نسیم رویش پایگاه خبری جمعیت رویش های انقلاب اسلامیبه گزارش خبرنگار ایرنا، قرارداد حفاظت مشارکتی از یوزپلنگ آسیایی برای نخستین بار در کشور با امضای تفاهمنامه بین معاونان بین استان‌های سمنان و خراسان شمالی در آذر ۱۴۰۲ امضا شد و روز یکشنبه بیست و سوم دی ۱۴۰۳ همایش نخستین سالگرد اجرای این طرح با حضور مسوولان و دوستداران محیط‌زیست در مهدیشهر برگزار شد و سخنرانان به ارایه گزارشی درباره اهمیت، مزیت‌ها و ضرورت شناسایی و جذب سرمایه‌گذران برای توسعه طرح مشارکت حفاظتی از عرصه‌های زیر پوشش سازمان حفاظت محیط زیست پرداختند.
پیوست رسانه‌ای لازمه موفقیت در اجرای طرح‌ها
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار سمنان در این همایش با بیان اینکه نگاه به مساله محیط زیست باید با نگاه هنر باشد گفت: کارهای ثمربخش با آموزش، ترویج، انجام فعالیت‌های اقناعی و همراه سازی مردم محقق می‌شود و این مهم در محیط زیست نیز باید مدنظر باشد.
محمدرضا صادقی افزود: همراهی رسانه برای موفقیت، پیشبرد طرح‌ها و اقناع‌سازی افکار عمومی مدنظر قرار گیرد.
وی ادامه داد: محیط زیست یک موضوع ایجابی و فرصت بزرگ اقتصادی، فرهنگی و ترویج فرهنگ و بوم روستا است.
وی با بیان اینکه رشد تولید با مشارکت مردم محقق می‌شود اضافه کرد: در منطقه جاشلوبار مهدیشهر، مردم عهده‌دار حفاظت محیط زیست شدند و از منابع محیط زیست هم منفعت می‌برند.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار سمنان گفت: آمادگی معرفی طرح‌های زیست‌محیطی دارای توجیه به سرمایه‌گذاران به عنوان مسوولیت اجتماعی و یا پیشران اجرای طرح وجود دارد.
مهدیشهر جزو پنج منطقه قرق کشور
سرپرست فرمانداری مهدیشهر نیز با بیان اینکه یکی از پنج منطقه قرق کشور در این شهرستان قرار دارد گفت: حدود ۲۴ هزار هکتار اراضی در منطقه جاشلوبار مهدیشهر توسط شرکت تعاونی از سال ۱۴۰۰ قرق می‌شود.
علی خداداد افزود: عملکرد این تعاونی در حفاظت از حیات وحش طی این سال‌ها مطلوب بود و تجربه نشان می‌دهد قرار گرفتن بومیان و ذی‌نفعان در اولویت اجرای طرح در موفقیت اجرای طرح موثر است.
تعریف چهار راهبرد برای حفاظت از یوزپلنگ
همچنین مدیرکل حفاظت محیط‌زیست سمنان خاطر نشان کرد: یوزپلنگ آسیایی بزرگترین گربه‌سان است که در شرایط فعالی زیستگاه آن در جهان محدود به سمنان و خراسان شمالی است.
سعید یوسف‌پور افزود: امن‌سازی، ارتقای حفاظت و پایداری زیستگاه، افزایش طعمه، ایمن سازی قلمرو به ویژه در محور عباس آباد میامی و تکثیر در اسارت از راهبردهای سازمان حفاظت محیط زیست برای محافظت از گونه ارزشمند یوزپلنگ آسیایی است.
وی ادامه داد: حفاظت مشارکتی از یوزپلنگ آسیایی مربوط به زیستگاه بالادست منطقه حفاظت‌شده توران در شرق استان سمنان اقدامی ارزشمند است.
وی با با بیان اینکه حلقه گمشده در حفاظت از محیط زیست جوامع محلی است اضافه کرد: همراهی جوامع محلی و حفاظت مشارکتی اقدامی ارزشمند در حفظ گونه در خطر انقراض یوزپلنگ آسیایی به شمار می‌رود.
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست سمنان گفت: طی سال‌های گذشته به جوامع محلی برای حفاظت مشارکتی از محیط‌زیست کمتر توجه شده بود اکنون طرح حفاظت مشارکتی یوز کنام ابریشم طرحی موفق برای همراه کردن جوامع محلی در حفاظت است و البته جای کار دارد.
وی تاکید کرد: ایجاد علقه و تعلق خاطر در جوامع محلی و برنامه‌ریزی برای استفاده آنان از منافع طرح حفاظتی مشارکتی باید مورد توجه باشد.
به گفته مدیرکل حفاظت محیط‌زیست سمنان مشکل سوخت، خودرو و اعتبار در سازمان حفاظت محیط‌زیست وجود دارد و با توجه به تنگاناهای اقتصادی دولت به تنهایی نمی‌تواند حفاظت را انجام دهد و مشارکت مردم در حفاظت و اقتصادی کردن حفاظت برای توجیه اقتصادی و استفاده از ظرفیت بخش خصوصی ضروری است.
