شهادت سردار قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در تاریخ ۱۳ دی ۱۳۹۸، نه تنها قلبهای مردم ایران را به درد آورد، بلکه موجی از تأثیرات گسترده در سطوح گوناگون سیاسی، اجتماعی، منطقهای و بینالمللی بهوجود آورد. این رخداد به طرز قابل توجهی، نقشه ژئوپلیتیکی منطقه را تغییر داد و واکنشهای مختلفی از سوی رهبران و ملل گوناگون به دنبال داشت. در همین راستا، خبرنگار ایکنا از اصفهان با سردار حسین یزدی، پیشکسوت دفاع مقدس و از فرماندهان جبهه مقاومت از دیار کاشان درباره ابعاد شهادت سردار سلیمانی به گفتوگو پرداخته است که در ادامه متن آن را میخوانیم.
ایکنا ـ شهادت سردار سلیمانی چه تأثیری در شکلگیری تحولات سیاسی و اجتماعی کشورهای منطقه داشت؟
شکلگیری تحولات سیاسی اجتماعی پس از شهادت سردار سلیمانی در منطقه قابل توجه است. دو فرضیه پس از شهادت ایشان مطرح شد؛ یک، ترور سردار سلیمانی بهمثابه شروع طرحی برای خروج آبرومندانه آمریکا از منطقه است و فرضیه دوم، ترور شهید سلیمانی را آغازی برای جنگ جدید در منطقه میداند.
با توجه به تحولاتی که در منطقه افتاده است، وقتی عمیقتر نگاه میکنیم، از یک سو شاهدیم که در نخستین روزهای پس از ترور ایشان، جبهه مقاومت انسجام بیشتری یافت و نیروهای مبارز در کشورهای گوناگون با نام جبهه مقاومت فشار مضاعفی بر استکبار بهخصوص آمریکا و اسرائیل وارد کردند و از سویی، تحولات در منطقه به نوعی دیگر رقم خورد.
ترور شهید سلیمانی باعث شد تحرکاتی در منطقه، از جمله یمن، عراق، سوریه و فلسطین اتفاق بیفتد که مهمتر از همه، موشکباران عینالاسد، پایگاه نظامی آمریکایی در عراق بود. آمریکایی که تا آن زمان هیچ کشوری جرئت شلیککردن یک گلوله را به سمت آن نداشت، پس از شهادت شهید سلیمانی از سوی جمهوری اسلامی ایران موشکباران شد. این نشاندهنده زبونی و ضعف آمریکا در شرایط بعد از شهادت سردار بود.
ایکنا ـ به بخشی از این تحولات اشاره کنید.
در پارلمان عراق در ۱۵ دیماه ۱۳۹۸، طرح خروج آمریکا از این کشور تصویب شد. متعاقب آن در چهارم بهمن ۹۸، تظاهرات میلیونی مردم عراق علیه اشغالگری صورت گرفت؛ سپس حمله راکتی به سفارت آمریکا اتفاق افتاد. در افغانستان هواپیما و بالگرد نظامی آمریکا سرنگون شد.
یمنیها حدود دو هزار و ۵٠٠ کیلومتر از خاک اشغالشده خود از سوی عربستان را آزاد کردند و نیز با پهپاد به شرکت آرامکو و فرودگاه عربستان حمله کردند. یک هواپیمای نظامی آمریکا در ۹ بهمن ۹۸ در عراق ساقط، یک جنگنده اسرائیلی در کرانه باختری سرنگون و خانطومان در سوریه آزاد شد؛ همچنین ارتش سوریه در حلب و ادلب پیشرویهای خوبی کرد.
پایگاه آمریکایی در موصل از سوی عراقیها موشکباران، در شرق افغانستان یک جاسوس آمریکایی ربوده و شش سرباز آمریکایی در این کشور کشته شدند. در فرودگاه افغانستان که محل استقرار ارتش آمریکاست، حمله راکتی اتفاق افتاد و… . در کل، حوادث چشمگیری رخ داد که نشان از اتحاد و انسجام جبهه مقاومت داشت. بعضی از کشورهای عربی هم در روابط با اسرائیل و آمریکا دچار تحولاتی شدند و آنچه نهایتاً اتفاق افتاد، وحدت کشورهای اسلامی بود.
با توجه به فرض اول، اگر تحولات سیاسی اجتماعی منطقه را بعد از شهادت سردار سلیمانی در نظر بگیریم، با وقوع این اتفاقات، زمینه خروج آمریکا بهخصوص از عراق فراهم شد؛ اما در کنار آن بعد از گذشت پنج سال از شهادت سردار سلیمانی، حوادثی نظیر سقوط دولت سوریه رخ داد که تحقق فرضیه دوم را قویتر کرد.
