نسیم رویش پایگاه خبری جمعیت رویش های انقلاب اسلامیمناسبات جمهوری اسلامی ایران با ایالات متحده آمریکا پس از انقلاب اسلامی و قطع روابط رسمی میان دو کشور، در مسیر پر فراز و نشیبی حرکت کرده است. این روابط در ادوار مختلف ریاست‌جمهوری‌های آمریکا اعم از جمهوری‌خواه یا دموکرات و دولت‌های مستقر در ایران؛ اصولگرا، اعتدالی یا اصلاح‌طلب شاهد رویدادهای مختلفی بوده است.
ورای دیدگاه‌های سیاسی داخلی، اگر چه دو طرف در ادوار مختلف گفت‌وگوهایی بر سر موضوعاتی داشته‌اند، اما اوج مذاکرات به دوره دولت یازدهم در ایران و برهه ریاست جمهوری «باراک اوباما» در آمریکا بازمی‌گردد. بعد از وی اما «دونالد ترامپ» برجام را که نتیجه مذاکرات طولانی ایران با ۱+۵ بود، با بدعهدی به رسمیت نشناخت و پس از خروج از آن، سیاست فشار حداکثری را علیه جمهوری اسلامی اعمال کرد. اکنون ترامپ دوباره به کاخ سفید راه یافته است. این سوال مطرح است که باید با دولت دوم ترامپ در سیاست خارجی چگونه برخورد کرد؟
پژوهش ایرنا در نخستین برنامه «تلاقی» با عنوان «با ترامپ چه کنیم؟» با «ناصر هادیان» تحلیلگر مسائل استراتژیک و استاد پیشین حوزه علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه تهران و «فواد ایزدی» عضو هیات علمی دانشگاه تهران و کارشناس حوزه آمریکا به گفت‌وگو نشست.
هادیان: یک رئیس‌جمهور دموکرات به سختی می‌توانست مواردی را که برای ما مهم است از کنگره بگیرد و تقریبا تا حالا غیرممکن بوده است؛ به طور مثال اوباما و بایدن این شانس را نداشتند حتی اگر می‌خواستند
بخش نخست این تلاقی را در ادامه می‌خوانیم:
ایرنا: با توجه به این که سوابق، مواضع و عملکرد ترامپ خالی از چالش نبوده و نیست ناظران داخلی و بین‌المللی او را فردی خودشیفته، بدعهد و غیرقابل اعتماد می‌دانند که از ادبیات خاصی هم استفاده می‌کند، دعوت به مذاکره تهدید و تنبیه را همزمان انجام می‌دهد. سابقه خروج از برجام را دارد، سابقه اعمال فشار حداکثری به ایران را دارد و به یک مقام عالی نظامی ایران شلیک کرده است. به او چه بگوییم؟ و با دولت ترامپ چه باید کرد؟
هادیان: مطالبی که گفتید درست است و در واقع ویژگی‌هایی است که ترامپ دارد و نمی‌توانیم نادیده بگیریم. برای ارتباط بین دو کشور بررسی روانشناختی وی خیلی مهم است حتی شاید مهم‌تر از بحث‌های سیاسی و آکادمیک اجتماعی و سیاسی و دیگر موارد. در این زمینه موارد ذیل قابل طرح است:
اگر می‌شد مذاکره نکنیم و مشکلات کشور حل شود، من هم موافق بودم اصلا با ترامپ مذاکره نکنیم
نخست اینکه با این ویژگی‌ها این که بگوییم ما مذاکره نمی‌کنیم، راحت است. اگر امکان داشت که مذاکره نکنیم و مشکلات و چالش‌هایی به کشور تحمیل نشود، بنده هم موافق بودم که این کار را نکنیم. به خاطر آرا و عقاید و باورهایم همیشه ترجیح می‌دادم که مثلاً با دموکرات‌ها مذاکره کنیم یا حتی جمهوریخواهان کلاسیک تا شخصیتی مثل ترامپ. اما واقعیت این است که او رئیس‌جمهور است و ما با او سر و کار داریم. ویژگی‌هایی که شما برشمردید شاید بتواند کمک کند که آمریکا را به نحوی مدیریت کند و این برای ما ممکن است مزیت و فرصت باشد.
