی فراگیر در یک جامعه مانع بهبودی و توسعه است و تنها نشاط اجتماعی است که می‌تواند در برابر آن قد علم کند.
مسئولان اجرایی و نخبگان فارس همه بر این موضوع اتفاق نظر دارند و معتقدند که هم‌اکنون، توسعه این استان نیازمند نشاط افزایی است؛ چنانکه به گفته دکتر حجت الله رضایی سرپرست معاونت سیاسی ، امنیتی و اجتماعی استاندار فارس، با افراد افسرده نمی‌توان توسعه ایجاد کرد و به گفته استاد جامعه‌شناسی دانشگاه شیراز، نشاط اجتماعی محرک حرکت جامعه است.
نشاط موتور محرکه توسعه جامعه است
سعید زاهدزاهدانی، معتقد است که اگر یک جامعه را به زیرنظام‌هایی تقسیم کنیم، نشاط اجتماعی در هر یک از این نظام‌ها، نقش موتور محرکه را بازی می‌کند.
استاد جامعه‌شناسی دانشگاه شیراز به خبرنگار ایرنا گفت: هرچند نشاط اجتماعی به طور کلی در جامعه نیازمند تقویت است، اما ایجاد نشاط برای هر بخش باید از جنس آن نظام باشد؛ چنانکه ایجاد نشاط در جامعه کارگری متفاوت از اهالی فرهنگ و هنر یا دانشجویان است.
او در این میان امیدآفرینی را مهمترین محرک افزایش نشاط اجتماعی عنوان کرد و گفت: در شرایط کنونی حرکت تمدنی ایران اسلامی، امیدواری، بیش از همه مورد هجمه است و باید متولیان آموزش و فرهنگ اعتماد جوانان را جلب و برای افزایش امید آنها تلاش کنند.
تلاش ایدئولوژیک برای مقابله با حرکت تمدن‌ساز ایرانی
وجود مشکلات اقتصادی و آسیب‌های اجتماعی در جامعه هرچند سطحی از نگرانی و کاهش امیدواری را در جامعه به دنبال دارد، اما باید دانست که به تنهایی نمی‌تواند عاملی برای خمودگی و سکون و در نتیجه رکود یک جامعه باشد؛ باید دید کدام عوامل سبب دامن‌زدن به این مسائل و گسترش ناامیدی و تخریب نشاط اجتماعی بویژه در میان قشر مولد جوان و نوجوان است.
استاد جامعه‌شناسی دانشگاه شیراز، ریشه آن را در تزاحم ۲ دیدگاه می‌داند؛ جایی که طرفداران تمدن مدرن، حرکت تمدن نوین اسلامی را بر نمی‌تابند و در صدد توقف آن هستند.
زاهدزاهدانی گفت: در شرایط کنونی جامعه، کسانی که حرکت ایران اسلامی به سوی تمدن نوین اسلامی را نمی‌پسندند، می‌کوشند تا از هر نقطه ممکن، به نشاط اجتماعی در جامعه ایرانی ضربه بزنند.
به گفته او افق‌های روشن تمدن اسلامی و پیشرفتهایی که در این مسیر حاصل می‌شود، از عوامل نشاط آفرین هستند؛ در این میان عده‌ای که به ارزش‌های تمدن نوین اسلامی باور ندارند، می‌کوشند تا پیشرفت‌ها و چشم‌اندازهای آن را نزد افکار عمومی جامعه تخریب کنند و ناامیدی را نسبت به آینده افزایش دهند.
عضو هیات علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه شیراز ادامه داد: افزایش ناامیدی نیز سبب توقف این حرکت می‌شود.
گفت‌وگوی نخبگان جامعه زمینه‌ساز توافقی نشاط آفرین
به اعتقاد این جامعه‌شناس شیرازی، خواص یا نخبگان امروز جامعه ایرانی ۲ دسته‌اند؛ آنها که بنا به تبلیغات جهانی شدن و سیستم‌های آموزشی و فرهنگی کشور، ایده‌آل‌های تمدن مدرن غربی را در افق دید خود دارند و دیگرانی که دلبسته تمدن نوین اسلامی هستند و به دستیابی به ایده‌آل‌های این حرکت تمدنی می‌اندیشند.
