نسیم رویش پایگاه خبری جمعیت رویش های انقلاب اسلامیبه گزارش ایرنا از روابط عمومی نشر وزن دنیا، نشست نقد و بررسی کتاب «عصر تاریکی» با حضور هادی خانیکی، حسینعلی نوذری، حامد زارع و همچنین حمید هاشمی کهندانی به عنوان مترجم اثر در محل شهر کتاب مرکزی برگزار شد.
کتاب«عصر تاریکی» نوشته برایان تیتلی، به روایت زندگی سیاسی امپراتور بوکاسا، دیکتاتور کشور آفریقای مرکزی می‌پردازد. این کتاب به تازگی در قالب مجموعه پرتره‌های سیاسی «شاهد عینی» از سوی انتشارات وزن دنیا به بازار کتاب عرضه شده است.
هادی خانیکی به جنبه‌های جذاب مطالعه بوکاسا در ادبیات استعماری و پسااستعماری پرداخت و با اشاره به نسل خود گفت: ما شاهد انتشار و تاثیرگذاری آثار مهمی چون «انقلاب آفریقا» و «چهره استعمارگر و چهره استعمارزده» نه تنها در ایران، بلکه در سطح جهانی بوده‌ایم.
در عصر ظلمت مورد اشاره آرنت، مفاهیم دچار اغتشاش می‌شوند و تنها راه خروج از این وضعیت، روی آوردن به گفت‌وگو است
استاد علوم ارتباطات و کارشناس رسانه با اشاره به کتاب «انسان‌ها در عصر ظلمت» نوشته هانا آرنت، به تحلیل مفهوم عصر ظلمت برگرفته از اشعار برتولت برشت پرداخت و آن را معادل عصر تاریکی دانست. او با خواندن بخش‌هایی از نوشته‌های برشت، توضیح داد: در عصر ظلمت مورد اشاره آرنت، مفاهیم دچار اغتشاش می‌شوند و تنها راه خروج از این وضعیت، روی آوردن به گفت‌وگو است.
او با اشاره به اینکه اعمال بوکاسا در تاریخ بی‌سابقه نیست، ادامه داد: اما آنچه یک دوره را به عصر ظلمت تبدیل می‌کند، آشفتگی در مفاهیم است. به عنوان مثال می‌توان به اختصاص یک‌چهارم بودجه دولتی به مراسم تاج‌گذاری بوکاسا اشاره کرد و با یادآوری جمعیت اندک آفریقای مرکزی، این پرسش را مطرح کرد که چگونه رهبر کشوری چنین کوچک، خود را امپراتور می‌خواند.
خانیکی در پایان تاکید کرد: در عصر ظلمت، پیوند میان نظریه و عمل از هم می‌گسلد، دال‌ها بی‌مدلول می‌شوند، سنت‌ها می‌میرند و مراجع اقتدار رو به زوال می‌روند. این فقدان سنت و اقتدار، موجب سستی جوامع می‌شود و در چنین فضایی، نه تنها گفت‌وگویی وجود ندارد، بلکه امکان آن نیز از میان می‌رود.
بوکاسا شیوه‌های خشونت‌آمیز را در سن ۶ سالگی فراگرفت
حامد زارع به شیوه خاص کتاب در پرداختن به موضوع اشاره کرد و گفت: نویسنده پیش از ورود به بحث اصلی درباره بوکاسا، به موضوع غارت منابع قاره آفریقا توسط استعمارگران اروپایی می‌پردازد. به همین دلیل نقطه شروع این کتاب را می‌توان مبحث فرهنگ استعماری در نظر گرفت.
مدیر مجله سیاست‌نامه یادآور شد: بوکاسا در ابتدا به عنوان کارگر در یک شرکت جنگلداری مشغول به کار و در همان دوران شاهد کشته شدن پدر خود بوده است. جالب آنجاست که او شیوه‌های خشونت‌آمیز را در سن ۶ سالگی از همان مستعمره‌چیان فرانسوی فرا گرفته است.
تاریک‌ترین فصل استعمار در آینه یک کتاب
حسینعلی نوذری که با ترجمه و تحلیل آثار یورگن هابرماس شناخته شده است، بر اهمیت برگزاری نشست‌های تاریخ سیاسی تاکید کرد و گفت: کتاب «عصر تاریکی» فراتر از روایت زندگی بوکاسا است؛ این کتاب حکایت تکرارشونده‌ای است که از قرن بیستم تاکنون جریان دارد.
استعمار بدون آمادگی جامعه محقق نمی‌شود، در این منطقه چنین داستان‌هایی را با تمام وجود لمس کرده‌ایم
پژوهشگر حوزه علوم سیاسی با اشاره به تجربه مشترک ساکنان خاورمیانه افزود: ما در این منطقه چنین داستان‌هایی را با تمام وجود لمس کرده‌ایم. گرچه ایران تجربه مستقیم استعمار را نداشته، اما همواره صحنه رقابت و تقسیم منافع میان قدرت‌های جهانی از انگلیس و آمریکا گرفته تا چین و روسیه بوده است.
نوذری با استناد به نظرات منتقدان تیتلی، قاره آفریقا را در این کتاب آینه تمام‌نمای استعمار توصیف کرد، اما هشدار داد که این نباید بهانه‌ای برای سلب مسئولیت از خود و فرافکنی باشد، زیرا استعمار بدون آمادگی جامعه محقق نمی‌شود.
او در پایان، ضمن تمجید از ترجمه روان و شیوای کتاب، علی‌رغم برخی پرش‌های متنی طبیعی، به رویکرد متمایز نویسنده اشاره کرد و افزود: روایت زندگی بوکاسا با بهره‌گیری از شیوه پساساختارگرایانه، اثر را از یک رمان تاریخی صرف فراتر برده، هرچند همچنان با آن هم‌مسیر است.
در پایان این نشست، حمید هاشمی کهندانی، مترجم کتاب به برنامه‌های آتی مجموعه «شاهد عینی» انتشارات وزن دنیا اشاره کرد که قصد دارد به طور جدی‌تر به بررسی پرتره‌های مهم سیاسی و دوران‌های تاریخی آن‌ها بپردازد.
کتاب «عصر تاریکی» نوشته برایان تیتلی با ترجمه حمید هاشمی کهندانی در قالب ۱۳ فصل و ۳۸۰ صفحه، در قطع رقعی، با کاغذ بالک، جلد شومیز، به زبان فارسی منتشر شده است.
منبع