یک رئیس جمهور دموکرات به سختی می‌توانست مواردی را که برای ما مهم است از کنگره بگیرد و تقریباً تا حالا غیرممکن بوده است؛ به طور مثال اوباما و بایدن این شانس را نداشتند حتی اگر می‌خواستند. البته اوباما به خاطر برجام جنگید اما با شرایط خاصی توانست برجام را بعد از دو سال امضا کند. اما ترامپ به خاطر نظام پاداش‌دهی که در جمهوریخواهان ایجاد کرده، می‌تواند اکثر جمهوریخواهان را در کنگره پشت خودش نگه دارد. با وجود این که آنها مخالف هم باشند به سختی می‌توانند در مقابل او بایستند و این برای ما یک امتیاز است.
دوم اینکه ماجرا این است که وی آدمی نبوده که به راحتی به جنگ تن دهد یعنی آدم جنگ‌طلبی نیست. حالا بعضی‌ها می‌گویند پمپئو و برایان هوک و بولتون را کنار گذاشت و این سیگنالی است که بگوید من جنگ‌طلب نیستم مخصوصاً در ارتباط با ایران چون این‌ها ضدیت با ایران داشتند و می‌خواسته به ما پالسی بفرستد و شرایط را نزدیک کند؛ من این را زیاد قبول ندارم زیرا اظهارات مارکو روبیو برای تایید در سنا برای من مهم‌تر است چون او خیلی ضد ایران و تند است. خیلی هم تند صحبت کرد اما نه به میزانی که انتظار داشتم و برداشت من این است که به او گفته است حواست باشد، ممکن است برنامه دیگری درباره ایران داشته باشم. به دلیل گرایش‌های ضدجنگ ترامپ فکر می‌کنم بخواهد این کار را انجام دهد.
ایزدی: این ذهنیت ایجاد شده که شما الان بروید با ترامپ که معامله‌گر است یا ایلان ماسک که ذهن بیزینسی دارد وارد مذاکره شوید موضوع حل می‌شود، در حالی که در اختیار این‌ها نیست و دست کنگره است
ترامپ تاجر است و جنگ‌طلب نیست
فاکتور سوم این که وی یک تاجر است و این که بازار ایران یک بازار تجاری ۸۰۰ یا ۹۰۰ تریلیون دلاری است و می‌گوید این یک مورد بکر است. چینی‌ها و اروپایی بخواهند از آن استفاده کنند و ما نه؟ پس این هم می‌تواند یکی از فاکتورهای مهم باشد که او بخواهد آن را دنبال کند.
مسیرهایی که وجود دارد دیپلماسی، فشار حداکثری یا جنگ است؛ جنگ با شدت بالا یا کمتر. به نظر می‌رسد ترامپ می‌خواهد با دیپلماسی شروع کند، با توجه به این که شخصی مثل ایلان ماسک را که ذهن بیزینسی دارد، در کنار خود اضافه کرده است. در مجموع با توجه به رفتارهای او در هفته اول، این را مثبت می‌دانم و به نظرم ایران هم سیگنال‌های مثبتی فرستاده است. این طور می‌توان نتیجه گرفت که اگر ترامپ در حال شروع دیپلماسی است پس ما هم به سمت گفت‌وگو برویم.
