نسیم رویش پایگاه خبری جمعیت رویش های انقلاب اسلامیشاید این مطالب برایتان مفید باشد
به گزارش ایرنا، ایران همواره مهد همزیستی ادیان، فرهنگ‌ها و باور بوده است و این همزیستی تاریخی باعث شکل‌گیری یک فرهنگ غنی شده است که در طول زمان به عنوان ستون مستحکم جامعه ایرانی عمل کرده است.
به طور نمونه چهارمحال و بختیاری از بین جامعه ایثارگران دفاع مقدس دارای ۲ مادر شهید است.
بنا بر اعلام اداره‌کل بنیاد شهید و امور ایثارگران چهارمحال و بختیاری، مادر شهید “آرمن اودسیان پریانی‌فرد” و مادر شهید “مگرویچ طوماسیان کنارکی” از ارامنه استان چهارمحال و بختیاری هستند.
“آنان بامین” مادر شهید اودسیانی پریانی‌فرد و “ریپ سیما پانوسیان” مادر شهید مگرویچ طوماسیان نیز متولدین این استان در گذشته بودند.
بخشی از ارامنه کشور از سمت اصفهان به مناطقی از چهارمحال و بختیاری کوچ کردند و در این مناطق به شغل باغداری و کشاورزی مشغول شدند که این افراد تا چهار دهه قبل نیز در منطقه ساکن بودند و پس از آن یا به ارمنستان بازگشتند و یا در دیگر استان‌های کشور از جمله اصفهان سکونت کردند.
بررسی پژوهشی حضور ارامنه در چهارمحال و بختیاری
یک باستان‌شناس در پژوهشی که برای مجله فرهنگی انجام داده به ارائه نتایج تحقیقاتی خود در خصوص گورستان‌های برجای مانده از ارامنه در استان پرداخته است.
واحد جولایی در این پژوهش آورده است: ۱۷ گورستان از ارامنه ساکن در استان شناسایی شده که در فهرست آثار ملی ثبت شده‌اند و چند گورستان دیگر نیز در سطح منطقه شناسایی شده که به دلیل نبود اطلاعات کافی و واضح نبودن سنگ‌مزارها اطلاعاتی موثقی از آن در اختیار نیست.
این باستان‌شناس در خصوص نحوه قرار گرفتن سنگ قبرها نیز توضیح داد: قرارگرفتن قبرها را می‌توان در ۲ دسته افقی و ترکیبی طبقه‌بندی کرد، قبرهای افقی خوابیده که سهم بیشتری در میان گورستان‌های قدیمی و تاریخی دارند، با طرح کلی مستطیلی گاهی به شکل نامتقارن و در بعضی نمونه‌ها با تناسب ساخته شده‌اند.
وی در این کار پژوهشی آورده است: تاریخ روی سنگ قبرها با خط ارمنی و به میلادی نوشته شده است. بر اساس تاریخ‌های ذکر شده، بیشتر قبرها متعلق به دوران صفوی تا قاجار است.
بیشتر بخوانید:
۱۷ گورستان ارامنه در چهارمحال و بختیاری ثبت ملی شده است
تاریخ ورود ارامنه به چهارمحال و بختیاری
یک کارشناس پیشکسوت میراث فرهنگی در این خصوص در خصوص انگیزه‌های کوچ ارامنه به استان به خبرنگار ایرنا گفت: مهاجرت ارامنه به استان از دوره صفویه و شاه عباس اول شکل گرفت به این ترتیب که شاه عباس تعداد قابل توجهی از ارامنه را بیشتر بنا بر انگیزه‌های اقتصادی به اصفهان آورده بود چرا که این افراد بیشتر ثروتمند و تاجر بودند و شاه عباس با استفاده از ظرفیت این ارامنه درصدد رونق تجارت خارجی ایران بود.
اردشیر آخوندی افزود: این ارامنه در منطقه‌ای از اصفهان ساکن می‌شوند که به سبب تعلق آن‌ها به جلفا، محدوده‌ای که در کنار رود ارس در مجاورت آذربایجان و ارمنستان واقع شده بود، جلفا نامیده می‌شود و شاه عباس انحصار تجارت ابریشم را به این ارامنه واگذار می‌کند.
