نسیم رویش پایگاه خبری جمعیت رویش های انقلاب اسلامیبه گزارش گروه علمی ایرنا از وبگاه سای‌تِک‌دِیلی، بیش از ۱۱ هزار سال است که گوسفندها با معیشت انسان‌ها در هم تنیده شده‌اند.
از دیرباز، گوسفندان برای انسان‌ها گوشت فراهم می‌کردند؛ ضمن اینکه اهلی‌شدن آن‌ها این امکان را بشر فراهم می‌کرد که از شیر غنی از پروتئین آن‌ها بهره‌مند شود و از پشم آن‌ها پارچه‌های گرم و مقاوم در برابر سرما و آب بسازد.
اکنون‌یک گروه پژوهشی بین‌المللی و بین‌رشته‌ای، به سرپرستی متخصصان ژنتیک کالج ترینیتی دوبلین در ایرلند و باستان‌شناسان از دانشگاه لودویگ ماکسیمیلیان مونیخ و مجموعه‌های تاریخ طبیعی ایالت باواریا (SNSB) در آلمان، مسیر فرهنگی پیش از تاریخ گوسفندان را ردیابی کردند. آنان با تجزیه‌وتحلیل ۱۱۸ ژنوم (ماه ژنتیکی موجود زنده) بازیابی‌شده از استخوان‌های باستانی که قدمت آن‌ها به ۱۲ هزار سال پیش می‌رسد و در مناطقی از مغولستان گرفته تا ایرلند به دست آمده‌اند، اطلاعاتی مهم درباره تاریخچه اهلی‌کردن گوسفندان کشف کردند.
دانشمندان در قدیمی‌ترین روستای گله‌داری گوسفند در آشیکلی هویوک در مرکز ترکیه، ژنوم‌هایی یافتند که به نظر می‌رسد متعلق به اجداد جمعیت‌های بعدی گوسفندان در منطقه وسیع‌تر است؛ این موضوع خاستگاه صید گوسفند وحشی (موفلون) را در بیش از ۱۱ هزار سال پیش در بخش غربی هلال حاصلخیز شمالی تأیید می‌کند.
هلال حاصلخیز (the Fertile Crescent) نام بخش تاریخی از غرب آسیا و دربرگیرنده بخش‌های شرقی دریای مدیترانه، بخش‌های غربی ایران، میان‌رودان و مصر باستان است.
گروه پژوهشی در میان اولین جمعیت گوسفندان اروپایی مربوط به ۸ هزار سال پیش، شواهدی پیدا کرد که نشان می‌دهد کشاورزان گله‌های خود را با تأمل انتخاب می‌کردند یعنی گله‌داران اولیه، مانند کشاورزان امروزی، به زیبایی و خاص‌بودن حیوانات خود علاقه داشتند.
همچنین در آن زمان، اولین ژنوم گوسفندان اهلی اروپا و شرق ایران و آسیای مرکزی از یکدیگر جدا شدند؛ اما، این جدایی دیری نپایید زیرا مردم، گوسفندان جمعیت‌های شرقی را به غرب منتقل کردند.
به موازات تأثیرات فرهنگی انسان‌ها که از شهرهای اولیه میان‌رودان (بین‌النهرین) گسترش یافته است، شاهد حرکت ژنوم گوسفندی به سمت غرب هلال حاصلخیز در حدود ۷ هزار سال پیش هستیم.
ظهور مردمان چوپان در اِستِپ‌های (سبزدشت‌های) اوراسیا (سرزمینی از ترکیب قاره اروپا و قاره آسیا) و گسترش آن‌ها به سمت غرب در حدود ۵ هزار سال پیش، جمعیت انسانی اجدادی اروپایی و فرهنگ آن‌ها را عمیقاً دگرگون کرد. این روند ساختار جمعیت انسانی را تغییر داد؛ مثلاً، اجداد مردم بریتانیا را حدود ۹۰ درصد تغییر داد و جد زبان هندواروپایی را معرفی کرد که امروزه در سراسر اوراسیا به آن صحبت می‌شود.
منبع