ایرنا: مخالفان مذاکره با آمریکا و ترامپ تاکنون جایگزین یا آلترناتیو یا پیشنهادهایی را به جای مذاکره مطرح کرده‌اند؛ از خنثی سازی تحریم‌ها تا اقتصاد مقاومتی، برخی حتی طرح‌هایی عینی مثال زده‌اند مثل تجارت با همسایگان، گسترش تبادل محصولاتی مثل صیفی‌جات با روسیه یا حتی بعضی‌ها از تقسیم جنگل‌های بلوط بین ایرانیان برای تاب‌آوری بیشتر در قبال تحریم‌ها صحبت کرده‌اند. خروجی همه این طرح‌ها و ایده‌ها و آنچه که از بین آنها انجام شده امروز ما را در وضعیتی از لحاظ تورم و قیمت دلار قرار داده که خودتان می‌بینید و می‌دانید؛ به نظر شما در این مرحله با ترامپ چه باید کرد؟
ایزدی: مذاکره ابزاری در سیاست خارجی کشورها است؛ البته در سیاست خارجی کشورها ابزار سیاسی، اقتصادی و نظامی هم داریم. در میان ابزارهای سیاسی مذاکره یک ابزار است که نه خوب و نه بد است. شما زمانی که بخواهید یک پیچ را باز کنید باید ابزار مناسب داشته باشید و بعد برای بستن پیچ از چکش استفاده نمی‌شود. این که مذاکره انجام شود یا نشود بستگی به منافع ملی دارد؛ اگر بخواهیم ساعت‌های مذاکره مقام‌های ایرانی در این دهه‌ها را جمع کنیم عدد بزرگی است؛ چون ما در دوره احمدی نژاد و قبل و بعد از آن هم مذاکراتی داشتیم و ایران شاید در این زمینه در ۱۰ کشور اول باشد، چون همیشه به هر حال مشکل و درگیری بوده است.
چرا مذاکره کردیم و اوضاعمان بهتر نشد؟
بنابراین مذاکره می‌تواند خوب یا بد باشد. بعضی وقت‌ها می‌توان به عنوان یک ابزار استفاده بشود یا نشود. درخواستی که نخبگان و عموم مردم جامعه دارند این است که زمانی که مذاکره می‌کنید وضعیتتان بهتر شود. یعنی اگر مذاکره کردید و امتیازی دادید دستاوردی هم داشته باشد که متاسفانه ما با این که زیاد مذاکره کرده‌ایم؛ این دستاورد را ندیده‌ایم.
مقایسه کنید تحریم‌های اوایل دوران آقای روحانی را با تحریم‌های انتهای دولت که تحریم‌ها بیشتر شده حتی فردی که برای برداشتن تحریم‌ها مذاکره کرده بود هم تحریم شده بود پس معلوم است که مذاکره خیلی هم راحت نیست؛ یعنی این طور نیست که شما وارد مذاکره شوید و اتوماتیک مشکلات حل شود.
نکته‌ای که در صحبت‌های دکتر هادیان بود نکته مهمی است که ما چرا با آمریکایی‌ها مذاکره می‌کنیم؟ به خاطر همین موضوعی که شما هم گفتید یعنی به جای اینکه جنگل بلوط را بین ایرانی‌ها تقسیم کنیم که البته نمی‌دانم کدام مغز متفکری این را گفته است! به جای این کارها تحریم‌ها لغو یا کمتر شود. تحریم‌هایی که برای کشور مشکل ایجاد کرده است؛ مثل تحریم‌های نفتی و بانکی. اصولاً رفع تحریم‌های ایران دست رئیس جمهور آمریکا نیست چون تحریم ها مصوبه کنگره را دارد. در بعضی از قوانین تحریم، به رئیس جمهور اجازه تعلیق داده شده است؛ آن هم در برخی موارد مدت‌دار.
رئیس‌جمهور آمریکا در قبال ایران همه اختیارات را در دست ندارد
هادیان: دلیلی برای مذاکره نکردن نداریم. صحبت می‌کنیم یا یه نتیجه می‌رسیم یا نمی‌رسیم؛ مخصوصا حالا که تابو هم شکسته است
در سال‌های گذشته به ویژه در دوره دموکرات‌ها مانند جمهوریخواهان در کنگره نگران بودند که اگر فلان رئیس جمهور دموکرات برود و این‌ها را تعلیق کند، این‌ها تحریم‌ها را به قانون تبدیل کردند و حقی را که به صورت سنتی برای تعلیق در اختیار رئیس جمهور بود، به قانون تبدیل کردند. این نکته بسیار مهمی است، زیرا این ذهنیت ایجاد می‌شود که شما الان بروید با ترامپ که معامله‌گر است یا ایلان ماسک که ذهن بیزینسی دارد وارد مذاکره شوید موضوع حل می شود، در حالی که در اختیار این‌ها نیست و دست کنگره است. زمانی که موضوع ایران باشد رای سنا معمولاً ۹۸ به ۲ است یعنی هم جمهوریخواهان هم دموکرات‌ها به دلایلی که یکی از آن نفوذ اسرائیل است مخالف ایران هستند و آقای ترامپ حتی قدرت به خط کردن جمهوریخواهان را هم در موضوع ایران ندارد.
