زیارت جامعه، ترجمان روح بلند هیات کامله انسان!

روزگاری که زمامداران خشونت طلب، با خوف و خفت و فساد همه حیات و جامعه را تیره و مکدر کرده اند! حاکمان با بی‌تدبیری و عالمان با دنیاگرایی و اصحاب قلم و اندیشه با بی‌مسئولیتی، هر روز بر ناشکیبایی قومی، طایفه‌ای و فرقه ای دامن زده و وضع را بدانجا رساندند که حکمرانان متصلب و بی‌خرد عباسی به جانبداری از قومی و ترس از قوم دیگر ناگزیر به تغییر مرکز حکمرانی از بغداد به سامرا شدند.

در چنین جامعه‌ای که زمامداران همه مسائل کشور را با برق تیغ‌های شمشیرها و قدرت بازوان مسلمانانی عاری از معارف و معنویت چاره‌جویی می‌کنند و آسودگی‌شان را با عیاشی و فساد برابر دانسته و امنیت و بقای خود را در تفرقه و چندپاره‌گی ملت می‌جویند.

حفظ تنش را در جامعه راهکار این مقصد دانسته و به کمک عالم نمایان درباری و زورمداران و دولت‌مردان عاری از دیانت، هر روز با طرح مباحثی خشک و بی‌روح در کلام و امور اعتقادی و فرقه سازی به مجادلات و تنازعات بی‌حاصل دامن زده تا معنویت و ظرائف و لطائف دینی که مغناطیس ربایش قلوب و روح‌های تشنه حقیت ایمان و اسلام را خسته و محروم از دامن مردان خدا و دین خدا نمایند و در زمانه‌ای که قلوب و اندیشه های بی‌غش و عاری از دغل و تباهی متوجه مرقد پاک و آستان بلند حضرت سیدالشهدا علیه السلام و دیگر امامان پاک امت است.

حکومت به شدت عمل و عناد با این بارگاه‌های نورانی به تخریب و قتل روی آورده است. از دگر سو بر اندیشه ها و صاحبان خرد ناب و مفسران و هادیان طریقت محمدی سخت گرفتند تا مردم از ساحت پاک ایشان معرفتی کسب ننمایند و هر گوته ارتباط و تعامل علمی و معنوی اجتماع بزرگ اسلامی را با میراث‌دار معنویت و دانش و هدایت محمدی سد کردند.

اما او به امر خداوند، امان و امام جامعه است و برگزیده پیامبر خدا برای اتصال امت با خالق و ملک با ملکوت و سیراب کردن‌شان از چشمه‌سار همیشه جاری علوم آل الله است. او هادی فرزانه، هوشمند، پاک و پاکیزه کاروان بزرگ ولایت است.

چون جد بزرگوارش علی بن حسین (ع) برای ابلاغ پیام و روح دیانت محمدی، ادبیات خاصی برمی‌گزیند که بسی هوشمندانه و تشخیص درست از نیاز زمانه و زندگی مردم در آن روز و دیگر روزگاران تا به امروز و فرداست.

ادبیات و گفتمان معنویت در قالب دعا و زیارت نامه! آیین و آداب دینی شیعی با ادبیات غنی و رازگونه و جذاب، مفاهیم بلندی از آموزه های دینی و اخلاقی و معنویت و عرفان اسلامی را به همراه دارد.

متون زیارات بر جای مانده از امامان شیعه (ع) اسناد حقانیت معرفت ناب و دستور سلوک معنوی و انسانی است که ترجمان روح بلند آن بزرگان و هیئت کامله انسان یعنی آل‌الله است.

امام هادی (ع) در فضای خفقان، بسته، خشن و فرقه گرایی خود ساخته حکومت و منازعات فرعی و بی‌ثمر، برای ابلاغ و بیان معارف متعالی اسلام از ادبیات و قالب زیارت بهره جستند و به تبیین توحید، نبوت، امامت و ولایت پرداختند.

در همین ادبیات و قالب به طرح اندیشه سیاسی شیعه که کانون آن امام معصوم است؛ به جهاد فکری و معرفتی پرداختند و در ایجاد و گسترش فرهنگ معنوی دعا، مناجات و زیارت و تقویت پیوندهای روحی مردم با خداوند و اولیائش تلاشی وافر و جهادی شایسته نمودند.

زیارت جامعه کبیره از این ذخایر و تراث معنوی متعالی و قدسی امام و ره‌آورد این رهیافت و اندیشه از امام علی الهادی (ع) است. که سروده عارفانه‌ای از قلب و اندیشه پاک در باریابی به حریم های قدسی مرقدهای نورانی انشا، توصیه و تعلیم فرمودند.

زیارتی که منشور ولایت، امامت و توحید است و در آستان‌های همه امامان، آن میراث‌داران فرهنگ و رسالت محمدی بهترین و کامل ترین عهدنامه و مناجات و زمزمه‌های عاشقانه است. زیارتی جامع در بازخوانی و تجدید عهد و سند تولی و تبری و ترنم و سروش نغمه های آسمانی و تجلی بخش عکس مه‌رویان بستان خداست.

آن خیالاتی که دام اولیاست/ عکس مه‌رویان بستان خداست. امروز این تراث گرانسنگ و منشور جاوید ولایت و عهدنامه مودت و ارادت به آستان‌های عز و کرامت آل‌الله از آن امام فرزانه و جوان شهید، پاک، رهنما و هادی خلق به سوی خالق در اختیار ماست و همه مفتخریم و بدان مباهات می‌کنیم که این زیارت نامه زبور عاشقانه‌های ما به ساحت این خاندان کرم، عزت، علم، معنای حیات و صاحبان فضیلت‌های نورانی است. ●اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ وَصِیِّ الْأَوْصِیَاءِ وَ إِمَامِ الْأَتْقِیَاءِ وَ خَلَفِ أَئِمَّةِ الدِّینِ وَ الْحُجَّةِ عَلَی الْخَلاَئِقِ أَجْمَعِینَ.

*پژوهشگر دینی