حفاظت مشارکتی لازمه حفظ محیط‌زیست
معاون سابق محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست و مدیرکل حفاظت محیط زیست یزد نیز گفت: سمنان استان استثنایی در تنوع زیستی است و امید می‌رود حداکثر حمایت از محیط زیست سمنان شود، اگر می‌خواهیم حیات وحش حفظ باید سمنان مورد توجه قرار بگیرد.
حسن اکبری افزود: تجربه از دست دادن یوزپلنگ در یزد در پیگیری حفاظت مشارکتی از یوزپلنگ آسیایی مربوط به زیستگاه بالادست منطقه حفاظت‌شده توران در شرق استان سمنان بود.
وی با بیان اینکه یوزپلنگ دارای قلمرو وسیع است، ادامه داد: زیستگاه مهم یوزپلنگ اطراف توران بود و از طرفی مخالفت‌هایی برای افزایش منطقه حفاظت شده توران وجود داشت که سرانجام تصمیم بر حفاظت مشارکتی شد.
وی بیان کرد: توران، میاندشت، خوش ییلاق و یوزکنام قلمرو یوزپلنگ است که با احیای مشارکت حفاظتی در خوش‌ییلاق شاهرود امید می‌رود شاهد از دست رفتن این گونه در کشور نباشیم.
معاون سابق محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: تنها راه نجات طبیعت و تنوع زیستی استفاده از مشارکت مردمی است نیروی قهری برای حفظ محیط زیست گره گشا نیست و هنر مسوولان کشف و شناسایی بخش خصوصی برای حفاظت مشارکتی است.
وی اظهار کرد: حفاظت سنتی مبتنی با رویکرد قهری با وجود شهادت ۱۴۰ محیط بانان و ۳۰۰ جانباز جواب ندادهاست و ۸۰ درصد جمعیت گونه‌های حیات وحش نظیر جبیر، قوچ، میش و آهو طی ۷۰ تا ۸۰ سال گذشته از بین رفتند، انتظار می‌رود طرح حفاظت مشارکتی توسعه یابد.
عزم مسوولان استانی لازمه حفاظت از گونه‌های ارزشمند/ ضرورت تقویت زیرساخت‌ها
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست خراسان شمالی هم اظهار کرد: برای حفاظت از گونه‌های ارزشمند در خطر انقراض از جمله یوزپلنگ باید اعتقاد و عزمی جدی در مسوولان شهرستانی و استانی ایجاد شود.
رضا شکاریان افزود: یوزپلنگ آسیایی پس از سال‌ها با تلاش شبانه‌روزی و کمبود امکانات در حوزه محیط‌زیست خراسان شمالی دیده شد و حذف سگ‌های گله برای حفاظت از این گونه ارزشمند در دستور کار است.
قرارداد پنج ساله حفاظت مشارکتی از یوزپلنگ آسیایی
همچنین مدیر ستاد طرح یوز کنام ابریشم گفت: آذر ۱۴۰۲ حفاظت مشارکتی منطقه ۴۵۰ هزار هکتاری بالادست منطقه حفاظت‌شده توران در شرق استان سمنان به بخش خصوصی واگذار شد.
نرگس حاج‌کاظمی‌ها افزود: مشاهده ۱۲ یوزپلنگ در محدوده حفاظت مشارکتی یوز کنام ابریشم نشان از پویایی و امنیت جمعیت این گونه ارزشمند است.
وی بیان کرد: زنده‌گیری توله یوزپلنگ یکساله و ثبت تصاویر یوپلنگ فقه از در محدوده پل ابریشم مرز بین استان‌های سمنان و خراسان شمالی از جمله موفقیت‌های مشارکت حفاظتی است.
مدیر ستاد طرح یوز کنام ابریشم بیان کرد: توافق نامه پنج ساله برای مشارکت حفاظتی بین بخش دولتی و خصوصی امضا شد و اکنون یک سال از این توافق گذشته است.
به گزارش خبرنگار ایرنا، یوزپلنگ ایرانی در فهرست اتحادیه بین‌المللی حفاظت از محیط زیست قرار دارد، به معنای اینکه گونه‌ای در خطر انقراض است، حدود ٢ هزار سال پیش یوزها در بیشتر نقاط آسیا حضور داشتند، اما اکنون منحصر به نواحی بیابانی ایران شده اند.
طبق گزارش‌ها، ایران از دهه ۱۹۷۰ به عنوان تنها زیستگاه یوزپلنگ آسیایی شناخته شده است، از این رو به آن یوزپلنگ ایرانی نیز می‌گویند.
هم‌اکنون یوزپلنگ آسیایی، ایران و بخش‌هایی از استان سمنان را خانه امن خود یافته و اکنون متخصصان بومی در سایت تکثیر در اسارت و ارتقای امنیت پارک ملی توران تغییر سرنوشت یوزپلنگ از خطر انقراض را دنبال می‌کنند.
منبع