به تازگی آقای هگست که برای وزارت دفاع معرفی شده بود، به دلیل اینکه رایش ۵۰ به ۵۰ شده بود، معاون رئیس جمهور آمریکا مجبور شد یک رای به نفع ایشان بدهد. خوب این چه معنایی دارد؟ یعنی تعدادی از جمهوریخواهان هم به ترامپ تمکین نکردند با این که ترامپ در هفته‌های گذشته لابی زیادی کرده بود و سناتورهایی را که گفته بودند، ممکن است رای ندهند، تهدید کرده بود که برای شما انتخابات درون حزبی ایجاد می‌کنم با همه این فشارها و تبلیغات و هزینه‌ها و به قول شما با یک رای منصوب شد. یعنی این طوری نیست که جمهوریخواهان هم به راحتی تمکین کنند.
صنعت تطهیر آمریکا داریم و می‌خواهند ترامپ را که قیافه علیه‌السلامی ندارد به نحوی صلح‌طلب نشان دهند
ایرنا: آقای دکتر ایزدی توصیه شما در این وضعیت چیست؟
ایزدی: شما خبرگزاری هستید، در ترجمه دقت کنید بی‌بی‌سی فارسی تیتر زده که «ترامپ گفته است ما خواهان دیپلماسی هستیم» در صورتی که اصلاً این طور نیست و این را نگفته؛ دیپلماسی از واژه‌هایی است که وارد زبان فارسی شده و انگلیسی آن هم همین دیپلماسی است. خبرنگار اسرائیل از ترامپ پرسید که شما حمله نظامی به تاسیسات هسته‌ای ایران را تایید می‌کنید؟ ابتدا می‌گوید که در مورد این موضوع صحبت نمی‌کنم، اما بعد که خبرنگار دوباره سوالش را می‌پرسد، او می‌گوید یک توافقی را بپذیرند به جای این که مجبور شویم از گزینه نظامی استفاده کنیم. این همان صحبت‌های پمپئو است. او زمانی که وزیر خارجه بود ۱۲ بند و شرط را ارائه داده بود که اگر ایران این‌ها را بپذیرد ما هم فکری خواهیم کرد. این دیپلماسی و مذاکره نیست.
از این جهت که شما یک خبرگزاری رسمی هستید و ما رئیس جدید شما را دوست داریم و ایشان خیلی دقت دارند و قبلاً هم دیپلمات بوده‌اند، پیشنهاد می‌کنم میاندار باشید، زیرا ما در کشور متاسفانه یک صنعت تطهیر آمریکا داریم و افرادی دوست دارند که این ترامپ را که قیافه علیه‌السلامی هم ندارد به نحوی صلح طلب نشان دهند.
هادیان: فکر نمی‌کنم کسی در ایران بگوید که ترامپ صلح‌طلب است.
ایزدی: اشخاصی گفته‌اند مثلا آقای وزیر خارجه سابق گفته است که ترامپ صلح‌طلب است.
هادیان: نه ایشان گفته‌اند ترامپ جنگ‌طلب نیست و این با صلح طلب بودن تفاوت دارد.
ایزدی: نه گفته‌اند، وزیر سابق خاتمی گفته است که ترامپ صلح‌طلب است، این تیتر روزنامه است.
ایزدی: ترامپ درباره ایران زیاد صحبت می‌کند اما یکی از دلایلی که وارد بحث نمی‌شود همین است که خودشان هم نمی‌دانند. می‌گوید ایران بمب اتم نداشته باشد اما صحبتی از دیپلماسی نکرده است چون هنوز سیاستی تدوین نشده و معلوم نیست
هادیان: ببینید طبق گفته خودتان که می‌گویید باید دقت داشته باشیم همین است، همه می‌گویند او گرایش کمتر به جنگ دارد چه کسی می‌تواند بگوید او صلح طلب است؟
ایزدی: بله بنده هم همین را می‌گویم. وقتی آدم تعجب می‌کند برای همین است، اسم وی را هم می‌توانیم بگوییم اما…
هادیان: شما عمدتاً با دشمنان خود مذاکره می‌کنید، نمی‌خواهیم که با رفقایمان گپ بزنیم.