به نظر میرسد با فشارهای گوناگونی که به آمریکا و اسرائیل بهخصوص بعد از عملیات طوفان الاقصی و انسجام نیروهای فلسطینی و ارتباط با حزبالله لبنان وارد شد، شکست مفتضحانه اسرائیل و آمریکا در طرحهای امنیتی و اطلاعاتی خود و نهایتاً در بعد نظامی رخ داد. از سویی، اکنون بیش از یک سال از شروع عملیات طوفان الاقصی میگذرد و هنوز هدف اسرائیل مبنی بر آزادسازی اسرا و از بین رفتن حماس با وجود شهادت ۴۵ هزار فلسطینی تحقق نیافته است.
از سوی دیگر، حمله اسرائیل به نیروهای حزبالله لبنان بهمثابه پشتوانه حماس با هدف از بین بردن حزبالله که حتی به شهادت شاخصترین شخص جبهه مقاومت، یعنی سید حسن نصرالله و دیگر شخصیتها چون اسماعیل هنیه، یحیی سنوار و بسیاری از فرماندهان جبهه مقاومت در جریان انفجار پیجرها منجر شد هم تحقق نیافت و حزبالله زندهتر از گذشته عمل کرد و در نهایت آتشبس اعلام شد.
در نتیجه، این فشارها ماهیت رژیم صهیونیستی و آمریکا را به خطر انداخت؛ بنابراین آنها با نقشه و ترفندی که در نهایت از سوی یکی از کشورهای همسایه انجام شد، عملیاتی در سوریه انجام دادند و بشار اسد را سرنگون کردند؛ ولی مقام معظم رهبری فرمود: «مناطق تصرفشده سوریه بهوسیله جوانان غیور سوری آزاد خواهد شد» و تحولات جدیدی رقم خواهد خورد.
بنابراین انتظار میرود در آینده نزدیک، تحولاتی در سوریه رخ دهد که باز فرض اول، یعنی خروج آمریکا از منطقه را تقویت میکند. تحولات سیاسی و اجتماعی منطقه زیاد و آنچه در کلان آن قابل وصف است، به نفع جبهه مقاومت و خواری و ذلت رژیم صهیونیستی، آمریکا و کسانی خواهد بود که از استکبار جهانی حمایت میکنند، نظیر انگلیس و فرانسه. شهید سلیمانی که بودنش ضرری برای استکبار بود، شهادتش در منطقه مؤثرتر واقع خواهد شد، به خصوص اینکه با شهادت ابومهدی المهندس همراه بود.
ایکنا ـ شهادت شهید سلیمانی چگونه بر روابط بینالمللی و منطقهای ایران تأثیر گذاشت؟
در هر کشوری از مؤلفههای اصلی برندی که یک شخصیت، قهرمان ملی آن محسوب شود، روابط بینالمللی و منطقهایست. سپهبد شهید سلیمانی بهمثابه قهرمانی ملی و نمونه بارز انسان محبوب و فوقالعاده تأثیرگذار در دنیای امروز شناخته میشود که با تلفیق روشهای نرم و استراتژی سخت در زندگی خود نه تنها معادلات منطقه را تغییر داد، بلکه تصویر فرامرزی از گفتمان مقاومت در سراسر جهان به نمایش گذاشت؛ گفتمانی که هدفی مشخص دارد و آن خروج آمریکا از منطقه و فراهمسازی ظهور حضرت بقیةالله(عج) است.
گفتمان مقاومت دارای دو عنصر سلبی و ایجابیست. بعد سلبی گفتمان مقاومت به دنبال نفی سلطه، استکبارستیزی آمریکا و کشورهای همپیمان آن و نفوذ رژیم صهیونیستی در منطقه است. بعد ایجایی هم حمایت از مستضعفان جهان را شامل میشود و به دنبال تمدنسازی نوین اسلامیست؛ آنچه مقام معظم رهبری در گام دوم انقلاب با نامهای به جوانان آمریکایی بیان کرد.
میبینیم که شهید سلیمانی بهمثابه چهره بینالمللی مقاومت، بیش از دو دهه فرماندهی محور ضدصهیونیستی را در منطقه غرب آسیا بر عهده داشت و تأثیر فراوانی بر ایدئولوژیهای مقاومت در سطح جهان گذاشت و باعث افزایش ضدیت با آمریکا در سطح جهانی شد.
درواقع ایشان با چهره محبوب استکبارستیزی و انسجامی که میان مستضعفین و مؤمنین در جهان اسلام و فراتر از آن ایجاد کرد و جبهه مقاومتی که با سازماندهی او شکل گرفت، خون تازهای در رگهای رزمندگان بدون مرز تزریق کرد.
