به گزارش خبرنگار ایکنا، آیین پاسداشت آثار مکتوب حجتالاسلام رسول جعفریان، «جستوجوگر گذشته با دغدغههای آینده»، یکشنبه، 16 دی در سالن اجتماعات خبرگزاری خبرآنلاین برگزار شد.
مسعود پزشکیان، رئیس جمهور در پیامی خطاب به آیین پاسداشت آثار مکتوب حجتالاسلام رسول جعفریان، گفت: آنچه به ایشان جایگاه درخشانی بخشیده، ورود دغدغهمندانه، علمی و با جسارت در برابر تفکرات نادرستی است که برخی قصد داشته و دارند به نام دین به جامعه عرضه کنند؛ در واقع ایشان به آن عهدی عمل میکنند که خداوند از عالمان و دانشمندان گرفته است.
علی لاریجانی، مشاور مقام معظم رهبری و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در این جلسه بیان کرد: آقای جعفریان زمانی که در کتابخانه مجلس حضور داشتند با شجاعت همه کتب خطی مجلس را به صورت مجازی منتشر کردند. معمولاً در کتابخانهها از این کتب به عنوان میراث خود به نحوی نگهداری میکنند تا مبادا دست غیر بیفتد اما ایشان مسیر را باز کردند که کار بسیار خوب و ارزشمندی بود و امیدوارم ادامه پیدا کند.
وی ادامه داد: شجاعت ایشان به غیر از بحث کتابداری در نوشتههایشان نیز وجود دارد که در برخی اظهارنظرها در مسائل سیاسی و فرهنگی این شجاعت را دارند و گاهی این مسائل کار دست ایشان میدهد؛ ولی در کل فرد شجاعی هستند که ویژگی خیلی خوب و ممتازی برای دانشمندان است. او به غیر از مبحث کتاب در جمعآوری شواهد و استنادات تاریخی هم پویا هستند. بررسی جامع و بیطرفانه یکی دیگر از خصوصیات ایشان است که تلاش میکند این موضوع را تا حد زیادی رعایت کند و ایشان واقعاً منصف هستند.
توجه جعفریان به لحظات و موقعیتهای حساس تاریخی لاریجانی افزود: تاریخنگاری درست توجه به لحظات و موقعیتهای حساس تاریخی است که تحولی در تمدنی به وجود آورده است که این موضوع در امروز و فردای هر کشوری تأثیر دارد و آقای جعفریان در آثار خود به این سبک توجه دارند؛ مثلاً در مورد تاریخ اسلام، حوادث سرنوشتساز را ذکر کردند یا در مورد تاریخ ایران؛ دوره صفویه، انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی سه نقطه تعیین کننده است که ایشان به آن پرداختهاند. این سبک تاریخنگاری که سرنوشتها را تغییر میدهد موضوع بسیار مهمی است که ایشان به آن توجه کردند و برای آینده کشور هم مهم است.
آیتالله جعفر سبحانی و آیتالله سیدمصطفی محقق داماد پیامهای جداگانهای را به مراسم پاسداشت آثار مکتوب حجتالاسلام رسول جعفریان صادر کردند.
همچنین حجتالاسلام رسول جعفریان، رئیس کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران در این مراسم گفت: من در تمام طول زندگی به دلیل داشتن دوستان و همراهان خوب خوششانس بودم و از این بابت خدا را سپاس میگویم. من نسبت به مردم خیلی خوشبین هستم و معتقدم افرادی که بد هستند بسیار اندکاند و یک اعتماد بسیار زیادی نسبت به افرادی که با آنها در زندگی برخورد داشتم، دارم. از همسر و فرزندانم تشکر میکنم که در تمام این سالها به من بسیار لطف کردند.
وی ادامه داد: موفقیت نسبی من در کتابخانه مجلس مدیون اعتماد آقای لاریجانی است که دست من را باز گذاشته بودند. حجتالاسلام شهرستانی هم واقعاً اعتماد کرده بود و جزو افراد نمونهای است که آدم میتواند در زندگی خود تجربه کند.
