نسیم رویش پایگاه خبری جمعیت رویش های انقلاب اسلامیشاید این مطالب برایتان مفید باشد
به گزارش ایرنا، استان بوشهر با توجه به شرایط جغرافیایی و اقلیمی خود، همواره با چالش‌های مختلفی در حوزه منابع آبی مواجه بوده است طوریکه کشاورزان برای کشت دیم گندم ، جو و صیفی جات به عنوان عمده محصولات فصل پاییزی این استان امکان برنامه ریزی ندارند و با نگرانی چشم به فصل زمستانی دراند که ماه نخستش نیز رو به پایان است اما از باران اثر گذار هنوز خبری نیست.
وضعیت منابع آبی همچنان یکی از مهمترین موضوعات توسعه پایدار این استان است و با توجه به آخرین اطلاعات موجود، استان با مجموعه‌ای از فرصت‌ها و چالش‌های جدی در حوزه مدیریت منابع آبی مواجه است که نیازمند سیاست‌گذاری‌ها و برنامه ریزی دقیق و تامین اعتبار به موقع هستند.
در ماه‌های اخیر، بارندگی‌های فصلی باعث افزایش چشمگیری در ذخایر آبی در سدهای استان بوشهر نشده است این وضعیت برای کشاورزان دیم کار و آبی نگران کننده است.
کاهش چشمگیر بارندگی در استان بوشهر طی پاییز سال آبی جاری، فصل خشکی را برای استان رقم زده است که همچنان در آغاز فصل زمستان ادامه دارد.
کاهش شدید بارندگی به طور غیر یکنواختی در مناطق مختلف استان توزیع شده است طوریکه میانگین بارش‌ها در شمال استان بوشهر حدود ۶۳ میلیمتر است در جنوب استان این میزان به ۱۹ میلیمتر کاهش یافته است.
کاهش شدید برداشت گندم
حسن موسوی کشاورز دشتستانی گفت: کشت هر هکتار گندم آبی شامل اجاره زمین ، تامین آب، شخم و بذر پاشی ، خرید بذر ، نوار قطره ای ، لوله و اتصالات و کود ۷۵۰ میلیون ریال هزینه دارد.
وی افزود: کشت آبی نیز اگر بارندگی نباشد میزان برداشت خوبی ندارد و کشاورز باتوجه به هزینه هنگفت زیان می بیند.
موسوی یادآور شد: اجاره آب برای کشت محصول بدلیل اینکه از کیفیت لازم و امکان آب دهی مطلوب برخوردار نیست بطور معمول به عنوان کمکی در زمانی که فاصله بارندگی زیاد باشد توسط کشاورز استفاده می شود .
این کشاورز کهنه کار وحدتیه ای افزود: برداشت محصول از مزارع زیر کشت گندم آبی در زمانی که بارندگی خوب باشد بطور متوسط از هر هکتار پنج تا هفت تن است این درحالی است که حتی با کشت آبی اما در سال کم باران این میزان برداشت به دو تا سه تن کاهش می یابد.
موسوی ادامه داد: میزان اجاره هر هکتار زمین برای کشت دیم نیز ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیون ریال است و با احتساب ۱۷۰ کیلوگرم گندم به قیمت ۲۵۷ هزار ریال و هزینه های شخم و کود در مجموع ۲۴۰ میلیون ریال هزینه در بردارد .
خلف وعده بیمه
این کشاورز تصریح کرد: پارسال بیمه کشاورزی هر هکتار زمین گندم ۱۴ میلیون و ۶۰۰ هزار ریال بود و کارشناس بیمه نیز اعلام کرد در صورت عدم برداشت بابت هر هکتار ۴۵ میلیون پرداخت می شود این درحالی است که بین ۲۰ تا ۲۵ میلیون ریال پرداخت شد.
موسوی گفت: درحالی دولت هر کیلوگرم بذر گندم را ۲۵۷ هزار ریال به صورت نقدی امسال فروخته است پارسال خرید هر کیلو گندم ۲۰۷ هزار ریال از کشاورزان خرید اما وجه خرید را در قالب چند مرحله حداقل پنج مرحله پس از برداشت پرداخت کرد.
اشکان علیزاده دیگر کشاورز استان بوشهر گفت: حکایت کشاورزان صیفی کار شامل هندوانه ، گوجه فرنگی ، کدو ، بادمجان ، ملون نیز باتوجه به بالا تر بودن هزینه کاشت و برداشت نسبت به گندم و جو در سالی که مشابه امسال وضعیت بارندگی مطلوب نیست تلخ تر است طوریکه سرمایه بسیاری از کشاورزان در سالیان اخیر از بین رفته است.