امروز، نیازمند گفت‌وگو میان این دو گروه نخبگان هستیم که اگر به نتیجه‌ای واحد برسند و یک رنگ شوند تا ایده‌آل‌های خود را در تمدن نوین اسلامی جستجو کنند، می‌توانند به تبلیغات و جهت‌دهی افکار عمومی نیز کمک کنند.
او یادآور شد: اتفاقات امروز غرب آسیا برخاسته از تمدن مدرن است که به روشنی نشان داده اگر نفع اقتصادی در میان نباشد، اهمیتی برای جان انسانها قائل نیست و این رخدادها، آبروی تمدن مدرن را برده است.
زاهدزاهدانی معتقد است، در برابر تبلیغات مخرب، امیدآفرینی باید در صدر فهرست اقدامات متولیان فرهنگی و فضایهای تبلیغات از جمله رسانه و فضای مجازی باشد.
استاد جامعه شناسی دانشگاه شیراز گفت: به عنوان نمونه، رسانه ملی باید با جلب اعتماد جوانان، فعالیت خود برای امیدافزایی را افزایش دهد و این نه به این معنا است که برای جلب این اعتماد، باید مسائل را با رویکرد تمدن مدرن نگریست، بلکه اگر از ناحیه فطرت فعال جوانان با آنها گفت‌وگو شود، کارساز خواهد بود.
او ادامه داد: علاوه بر این، نیازمند فعالان بیشتری در فضای مجازی هستیم؛ چنانکه اگر دستگاهی فعال یا حتی وزارتی مختص فضای مجازی تشکیل شود نیز جا دارد، تا زمینه برای خنثی کردن تبلیغات سوء علیه حرکت تمدنی ایران اسلامی فراهم شود.
به اعتقاد او فراهم کردن زمینه برای تسهیل تشکیل خانواده نیز باید در فهرست برنامه‌ریزی مسئولان قرار گیرد و این تنها معطوف به حمایت اقتصادی نیست بلکه مسائل اجتماعی و فرهنگی را هم در بر می‌گیرد.
نشاط آفرینی در میانه جشن‌های ملی و مذهبی
یکی از مواردی که مسئولان اجرایی و کارشناسان برای افزایش نشاط اجتماعی به آن توجه دارند، برپایی رویدادهای نشاط‌آور فرهنگی و هنری است که می‌تواند طیفی گسترده از اقشار و گروه‌های سنی را بهره‌مند سازد.
چنانکه دکتر حسنعلی امیری، استاندار فارس، هفت دی ماه در شورای ورزش فارس گفت: یکی از وظایف دستگاه های فرهنگی برنامه‌ریزی اقدامات براساس نیاز جامعه مبنی بر شادی است و برنامه های فرهنگی استان باید به سمت و سوی ایجاد شور و نشاط اجتماعی باشد.
معاون سیاسی و اجتماعی استانداری فارس در این ارتباط گفت: باید با حفظ ارزش های دینی و کرامت انسانی، توسعه نشاط اجتماعی را در برنامه داشته باشیم و مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس نیز در گفت‌وگویی با ایرنا، هدف از برپایی برنامه‌های متنوع هنری مانند کنسرت‌های موسیقی سنتی، فولکلور، پاپ و کر، اجرای تئاترهای صحنه‌ای و خیابانی طنز و جدی و دیگر رویدادهای این حوزه را در یک ماه اخیر را توسعه نشاط اجتماعی و افزایش شادی در جامعه فارس عنوان کرد.
استاد جامعه شناسی دانشگاه شیراز نیز علاوه بر اهمیت امیدآفرینی در ایجاد نشاط اجتماعی، بر توجه بیشتر به جشن‌های ملی و مذهبی و حتی عزاداری‌های اهل بیت تاکید کرد.
زاهد زاهدانی گفت: موسیقی از عناصری است که می‌توان از آن برای ایجاد شادابی استفاده کرد؛ تا کنون چنانکه باید، از این عنصر استفاده نشده است؛ منظور، ترویج حرام نیست بلکه تنها نوعی از موسیقی حرام است که منجر به ذلالت شود.