وی ادامه داد: همه لذت من به کتاب بوده است و همه صحبتها و تلفنها معمولاً درباره کتاب است. سالهای سال با دوستانم داد و ستد کتاب و نوشته داشته و دارم.
حامد زارع، مؤلف کتاب «آفاق دانایی در سپهر تمدن اسلامی» در این مراسم بیان کرد: تکریم رسول جعفریان تکریم کتاب است؛ زیرا او کتابشناس، کتابدار، کتابخانهدار، نویسنده، مصحح و ناشر است. او ۶۰ سال دارد اما بازدهی علمی یک پژوهشگر صد ساله را دارد. او پر کار نیست بلکه دائمالکار است.
وی افزود: جعفریان پرتلاش و پرتجربه است و فراغتی جز دیدن صفحات و اسناد ندارد. نزدیکان تصدیق میکنند که وقتی ایشان از کار دور هستند غصهدار میشوند. در خواندن و نوشتن پرتلاش است.
پیشرو بودن جعفریان در مطالبهگری از نهادها برای در اختیار گذاشتن منابع مکتوب
سمیه توحیدلو، جامعهشناس در این نشست بیان کرد: یکی از دغدغههای آقای جعفریان فناوریهای نو و کتابخانههای دیجیتال است که ما کمتر به آن پرداختیم؛ هر نوع تأخیر در پرداختن به این موضوعات سبب عقب افتادن بسیار میشود. آقای جعفریان در مطالبهگری از نهادها برای در اختیار گذاشتن منابع مکتوب پیشرو و بسیار پیگیر هستند. کتابخانههای بزرگ، بسیاری از منابع را ندارند و بسیاری از منابعی را هم که دارند، در اختیار افراد قرار نمیدهند.
وی افزود: در دنیا وب آرشیو میشود اما در اینجا دغدغهای برای این موضوع وجود ندارد، در صورتی که بسیاری از منابع به صورت دیجیتال تولید میشود. هوش مصنوعی در همه جای دنیا در کتابخانههای جدید حضور دارد و در کشورهای اطراف دستگاههای دیجیتالکنندهای داریم که همزمان دیجیتال، تبدیل تصویر به متن و… میکند و با ربات بدون آسیب به اثر، این کار انجام میشود.
وی با بیان اینکه نباید به اطلاعات، منابع و اسناد دیدگاه امنیتی وجود داشته باشد، گفت: امیدوارم که در این عرصه بیشتر کار کنیم و در برابر روشهای جدید در دنیا مقاومت نداشته باشیم.
جعفریان؛ اندیشمند سختکوش و پرتلاش
حجتالاسلام عبدالحسین معزی، نماینده ولی فقیه در جمعیت هلال احمر در این نشست بیان کرد: در این روزگاری که ما شاید خیلی نورانی نباشیم؛ علم نور است. این جلسات علمی تا حدودی میتواند کدورتها را از دلها بزداید. تکریم علما وظیفه است و این جلسه نیز برای تکریم استادی است که وقتی زندگینامه ایشان را مطالعه میکنیم، بسیار تعجب برانگیز است. استاد جعفریان یک اندیشمند سختکوش و پرتلاشی هستند و با سختی در مسیر اهدافی که داشتند، پیش رفتهاند.
نماینده ولی فقیه در جمعیت هلال احمر با بیان اینکه آقای جعفریان دلباخته کتاب هستند، گفت: ایشان با برخورد با آقای جعفر مرتضی مسیر زندگیشان تغییر میکند و به سمت تاریخ میروند. آقای جعفریان افتخار حوزه علمیه و دانشگاه هستند. من مقالاتی را که آقای جعفریان مینویسند، همیشه مطالعه میکنم و هیچگاه ترک نکردم.
وی افزود: مرحوم آیتالله قاضی توصیه میکردند که طلبهها حتماً باید یک دوره تاریخ صدر اسلام تا زمان غیبت را مطالعه کنند؛ من از آقای جعفریان تقاضا میکنم که یک دوره کامل کتاب تاریخ اسلام را بنویسند و در اختیار علاقهمندان قرار دهند.
