به گزارش ایرنا، حصیر بافی مازندران را با هنرنمایی سر پنجه های حصیر باف ملی کشور «جیران خاتون» می شناسند که این استاد حصیر بافی توانست استادان دیگری همانند «فاطمه آقاجانزاده» را در این عرصه به جامعه هنری معرفی کند تا این هنرمندان برجسته حصیر بافی کارهای ارزشمندی را در این صنعت به یادگار بگذارند.
خانه حصیر بافی بابل در روستای درزیکلای آخوندی این شهرستان به عنوان روستای ملی حصیر راه اندازی شد تا جلوه های از هنر حصیر بافی را در معرض دید علاقمندان قرار دهد. علاقمندان به هنر صنایع دستی مازندران با مراجعه به این خانه می توانند سوغات های خوبی از این خطه شمال تهیه و به سراسر کشور ارسال کنند.
سارا خاتون باباجانزاده متولد ۱۳۴۲ در روستای درزیکلای آخوندی بابل است که این روستا در سه کیلومتری بابل بعد از پل تاریخی محمد حسن خان در مسیر جاده بابل به بخش گتاب و بندپی شرقی بابل واقع شده است. او را در روستا به نام «جیران خاتون» یا «جیرون خاتون» می شناسند که ۴۲ سال تجربه حصیر بافی دارد و در حال حاضر هنر سرپنجه های این بانوی بابلی مورد توجه گردشگران خارجی قرار گرفته و این افراد با خرید این صنایع دستی سوغاتی برای عزیزان خود می برند.
جیران خاتون با اخذ مجوز این پیشه از جهاد کشاورزی و با پیگیری و حمایت میراث فرهنگی و ایجاد امکانات و بسترهای مناسب، کار حصیر را از پیشه اجدادی به حرفه ای میراثی تبدیل و به عرصه نمایشگاهی و تجاری ورود پیدا کرده است.
محصولات تولیدی جیران خاتون که به آمریکا و اروپا هم به عنوان سوغات رسیده بود در نمایشگاه های مختلف استان توانست نظر گردشگران خارجی را هم جلب کند و در سبد خرید آنها جای بگیرد.
اقتصاد خانواده اش از شالیکاری است و در کنار آن باغ میوه و سبزیجات هم به سفره آنها رونق و رنگ بوی بیشتری می دهد.
همسر سید قاسم میرزاده در کنار کشاورزی این روزها در کنار بانوی خود شاگردی و کمک کاری این استاد حصیر بافی است. این زوج دارای چهار فرزند، سه دختر و یک پسر نتیجه چهار دهه زندگی مشترکشان است.
آموختن حصیر بافی را از بافتن کلاه و زنبیل حصیری آغاز کرده است چراکه در کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد و آن را حرفه ای زیبا می داند که از والدین خود آموخته و به گفته او این هنر نسل اندر نسل در خانواده شان انتقال یافته تا به او رسیده است.
اما او به گفته خودش، خود آموز است، یعنی تنوع تولیدات حصیری که امروز این بانوی مازنی دارد، خود با آزمون و خطا فرا گرفته است و هیچ آموزشی نیز برای آن ندیده است. اما هنر وی مورد توجه علاقمندان حصیر بافی قرار گرفت.
از طرف دیگر فاطمه آقاجانزاده از استادان دیگر این صنعت در روستای درزیکلای بابل است که در راه اندازی این خانه و معرفی محصولات حصیر بافی نقش آفرین بود.
فعالیت یک هزار هنرمند
در این پیوند رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بابل اظهار کرد: در حال حاضر یک هزار هنرمند بابلی دارای مجوز در بخش های مختلف صنایع دستی در حال فعالیت هستند.
مهران فلاح گفت: با توجه به این که روستای درزیکلای آخوندی در بخش حصیر بافی دارای ثبت ملی است راه اندازی اولین خانه صنایع دستی شهرستان در این روستا یک ضرورت بود.
وی با اشاره به این مطلب که در این خانه هنرهای زیبای حصیر بافی عرضه خواهد شد، اظهار کرد: علاوه بر حصیر بافی معرق، منبت، چهل تیکه و دیگر هنرهای صنایع دستی تولیدی هنرمندان مازندران در اختیار علاقمندان در سراسر کشور قرار خواهد گرفت.
فلاح ادامه داد: در این خانه صنایع دستی ۴۵ محصول تولیدی در بخش های مختلف تولیدات فاخر بانوان این خطه از شمال در معرض دید و عرضه به بازار مصرف قرار دارد.
این مقام مسوول تصریح کرد: همه تلاش ها بر این بود تا هنرهای هنرمندان مازندران در همه شهرهای این استان در این خانه برای عرضه به شهروندان جانمایی شود.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بابل افزود: تلاش های هنرمندان حصیر باف بابلی سبب شد در سالهای اخیر بسیاری از شهروندان به این هنر علاقمند و آموزش ببینند.
فلاح ادامه داد: راه اندازی این خانه هنر در انتقال میراث کهن گذشتگان به نسل آینده بسیار اثر بخش خواهد بود.
به گزارش ایرنا، حصیر بافی از جمله بافته های زنان و مردان روستایی استانهای شمالی در قدیم به شمار می رفت که امروزه همانند بسیاری از صنایع دستی دستخوش تجددگرایی و مدرنیته شدن سبک زندگی ها شده و اکنون به ندرت در برخی از روستاهای مازندران به ویژه در مرکز استان رایج یافت می شود.
در مازندران از نوعی حصیر به نام ‘کُوب’ برای زیراندز استفاده می شود و برای بافت ‘کوب’ از گیاهان خودرو چون ‘گاله’ و ‘واش’که در باتلاق ها و آب بندان ها می روید استفاده می کنند.
براساس کاوش های باستان شناسی در مازندران و ایران قدمت حصیر بافی به بیش از هفت هزار سال می رسد. به نظر می رسد توجه بیشتر به این رشته هنری و صاحبان این هنر و تبلیغات و بازاریابی برای محصولات آن می تواند از فراموشی این هنر ارزشمند پیشگیری و موجبات احیای بیشتر آن را فراهم کند.
منبع