ایزدی: بله برای همین گفتیم مذاکره می‌تواند چیز خوبی باشد.
هادیان: یعنی اصل بر مذاکره است زمانی که مفید باشد؛ باید برای مذاکره نکردن دلیل داشته باشیم.
ایزدی: بله زمانی که مفید باشد.
ایلان ماسک سر خود حرف‌هایی نمی‌زند، حتما یک ندایی به او داده شده است/ صحبت‌های روبیو در کنگره منفی بود اما نه در حد مورد انتظار
هادیان: زمانی که مضر نباشد، نه زمانی که حتماً مفید باشد. ببینید اختلاف ما در همین نکته است. یک وقت می‌گوییم مذاکره مضر است، خب نباید مذاکره کنیم. اگر من بخواهم مفید بودن را اثبات کنم چون این موضوع یک مساله ثابت نیست. می‌توانم ۱۰ ملاک بیاورم که مفید است و شما ۱۰ ملاک بیاورید که مفید نیست؛ اینجا باید یک اصل وجود داشته باشد و اصل بر مذاکره است.
دلیلی برای مذاکره نکردن نداریم؛ صحبت می‌کنیم یا یه نتیجه می‌رسیم یا نمی‌رسیم. مخصوصاً حالا که تابو هم شکسته است. یک زمانی این مساله تابو بود خوب ما بیشترین مذاکره را در تیم قبل در دولت آقای روحانی با آمریکایی ها داشتیم؛ الان این آدم آمده است درست یا غلط برداشت‌ها این است که ایشان می‌خواهد باب مذاکره را شروع کند. ایلان ماسک سر خود حرف‌هایی نمی‌زند، حتماً یک ندایی به او داده شده است. شما خودت استاد هستی و می‌دانی صحبت روبیو در کنگره منفی بود اما نه در حد مورد انتظار.
ایرنا: فکر می‌کنم به دلایلی که تا الان گفتید از مذاکره استقبال می‌کنید اما آقای ایزدی می‌گویند به دلایل ذکر شده، مذاکره فایده‌ای ندارد.
ایزدی: بله عرض بنده این است که اولاً سیاست آمریکا در قبال ایران تدوین نشده است، چرا تدوین نشده؟ چون این‌ها هنوز سر کار نیامده‌اند و این که ما چه باید بکنیم بحث دیگری است و این که آنها قصد انجام چه کاری را دارند نمی‌دانیم؛ حتی خودشان هم نمی‌دانند. ترامپ درباره ایران زیاد صحبت می‌کند اما یکی از دلایلی که وارد بحث نمی‌شود همین است می‌گوید ایران بمب اتم نداشته باشد اما صحبتی از دیپلماسی نکرده است. چون هنوز سیاست تدوین نشده و معلوم نیست. این آدم‌ها درباره ایران نظراتی دارند و اختلافاتی هم دارند.
ایزدی: ترامپ حرفهای پمپئو را تکرار کرده است/ هادیان قطعا حرف ترامپ یک حرف جدید است
ایرنا: کلمه دیپلماسی را نگفته ولی از مترادفش زمان دادن و فرصت برای گفت‌وگو استفاده کرده است.
ایزدی: خیر این را هم نگفته است هیچ چیزی غیر از این نگفته؛ همان حرف چند سال پیش پمپئو را گفته و یک جمله بیشتر نگفته است.
ایرنا: یعنی شما فکر می‌کنید حرف ترامپ همان حرف پمپئو است؟
هادیان: من اینطور فکر نمی‌کنم و قطعاً حرف ایشان یک حرف جدید است.
هادیان: آرای ترامپ با نظرات چند سال پیش خودش هم متفاوت است. برداشت من این است که می‌خواهد سخن جدیدی بگوید البته انتهای سخنانش یک تهدید تلویحی دارد
ایزدی: چیز جدیدی نیست.
هادیان: آرای ترامپ با نظرات چند سال پیش خودش متفاوت است. برداشت من این است که می‌خواهد سخن جدیدی بگوید البته تهش یک تهدید تلویحی دارد.