او این را هم اضافه کرد که حتی عزاداری‌های مذهبی نیز برخاسته از افسردگی و تاثر نیست بلکه نکته ظریفی دارد که منجر به شادابی جوانان می‌شود؛ چرا که در دل خود دفاع از مظلوم و پاسداری از حق دارد و جوان از اینکه توانسته عواطف خود را در این مسیر تحریک کند شاداب و با نشاط می‌شود.
مهدی مومن‌زاده، مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری فارس نیز در این ارتباط گفت: برپایی رویدادهای فرهنگی و هنری برای ایجاد نشاط و شادی در جامعه بسیار مورد تاکید است؛ چنانکه به تازگی فارس میزبان جشنواره‌های تئاتر منطقه‌ای معلولان و برگزاری جشنواره تئاتر استانی و چندین برنامه هنری دیگر بوده است.
اولویت‌های نشاط آفرینی کدامند؟
پس از بیان اهمیت و ضرورت نشاط آفرینی و عوامل تهدید کننده آن، اکنون باید دید مسئولان چگونه برای افزایش نشاط اجتماعی برنامه ریزی کرده و اولویت را به کدام بخشها داده‌اند.
مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری فارس اظهار کرد: سه رکن کنترل آسیب های اجتماعی، افزایش مشارکت اجتماعی و افزایش نشاط اجتماعی، منجر به ایجاد سرمایه اجتماعی بالا در استان و کشور می‌شود و در این صورت است که جامعه کنشگر و فعال خواهد شد.
مومن‌زاده به خبرنگار ایرنا گفت: با چند راهبرد اساسی، افزایش نشاط اجتماعی را دنبال می‌کنیم.
دولت برای افزایش نشاط اجتماعی، ارزیابی‌های دقیقی را انجام داده و بر اساس آن سه مساله تقویت انسجام و تحکیم خانواده، افزایش تابآوری در برابر آسیبها و رسیدگی به نشاط زنان سرپرست خانوار در اولویت قرار داده است.
او گفت: نخست، مشارکت مردم و گروه‌های مردم نهاددر فضاهای اجتماعی که منجر به افزایش نشاط و پویایی و توزیع بهینه خدمات در جامعه می‌شود؛ دوم ورزش و رویدادهای پیرامونی آن از جمله رونق ورزش‌همگانی و میزبانی از رویدادهای ورزش قهرمانی و دیگری شناخت استعدادهای جوانان و نوجوانان و کمک به شکوفایی آنها که با کمک آموزش و پرورش، دانشگاه‌ها و انجمن خیران نخبه‌پرورانجام می‌شود.
به گفته مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری فارس، دولت برای افزایش نشاط اجتماعی، ارزیابی‌های دقیقی را انجام داده و بر اساس آن سه مساله تقویت انسجام و تحکیم خانواده، افزایش تابآوری در برابر آسیبها و رسیدگی به نشاط زنان سرپرست خانوار در اولویت قرار داده است.
مومن‌زاده ادامه داد: در برنامه‌ریزی‌ها برای افزایش نشاط اجتماعی، اقشار آسیب‌پذیر و آسیب‌دیده مانند خانواده‌ها زندانیان، هدف برنامه‌های نشاط آور قرار گرفته‌‍‌اند.
او اضافه کرد: از آنجا که کارکنان دستگاه‌های اجرایی قشر وسیعی هستند، این گروه و خانواده‌های آنها نیز از دیگر اقشاری هستند که مورد توجه قرار گرفته اند.
به اعتقاد مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری فارس ، اکنون برنامه‌های متعدد و متنوعی با هدف افزایش نشاط و شادابی از سوی دستگاه‌های مختلف اجرا می شود، اما برای افزایش اثرگذاری آنها، نیازمند شکل‌گیری نوعی هم‌گرایی، هم‌افزایی است که از مسیر سند مهندسی فرهنگی فارس دنبال می‌شود.
منبع
