نسیم رویش پایگاه خبری جمعیت رویش های انقلاب اسلامیشاید این مطالب برایتان مفید باشد
به گزارش خبرنگار فرهنگ دفاع‌پرس، نشست تخصصی زن در ادبیات مقاومت با نگاهی به کتاب «عایده» امروز (یکشنبه) در حوزه هنری برگزار شد.
«فاطمه رایگانی» پژوهشگر فلسفه سیاست، «ساجده ابراهیمی» نویسنده و «سحر دانشور» پژوهشگر حوزه زنان در این نشست حضور داشتند و به سخنرانی پرداختند.
در ابتدا «فاطمه رایگانی» پژوهشگر فلسفه سیاست اظهار داشت: اینکه ما زنِ مقاومت را در رابطه با انسان مقاومت چه می‌بینیم، بحث جدایی است.
وی افزود: یکی از چیز‌هایی که به ما کمک می‌کند فرصت بسط معنا داشته باشیم، کتابی شبیه «عایده» است؛ جایی که شما به خودِ فرد نزدیک شده‌اید. درست است تمام این تحرکات ذیل جبهه مقاومت قرار می‌گیرند، اما انسان‌ها با هم متفاوت هستند.
رایگانی در ادامه سخنانش به انسانیت‌زدایی پنهان و آشکار اشاره کرد و گفت: انسانیت‌زدایی جایی است که فردی را از حق حیات و حیات سیاسی‌اش محروم کنیم. انسانیت‌زدایی نوع دیگری هم دارد و آن، انسانیت‌زدایی پنهان است که طی آن در گسترش یک مفهوم، طوری عمل کنیم که مخاطبان با آن احساس غریبگی کنند و یکی از امثال آن در قالب برخی از تکریم‌های ماران شهدا است که ما سعی می‌کنیم آن فرد را از دیگران متمایز کنیم طوری که مخاطب احساس کند دیگر نمی‌تواند مانند او شود. زندگی مقاومت محصول انس است، نه خرق عادت و استثنا.
وی در توصیف کتاب «عایده» اظهار داشت: کتاب «عایده» ویژگی خوبی دارد که آن را از دیگر آثار مصون می‌کند و آن، روایت اول‌شخص است.
این پژوهشگر فلسفه سیاست گفت: انسانیت‌زدایی جایی اتفاق می‌افتد که شما فکر کنید این فرد هیچ تعلقی ندارد، در صورتی که اینگونه نیست انسانِ مقاومت در این «صرف نظر‌ها» معنا پیدا می‌کند و اینکه به‌خاطر ارزش بالاتر حاضر است از علایق خود دست بکشد. امام حسین (ع) هم فرزند خود را دوست داشتند، اما به‌خاطر خواستن بالاتری از آن صرف نظر کردند.
چگونه به موضوع نگاه می‌کنیم؟
در ادامه «سحر دانشور» پژوهشگر حوزه زنان اظهار داشت: همه ماجرا از این قرار است که چه کسی دارد آن را احصاء می‌کند. اولین موضوعی که وجود دارد این است که من که شاهد این صحنه هستم، چه کسی هستم؟! زمانی که مقاومت را می‌بینیم، چگونه داریم به آن نگاه می‌کنیم؟!
وی افزود: مفهوم بعدی در این موضوع دیدن است و همه ما بر سر این موضوع تفاهم داریم که دیدن سیاسی است. دیدن، حامل معناست. همین است که شهید آوینی در آثار خود از «گزارش حقیقت» صحبت می‌کند و به‌طور رسمی از این اصطلاح استفاده می‌کند.
دانشور گفت: تا سال گذشته «فلسطین» یک کلیت برای ما بود، اما پس از عملیات «طوفان‌الاقصی» این موضوع از کلیت درآمد و ما با جزئیات آن بیشتر آشنا شدیم.
این پژوهشگر حوزه زنان ادامه داد: زمانی که به سؤال برسیم، می‌توانیم موضوعی را گزارش کنیم. ما داریم تمام گزارش‌های از پیش ثابت در ذهنمان را با کتاب‌هایمان تثبیت می‌کنیم!
وی افزود: ادبیات زندگی، مقاومت و زن دارد کلیشه جدیدی به ما اضافه می‌کند.
چرا نویسنده روایت اول‌شخص را انتخاب می‌کند؟
در ادامه «ساجده ابراهیمی» نویسنده در مورد کتاب «عایده» اظهار داشت: این کتاب روایت یک مادر شهید لبنانی است که نویسنده‌ای ایرانی آن را نوشته؛ پس ما با یک روایت دست اول روبه‌رو نیستیم.
وی افزود: نویسنده به چند دلیل روایت اول شخص را برای روایت خود انتخاب می‌کند. ممکن است نویسنده بخواهد برای ایجاد صمیمیت و نزدیکی با مخاطب از روایت اول‌شخص استفاده کند تا بتواند انتقال تجربه درونی و تجربه زیسته داشته باشد.
ابراهیمی در نقد روایت اول‌شخص گفت: در روایت اول‌شخص نمی‌توانیم اطمینان کاملی در مورد صادقانه و اصل کار بودن روایت اطمینان داشته باشیم و از طرفی هم نمی‌دانیم این روایت، روایت خودِ راوی است یا نقد نویسنده هم به آن اضافه شده است!
وی افزود: نویسنده ایرانی چیزی را می‌پرسد که برای یک نویسنده ایرانی مهم است. من باید فضای یک زن لبنانی را هم درک کنم.
این نویسنده گفت: کتاب «عایده» به کلیشه‌ای دچار است که سایر کتاب‌های سرگذشت شهدا دچارند. ما نمی‌توانیم با مادر شهید هم‌ذات‌پنداری کنیم یا حتی نمی‌توانیم شهید شویم، چون این دو، افرادی هستند که قدیس و بی‌خطا ترسیم می‌شوند.
ابراهیمی ادامه داد: اگر ما تجارب متفاوت را نشناسیم، امکان قضاوت از ما سلب می‌شود. ما یک هویت حل‌شده‌ای در زن مقاومت می‌بینیم و یک شخصیت مستقل نمی‌بینیم، اما زن مقاومت زمانی است که فرد منیت دارد و از آن منیت خودش می‌گذرد.
تفکر مقاومت را چگونه به لحظات زندگی بیاوریم؟
در ادامه رایگانی اظهار داشت: خطای ما این است که فکر می‌کنیم انسانِ مقاومت با انسان‌های دیگر متفاوت است.
این پژوهشگر فلسفه سیاست گفت: اگر بخواهیم مقاومت را از صحنه نظامی به لحظات زندگی بیاوریم، باید از آن صحنه حاد جنگی عقب‌تر بیائیم و آن را در زندگی معنا کنیم. سعی کنیم معنا‌ها را در تکثر فرم‌ها که به نظرمان معنای خاصی ندارند، پیدا کنیم.
انتهای پیام/ 118
منبع