وی افزود: هزینه اجاره هر هکتار زمین و آب برای صیفی جات یک میلیارد ریال ، خرید بذر بسته به نوع کشت ۵۰۰ تا ۷۰۰ هزار ریال ، کارگر ۲۰۰ میلیون ریال ، کود مرغی و دام ۳۵۰ میلیون ریال ، هزینه شخم و بذر پاشی هر هکتار ۱۰۰ میلیون ریال ، پلاستیک ، نوار و اتصالات قطره ای نیز ۴۰۰ میلیون ریال بطور معمول هزینه در بردارد.
چشم امید کشاورزان به صادرات
علیزاده یادآور شد: با تمام دلهره ، دغدغه مندی و هزینه های کمر شکن فعالیت کشاورزی در سالیان اخیر بدلیل افزایش هزینه ها حتی اگر محصولی نیز تولید و برداشت شود کشاورز دغدغه فروش دارد که یکی از راهکارهای جبران هزینه ها برنامه ریزی برای صادرات محصول است.
این کشاورز تصریح کرد: باتوجه به بالا بودن هزینه تولید محصولات کشاورزی ، فروش به قیمت بازار داخلی جوابگوی هزینه ها نیست و حدود ۲۰درصد هزینه ها را تامین می کند.
علیزاده گفت: در سالجاری هزینه های کارگر ، نهاده ها ، حمل ونقل و دیگر لوازم مورد نیاز بطور غیرقابل قبولی افزایش یافته است .
فرشاد احمدی دیگر کشاورز نیز با گلایه مندی از ناکافی بودن حمایت ها از کشاورزان گفت: قیمت هر سبد خالی برای برداشت محصول پارسال ۱۳۰ هزار ریال بود و امسال این رقم به ۱۸۰ هزار ریال افزایش یافته است.
صیفی جات تحت پوشش بیمه کشاورزی قرار نمی گیرد
احمدی که با گرفتن وام توکل به کشت محصول صیفی جات کرده است افزود: بیمه کشاورزی شامل کشت صیفی جات نمی شود این درحالی است که احتمال زیان های این نوع کشت بسیار بالا است و برخی از کشاورزان در سال‌های گذشته دار و ندار خود را در این فعالیت از دست داده اند.
وی یادآور شد: براثر سرما در هفته جاری بخش زیادی از کدو و بادمجان کشت شده اش دچار سوختگی شده و خسارت زیادی محتمل شده است.
احمدی اضافه کرد: همچنین برخی از کشاورزانی که سبزی از جمله ریحان کشت کرده بودند نیز بدلیل سرما افت کیفیت پیدا کرده است و با وجود کاهش قیمت ، مشتری نیز ندارد.
وی فقدان ثبت هزینه ها و مدیریت بازار در محصولات کشاورزی را زیان بار ذکر کرد و گفت: تشکل های مربوطه نیز حمایت لازم را از کشاورزان ندارد.
احمدی افزود: سال زارعی گذشته حتی کشت گندم آبی نیز مشمول بیمه کشاورزی نشد و باوجود کاهش میزان برداشت و زیان های کشاورزان خسارتی پرداخت نشد.
یک کارشناس کشاورزی گفت: با توجه به تغییرات اقلیمی و رشد جمعیت، مصرف بهینه آب به عنوان یک ضرورت استراتژیک در ایران و به ویژه استان بوشهر مطرح است.
پرویز جعفری افزود: یکی از راه‌های اثربخش برای مقابله با مشکلات کم آبی، افزایش آگاهی عمومی در خصوص اهمیت مدیریت مصرف آب در مزارع، تشویق کشاورزان به کشت های گلخانه ای و الزام به رعایت الگوی کشت در استان است.
وی اضافه کرد: اجرای طرح های توسعه منابع آب، اصلاح روش های آبیاری، جلوگیری از توسعه سطح زیرکشت، تعهد همه دستگاه های متولی آب به اجرای برنامه های سازگاری با کم آبی استان مرهمی بر درد مبتلابه وضعیت موجود است.
آبخوان های بوشهر بحرانی شده اند
مدیر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه‌ای بوشهر گفت: کاهش ۶۴ درصدی بارش‌ها، سطح منابع آب زیرزمینی را به طور فزاینده‌ای کاهش داده و موجب بحرانی شدن وضعیت آبخوان‌ها در مناطق مختلف این استان شده است.