ایزدی: حرفهای ترامپ نسبت به ایران تکرار حرفهای پنج سال پیش است. می‌گوید ایران نباید منابع مالی داشته باشد اگر من رئیس جمهور بودم حمله حماس اتفاق نمی‌افتاد، چون ایران بیچاره شده بود و پول نداشت. ایران نباید بمب اتم داشته باشد حرفهای قبلی را تکرار می‌کند حرف جدیدی نیست. عرض بنده این است که ایران چه باید بکند؟ اولاً بحث مذاکره چه زمانی بد و خطرناک می‌شود هر روز صبح هم که بگوییم مذاکره، مذاکره نمی‌شود؛ اما این یک پیامی برای طرف مقابل دارد این پیام چیست؟ اینکه مقامات قوه مجریه ایران که اکنون در راس کار هستند خیلی تحت فشارند. و ظاهراً هیچ برنامه‌ای ندارند و تنها برنامه آنها این است که هر روز بلند شوند و به فکر مذاکره با آمریکا باشند.
هادیان: کدام مقام رسمی ایران گفته است که باید مذاکره کنیم؟
ایزدی: همه
هادیان: یک نفر را بگو
ایزدی: ما الان در خبرگزاری هستیم و همه خبرها را دارند. آقای دکتر ظریف، آقای دکتر عراقچی و آقای دکتر پزشکیان گفته‌اند. آقای ظریف گفته‌اند ما نه تنها در حوزه‌های هسته‌ای مذاکره می‌کنیم در حوزه‌های غیر هسته‌ای هم مذاکره خواهیم کرد. در حین سفر رئیس‌جمهور به نیویورک قبل و بعد از سفر گفتند مذاکره مذاکره. حداقل ۲۰ مورد.
رئیس‌جمهور از امروز درباره مذاکره صحبت بکند یا نه؟
در کل چهار مورد است که باید انجام دهیم؛ مورد اول را نباید انجام دهیم و اینکه هر روز خود را مشتاق مذاکره نشان ندهیم چون پیام این است که ضعیف شده و تحت فشار مستقیم و مسئولین ایران برای حل مشکلاتشان برنامه‌ای غیر از مذاکره ندارند. این یعنی سیاست فشار جواب داده است. شما خودتان را به جای سیاستمداران آمریکایی بگذارید اگر شما سیاستمدار باشی و ببینی این سیاست جواب داده است، چرا باید دنبال مذاکره بروید؟
ایرنا: بله اما سیاستمدار آمریکایی پیام‌های متقابلی هم از منابع صاحب قدرت در ایران می‌شنود که مذاکره مفید نیست.
ایزدی: در دولت آقای روحانی دوستان این را تجربه کردند و یک سیاستی را پیش بردند در حالی که خیلی از منابع قدرت در ایران مخالف بودند؛ در نهایت چه اتفاقی افتاد؟ به توافقی رسیدند و گفتند شما چرا خطوط قرمزی را که بود، رعایت نکردید. آقای دکتر ظریف گفتند زورمان نرسید. ما این را یک بار تجربه کردیم.
ایرنا: خب از ایشان پذیرفتند و نگفتند چون زورتان نرسید پس مذاکره ترک می‌شود.
ایزدی: ما نیاز داریم که ذهنیت واشنگتن را درباره ضعیف شدن ایران اصلاح کنیم چون این برای کشور خوب نیست. اگر طرف تندرو احساس کند ایران ضعیف شده است خطرناک است
ایزدی: مورد دوم که خواستم بگویم این که در آمریکا سیستم این گونه است؛ سیاستی را که جواب داده نباید عوض کرد بلکه باید آن را ادامه داد و این حرف بسیاری از افراد در دولت ترامپ است ما نیاز داریم که ذهنیت واشنگتن را درباره ضعیف شدن ایران اصلاح کنیم این برای کشور خوب نیست چون اگر طرف تندرو احساس کند ایران ضعیف شده است خطرناک است.