وی تصریح کرد: در این میان عده‌ای بودند که در تجارت و اقتصاد خارجی توانمندی نداشتند و بیشتر به حوزه کشاورزی و باغداری گرایش داشتند که شاه عباس این افراد را به مناطقی از چهارمحال و بختیاری اعزام می‌کند.
این کارشناس میراث فرهنگی تصریح کرد: از ارامنه تعدادی گورستان و یک کلیسا برجای مانده است که کلیسا در روستای معموره شهرستان بروجن قرار دارد.
آخوندی اضافه کرد: کلیسا پس از مهاجرت ارامنه از استان تخریب می‌شود و برج و ناقوس آن از بین می‌رود اما با تلاش‌های صورت گرفته و الگوبرداری از نمونه بسیار نزدیک آن که در منطقه جلفای اصفهان قرار دارد اقدام به بازسازی و مرمت این کلیسا شد و این مکان ثبت ملی شد و تنها نمونه باقی مانده در استان یادگار تاریخ ارامنه به شمار می‌رود.
وی افزود: علاوه‌بر یک کلیسا و گورستان‌های تاریخی در منطقه، یک سنگ قبر صلیبی با ارزش تاریخی نیز برجای مانده که در موزه سنگ چالشتر نگهداری می‌شود.
این کارشناس میراث فرهنگی در خصوص ارزش تاریخی سنگ قبرهای باقی مانده در گورستان‌های منتسب به ارامنه استان نیز گفت: تاریخی که بر روی سنگ قبرها حک شده به میلادی و خط ارمنی است و قدمت بیشتر سنگ قبرهای موجود به اواسط دوره قاجار می‌رسد، این سنگ قبرها بسیار سنگین و حجیم هستند و نقوش هنری و یا تصویر متوفی بر روی آن حک شده است.
عملیات مرمت کلیسای معموره در دستور کار
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی چهارمحال و بختیاری می‌گوید: این استان دارای آثار تاریخی بی‌شماری از جمله قلعه‌ها، حمام‌ها و محوطه‌های تاریخی است که در نقاط مختلف این استان پراکنده شده و تعدد این بناها در کنار پراکندگی آن حفاظت از آن را با مشکل روبرو کرده است.
علیرضا جیلان افزود: از مجموع آثار تاریخی استان، ۲۰۰ اثر بنای تاریخی است که برای نگهداری و حفاظت این تعداد اثر نیاز به اعتبار قابل توجهی است این در حالی است که اعتبارات تخصیصی برای این منظور ناکافی است و شاید بتوان سالانه برای مرمت یک یا ۲ اثر اعتبار اختصاص داد.
وی تصریح کرد: با این وجود میزان اعتباری که برای مرمت و نگهداری بناهای تاریخی به استان در طی سالهای اخیر اختصاص یافته رشد قابل توجهی داشته است و این استان در رتبه سوم عملکرد مرمت و احیای بناهای تاریخی در کشور قرار دارد.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی چهارمحال و بختیاری با تاکید بر اینکه تمامی آثار و بناهای تاریخی استان با ارزش هستند و این اداره‌کل وظیفه حفاظت و نگهداری از آن را دارد اظهار داشت: صرف‌نظر از قومیت، مذهب و سایر تنوع‌های فرهنگی، وظیفه حفاظت از آثار تاریخی را برعهده داریم و در خصوص گورستان‌های برجای مانده از ارامنه اگرچه در گذر زمان آسیب‌هایی وارده شده و برای حفاظت از این بناها هزینه‌ای قابل توجهی نشده است اما در ادامه تلاش ما بر این است که از این آثار حفاظت بیشتری شود.
جیلان افزود: برای نگهداری و مرمت کلیسای معموره نیز اعتباری در نظر گرفته شده است و عملیات مرمت در دستور کار قرار دارد.
به گزارش ایرنا، ۷۹۱ اثر میراث فرهنگی ملموس و ناملموس از این استان در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
از مجموع آثار میراث فرهنگی ملموس ثبت شده چهارمحال و بختیاری در ردیف آثار ملی ایران ۶۴۴ اثر غیرمنقول (تاریخی)، ۲۴ اثر منقول (اشیاء) و ۳۰ اثر طبیعی است.
منبع