امید آزادی جو افزود: از نظر آمار منابع آب زیرزمینی، بیشتر آبخوان‌های استان بوشهر نظیر باغان، ریز، جم، آبدان، دشت پلنگ، بوشکان و دهرود-تنگ ارم حتی در فصل پرباران سال نیز با کاهش سطح آب مواجه هستند.
مانگین بارندگی از ۱۰۸ میلیمتر به ۳۹ میلیمتر رسید
وی گفت: طبق آمار و اطلاعات ثبت‌شده از شبکه پایش در سطح استان، میانگین بارش‌ها تاکنون تنها به ۳۹ میلیمتر رسیده است، در حالی که طبق داده‌های بلندمدت، میزان بارش استان در مدت مشابه بطور معمول ۱۰۸ میلیمتر بوده است.
مدیر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه‌ای بوشهر یادآور شد: توزیع نابرابر بارش‌ها به ویژه در مناطق جنوبی این استان که زراعت آبی به میزان قابل توجهی فعال است، اثر منفی شدیدی بر منابع آب زیرزمینی برجای گذاشته است.
وی گفت: در بررسی دقیق‌تر ایستگاه‌های ثبت بارش، بیشترین بارش‌ها در ایستگاه‌های رودفاریاب و بزپر در شهرستان دشتستان به ترتیب با ۱۳۶ و ۱۰۶ میلیمتر ثبت شده است.
آزادی جو یادآورشد: در مقابل، کمترین میزان بارش‌ها در نواحی کرانه‌ای و پس‌کرانه‌ای جنوبی استان، نظیر دیر، عسلویه، کنگان و جم، به ترتیب ۱.۵، ۱.۵، ۶ و ۱۵ میلیمتر گزارش شده است.
کاهش ۸۰درصدی آورد آب رودخانه ها
وی تصریح کرد: تجزیه و تحلیل وضعیت منابع آبی استان نشان می‌دهد که میزان روان آب و حجم آورد رودخانه‌ها تا تاریخ جاری نسبت به درازمدت، ۸۰ درصد کاهش یافته است و این امر باعث شده تا منابع آب زیرزمینی استان دچار فشار مضاعفی شوند.
آزادی جو افزود: بررسی منابع آب زیرزمینی استان نیز نشانگر وضعیت بحرانی این ذخایر آبی اندک است که همزمان با بهره‌برداری بی‌رویه از آنها، به شدت در حال کاهش است.
ناترازی آب زیر زمینی
این مقام مسوول یادآور شد: بررسی آمار نشان دهنده آن است که در سه ماه گذشته برآورد ذخایر آبی و بخصوص منابع آب زیرزمینی منفی بوده و می‌توان به نوعی اصطلاح ناترازی را برای آن به کار برد.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر گفت: سال زارعی جاری ۷۲ هزار هکتار از ارضی این استان شامل ۱۲ هزار هکتار آبی و ۶۰ هزار هکتار دیم به زیر کشت گندم رفته است.
کبری توکلی افزود: امسال در خوشبینانه‌ترین حالت پیش بینی ۱۲۰ هزار هکتار سطح زیرکشت در اراضی کشاورزی شامل ۱۰۰ هزار هکتار کشت دیم و ۲۰ هزار هکتار کشت آبی وجود دارد.
وی یادآور شد: باتوجه به شرایط اقلیمی چندین سال است استان بوشهر درگیر خشکسالی‌های متناوب است طوریکه امسال نیز مانند سال گذشته تاکنون پراکنش باران نامناسب بوده است.
بارندگی در بسیاری از شهرستان ها ثبت نشده است
توکلی تصریح کرد: بسیاری از شهرستان‌های استان بوشهر در سال زارعی جاری بارندگی ثبت نشده و در مناطقی که بارندگی بوده برای برخورداری از تولید، کشاورزان به سمت آبیاری تکمیلی هدایت شده اند.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر گفت: در شهرستان‌های جنوبی استان بوشهر از جمله شهرستان دشتی به علت عدم بارندگی کشت دیم انجام نشده است.
وی ادامه داد: شهرستان دشتستان امسال بیشترین سطح زیر کشت را دارد.
توکلی افزود: با توجه به پیش بینی بارندگی دراواخر سال، از میزان سطح زیرکشت گندم پیش بینی برداشت ۶۰ هزار تن وجود دارد.
وی اضافه کرد: پارسال نیز بدلیل خشکسالی از ۱۶۰ هزار هکتار سطح زیرکشت ۶۰ هزار تن گندم از مزارع آبی و آبیاری تکمیلی در مزارع دیم برداشت شد.
منبع