ابتدا تصور بر این بود که جبهه مقاومت، مقاومت منطقهای دارد؛ اما اکنون برندی جهانی یافته و شهادت سردار سلیمانی در پررنگکردن این برند، سلطهستیزی و ایجاد تمدن اسلامی نقش بسزایی ایفا کرده است.
بسیاری از سیاستمداران جهان، سردار سلیمانی را نماد و تصویر نفوذ منطقهای جمهوری اسلامی در چند سال اخیر قلمداد میکنند؛ درواقع شهید سلیمانی با نقش بیبدیل و نمونه مدیریتی در تحولات منطقهای در صحنه مبارزه با تروریسم صهیونیسم به گسترش نفوذ معنوی انقلاب اسلامی و به تبع آن جمهوری اسلامی در غرب آسیا کمک کرد.
از سویی صهیونیسم در خاورمیانه جدید، بیشتر تجزیه منطقه و تثبیت خود را دنبال میکرد و مهمترین رسالت حاج قاسم هم جلوگیری از تحقق این امر محسوب میشد که این کار را هم انجام داد و نمونه بارزش این بود که با نقشههای آمریکا و اسرائیل، داعش تقریباً عراق و سوریه را فتح کرد؛ اما حاج قاسم با سازماندهی نیروهای متعدد جبهه مقاومت از حزبالله لبنان تا فاطمیون، زینبیون، حیدریون، حشدالشعبی عراق، نیروهای مقاومت مدنی خود سوریه و… باعث شد که حکومت داعش در عراق و سوریه کاملاً شکست بخورد.
ایشان مقاومت را از سطح منطقهای به جهانی گسترش داد، بهطوری که بعضی از شبکههای خارجی درباره شهید سلیمانی، فرمانده شهید قدس معترفاند ایشان مردی میانسال بود که در پی تغییر قدرت در منطقه غربی آسیا به نفع ایران فعالیت میکرد و در این زمینه با تأکید بر قدرت نظامی گام برمیداشت و اعلام کردند که او نقش مهمی در حمایت از سوریه داشت و با حضور نامحسوساش در جهان، نقش مؤثر در منطقه ایفا کرد.
یکی از مقامات آمریکایی هم اذعان داشت که حاج قاسم، مرد قدرتمند منطقه غرب آسیاست. کاملاً هویداست که پس از شهادت چنین مرد قدرتمند، مطرح و محبوبی که حتی مجله تایم اعلام میکند «سلیمانی یکی از ۱٠٠ شخصیت تأثیرگذار سال ۲٠۱۷ شناخته شده است»، واکنش منطقه و حتی جهان در پی شهادت ایشان چگونه است؟
شواهد نشان میدهد جمهوری اسلامی توانست بهخصوص در روابط بینالمللی و منطقهای بعد از شهادت شهید سلیمانی بهتر از قبل نقشآفرینی کند، بهطوری که یکی از کارشناسان سابق CIA و تحلیلگر سیاسی نظامی خاورمیانه در یادداشتی مینویسد: «سلیمانی برای شیعیان خاورمیانه جذابیت ویژهای دارد؛ چرا که معجونی از شخصیتهای اروپایی و آمریکاییست» و نام این شخصیتها را ذکر میکند.
محور تمام آزادیخواهان جهان حتی نیروهای بسیجشده در دانشگاههای آمریکایی، نظریههای شهید سلیمانی با شعارهای جهانی استکبارستیزی و حمایت از مستضعفین جهان است که مانع از اجرای طرحهای آمریکایی صهیونیستی در جهان و منطقه شد و حتی اقدام ترامپ مبنی بر معامله قرن پس از شهادت شهید سلیمانی نشان میدهد که شهادت ایشان سد بزرگی برای اجرای طرح حمایتی آمریکا از اسرائیل بهشمار میرود.
در این راستا، مقام معظم رهبری میفرماید: «سپاه قدس را صرفاً یک مجموعه و سازمان اداری نبینیم؛ بلکه یک نهاد انسانی و دارای انگیزههای بزرگ و روشن انسانی مشاهده کنیم… سپاه قدس نیروییست که با سعه صدر به همهجا و همهکس نگاه میکند. رزمندگان بدون مرزند؛… رزمندگانی که هرجا نیاز باشد، آنها در آنجا حضور پیدا میکنند؛ کرامت مستضعفان را حفظ میکنند، خود را بلاگردان مقدسات و حریمهای مقدس میکنند.»
زهراسادات محمدی
انتهای پیام
منبع