کتاب «آفاق دانایی در سپهر تمدن اسلامی» اثر برجستهای است
رضا منصوری، فیزیکدان و استاد دانشگاه صنعتی شریف در این مراسم بیان کرد: آقای جعفریان تنها کسی است که درباره مفهوم علم در دوره اسلامی مطلب نوشتتند و در عین حال درباره مطالب خرافی آنچه که در کتابها نوشته شده است، مطالب بسیاری نوشتهاند و در آثار اخیر خود با عنوان شبه علم از خرافات یاد میکنند.
وی ادامه داد: کتاب «آفاق دانایی در سپهر تمدن اسلامی» کتاب پر محتوا و قابل توجهی است. کاری نقدپذیر است که برجسته باشد و این کتاب را به دلیل برجسته بودن آن باید نقد کرد. در این کتاب به صراحت درباره علوم انسانی، اسلامی صحبت نشده است و بین امر اعتقادی و علم نیز تفکیک قائل نشده است و نظر مشخصی از این نوشتار دریافت نمیشود.
منصوری افزود: معرفت مقید به طریقت در ذیل کلمه علم در دنیای نوین نمیگنجد و علم قرار نیست به طریقت خاص مقید باشد. در این کتاب علم، دانش علمی و دانش تعریف نشده است در صورتی که باید معنا، مفهوم و منظورمان از هرکدام از این عبارات را بیان کنیم. ما در دانشگاه نیز بین دانش و علم تمایز قائل نمیشویم.
وی در پایان اضافه کرد: باید به گسستی که در قبل از صفویه در دوران سلجوقیان در تمدن اسلامی داشتیم، پرداخته شود و امیدوارم که آقای جعفریان به این موضوع مهم بپردازند.
جعفریان خود را وقف ایرانشناسی و اسلامشناسی کرده است
سید فرید قاسمی، نویسنده در این مراسم بیان کرد: ایشان ۴۷ سال است که با کتاب مأنوس هستند و خود را وقف ایرانشناسی و اسلامشناسی کرده است. ایشان دلبستگی به نوآوریهای زمانه دارد و ۳۵ سال است که با رایانه مأنوس است و فناوری را در خدمت دانشگستری استفاده میکند.
وی افزود: رسول جعفریان تأییدطلب نیست بلکه هوشیارانه کار خود را انجام میدهد. ایشان اعتقاد دارد که دنیا رستوران نیست بلکه مدرسهای با کارهای بسیار است.
حجتالاسلام مهدوی راد هم بیان کرد: ما در زندگی خود برنامه نداریم در صورتی که دین یک برنامه زندگی است. بدون هیچ گونه اغراق در این چهار دههای که با آقای جعفریان رفیق هستیم، هرگاه با هم صحبت کردیم درباره کتاب حرف زدیم.
رسول جعفریان؛ مورخ تمام وقت
منصور صفت بد، استاد تاریخ پژوهی در این مراسم بیان کرد: آقای جعفریان جزو نسل جدید مورخان ایران دستهبندی میشوند. قدمای مورخین معمولاً مورخان پاره وقت بودند که در مشاغل حکومتی اشتغال داشتند. در دوره جدید ایران، نسلی از مورخین ظاهر شدند که مورخان تماموقت هستند و کارشان پیگیری و دائم بر موضوعات تاریخی است که آقای رسول جعفریان از این دسته از افراد هستند.
وی اضافه کرد: آقای جعفریان در حوزه تحقیقات ایرانی مورخ مؤثری هستند که از نظر ملی و بینالمللی آثار ایشان مورد تأیید جوامع ایرانشناسی و اسلامشناسی است. ایشان استاد کثیرالتألیف هستند. تاریخ ایران دوران صفویه محدود به این دوره نبوده و دامنه آن تا به امروز ادامه پیدا کرده است.
در انتهای این مراسم با رونمایی از کتاب «آفاق دانایی در سپهر تمدن اسلامی» رونمایی و با اهدای هدایایی از سوی نهادها و ارگانهای مختلف از حجتالاسلام رسول جعفریان تقدیر شد.
گزارش تصویری آیین پاسداشت آثار مکتوب حجتالاسلام رسول جعفریان
انتهای پیام
منبع