اکنون تندروهایشان می‌گویند ما باید تجربه سوریه را در ایران تکرار کنیم؛ در آنجا ارتشی وجود داشت و این‌ها آمدند دمشق را گرفتند. اسرائیل هم نیروی هوایی‌اش را به کار برد. این‌ها معتقدند که ارتشی دارند و باید تظاهرات و اغتشاش و درگیری بشود و معتقدند باید مراکز نظامی ایران را بزنند و در دل ارتششان داخل کشور امیدی ایجاد شود و تجربه سوریه را تکرار کنیم زیرا احساس می‌کنند ایران ضعیف شده است و متاسفانه بین جریان‌های آمریکا این اجماع وجود دارد که ایران ضعیف شده است؛ این را باید اصلاح کرد و اینکه چه باید کرد در اینجا نمی‌توان خیلی درباره‌اش صحبت کرد چون کاری که باید انجام دهیم لازم است یک بُعد غافلگیرانه نیز داشته باشد.
در دوره قبلی ریاست جمهوری ترامپ تصمیم گرفتند از برجام خارج شوند؛ بسیاری از نهادهای داخلی آمریکا مثل سازمان سیا و وزارت خارجه یا همان بدنه اصلی سیاستمدارانی که جابه‌جا نمی‌شوند. این‌ها مخالف خروج ترامپ از برجام بودند وقتی دیدند مشکلی وجود دارد و در حالی که ترامپ موافق خروج از برجام و عده‌ای در بدنه حکمرانی آمریکا مخالفند، این‌ها آمدند گروه اقدام ایران یا ایران اکشن گروپ ایجاد کردند و کار این گروه بود که به جای این که از جاهای مختلف مقام‌های سنتی پای میز بنشیند. بنابراین کسی که از طرف ترامپ آمده و خروج از برجام را قبول دارد پای میز بنشیند، لذا یک سری شخصیت‌های حقوقی همراه با افراد حقیقی را کنار هم قرار دادند مثل دکتر «سام براون» که بسیاری تحریم‌های دهه ۹۰ ایران را ایشان نوشته بود. او از سنا خارج شده بود اما دوباره او را به میز اکشن ایران گروپ آوردند.
در برابر گروه اقدام ایران در آمریکا، ما هم گروه اقدام آمریکا داشته باشیم
پیشنهاد سوم من این که «گروه اقدام آمریکا» داشته باشیم؛ در کشور سیاست‌هایی نسبت به آمریکا داریم منتها این‌ها را اقدام و عملیاتی کنیم؛ این را در یک جلسه به یکی از دوستان مشترک‌مان با آقای دکتر هادیان که در وزارت خارجه هم در ارتباط با آمریکا بوده‌اند گفتم. حرف ایشان این بود که در ایران در مورد آمریکا حرف زیاد زده می‌شود اما در عمل این که چه کسی زنگوله را به گردن گربه بیاندازد، معلوم نیست و این یک مشکل است.
این که ما نیاز به لابی در آمریکا داریم و این لابی نمی‌تواند شبیه اسرائیل باشد، زیرا شرایط و امکانات ما متفاوت است و نمی‌توانیم مثل عربستان با اسرائیل لابی کنیم، اما به لابی نیاز داریم این ۱۰۰ سناتوری که علیه ایران هستند و رای می‌دهند یک نفر هم بخواهد به نفع ایران رای بدهد، اولین جایی که مشکل پیدا کند در شهر خودش است، زیرا افکار عمومی در آمریکا علیه ایران و تبلیغات دست صهیونیست‌ها است و کشور بیشتر نیاز دارد یک بعد دیپلماسی سنگین انجام دهد.
بنابراین چهار راه حل را پیشنهاد دادم زیرا فعلا که ترامپ درباره مذاکره و دیپلماسی حرفی نزده است. این‌هایی هم که می‌گویند خیلی حال و هوای دیپلماسی نیستند و فردا آمدند، ما واقعا از کلمه دیپلماسی استفاده کرده‌ایم، آن وقت بررسی می‌شود به قول آقای دکتر مگر قبلا این کار را نکرده‌ایم؟ آن هم قدرت بررسی دارد منتها این چهار کاری که عرض کردم می‌توان از همین امروز شروع کرد و این که آقای رئیس‌جمهور از امروز درباره مذاکره دیگر صحبت نکند.
منبع
