۹۰ سال تجربه، پشتوانه ایرنا در عصر رسانه ای +فیلم

سازمان خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا)، خبرگزاری رسمی و اولین نهاد حرفه‌ای گردآوری، انتشار خبر، عکس و تولید محصولات رسانه ای – خبری در تاریخ ایران است.

ایرنا سال ۱۳۱۳ هجری شمسی به عنوان نخستین کانون گردآوری خبر با عنوان «آژانس خبری پارس» در وزارت امور خارجه تشکیل و شروع به فعالیت کرد.پایه‌گذاری وزارتخانه تازه تاسیس «اطلاعات و جهانگردی» در سال ۱۳۵۳ سبب شد تا خبرگزاری پارس نیز از نظر تشکیلاتی دگرگونی‌هایی را تجربه کند.

در این دگرگونی‌ها، خبرگزاری پارس از اداره کل خبرگزاری به سازمان خبرگزاری تبدیل و به عنوان یک شرکت سهامی دولتی شناسایی شد. اساسنامه آن نیز با ۲۳ ماده و هفت تبصره در سال ۱۳۵۴ به تصویب نمایندگان مجلس شورای ملی رسید.

سه سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی یعنی در دی ماه ۱۳۶۰، با تصمیم نمایندگان مجلس شورای اسلامی، خبرگزاری پارس به خبرگزاری جمهوری اسلامی با نام اختصاری « ایرنا (IRNA) » تغییر نام داد و فصل تازه‌ای در فعالیت‌های این رسانه گشوده شد.

خبرگزاری جمهوری اسلامی در عرصه بین‌المللی رسانه‌ای شناخته شده است و به عنوان بنگاه خبری مادر و ارگان رسمی دولت جمهوری اسلامی، مورد توجه دیگر بنگاه‌های خبری جهان قرار دارد.

اکنون در آستانه ۹۰ سالگی ایرنا خبرگزاری جمهوری اسلامی مرکز خراسان جنوبی میزگردی را با حضور پیشکسوتان رسانه ای استان ترتیب داده که اظهارات آنان در خصوص نقش ایرنا در عصر اطلاع رسانی را می خوانید:

ایرنا زمینه ساز تقسیم خراسان بزرگ

مدیر مسئول روزنامه آوای خراسان جنوبی که خاطرات زیادی از ایرنا در ذهن دارد گفت: دهه ۶۰ و ۷۰ که فرهنگی بودم و در روابط عمومی آموزش و پرورش بیرجند فعالیت داشتم، رفت و آمدم به ایرنا زیاد بود در واقع ایرنا خانه ما محسوب می‌شد.

غلامرضا جعفرپور مقدم افزود:آن زمان فقط خبرگزاری جمهوری اسلامی در شهر بیرجند فعالیت می کرد و تعداد خبرنگاران هم خیلی محدود بود اما عده ای بودیم که سودای فعالیت‌های اجتماعی در سر داشتیم و بیش از هر چیز، تقسیم استان بسیار اهمیت داشت لذا با همین انگیزه نشریه آوای بیرجند را راه اندازی کردم.

وی با اشاره به رابطه تنگاتنگی که با ایرنا در اوایل کار رسانه ای خود داشته ادامه داد: از آنجایی که انسان ذاتا دنبال خبر است فعالیت خبرگزاری در عصر تکنولوژی با وجود سایت‌های خبرهای مختلف بسیار حایز اهمیت است که خبرهای موثق با سرعت به مردم برسد.

این پیشکسوت رسانه ای در خراسان جنوبی تاکید کرد: در بررسی شاخص‌های تهیه خبر و معیارهای ارزش خبری بیشتر به نقش خبرگزاری و اهمیت آن پی می‌بریم.

وی با اشاره به قدمت خبرگزاری ایرنا از سال ۱۳۱۳ تاکنون ادامه داد: خبرگزاری ایرنا ۹۰ سال قدمت دارد اما اکنون بیش از ۳۰ خبرگزاری در کنار ایرنا فعالیت می‌کنند لذا مخاطب باید به دنبال مرجع باشد و ایرنا جزو مراجع قابل اطمینان است چون کادر دوره دیده داشته و دسترسی خوبی به اطلاعات دارد.

جعفرپور مقدم یادآور شد: از آنجایی که خبرگزاری جمهوری اسلامی بعنوان خبرگزاری دولت و نظام فعالیت دارد بیشترین اعتماد به این رسانه است.

وی با بیان اینکه همه خبرگزاری‌ها زاویه دید مشخصی برای ایجاد موج خبری دارند ادامه داد: ولی ایرنا با نگاه حمایت از دولت مشغول فعالیت است و قلم خبرنگار آن به رسانه اعتبار می‌بخشد.

مدیرمسئول روزنامه آوای خراسان جنوبی با اشاره به نقش نشریات محلی در تقسیم خراسان تاکید کرد: رسانه‌ها در تقسیم استان نقش مهمی داشتند و خبرگزاری جمهوری اسلامی جامعیت انعکاس اخبار را به عهده داشت لذا هنوز هم در صدر قرار داشته و بالاترین اطمینان به ایرنا و دسترسی به مرجعیت اخبار در اولویت است.

وی بیان کرد: ما به عنوان رسانه در هر زمان تابع مقام معظم رهبری هستیم و از آنجایی که همه دولت‌ها مورد حمایت رهبری هستند باید با امید آفرینی در این مسیر حرکت کنیم.

جعفرپور مقدم ادامه داد:خبرگزاری جمهوری اسلامی همواره در طول تاریخ خوش درخشیده و استوار در راس همه رسانه ها خدمات دولت را منعکس می‌کند و به جامعه امید بخشی می‌دهد.

وی با تاکید بر اینکه ایرنا می‌تواند بهترین مشاور برای استانداران باشد افزود: رسانه دولت می تواند مشکلات را در مسیرهای بالادستی پیگیری کند و از این راه اطلاعات کافی به مدیران ارایه شود.

ایرنا منشا تحولات بزرگ

رئیس اسبق خبرگزاری جمهوری اسلامی مرکز خراسان جنوبی هم که به عنوان میهمان از برگزاری میزگرد در این رسانه قدردانی کرد و به عنوان میزبان به میهمانان حاضر در این نشست خوشامد گفت، اظهار کرد: هنوز خود را از خبرگزاری جدا نمی‌دانم و عضوی از این رسانه هستیم.

حسین علی مقدم با اشاره به آغاز کار دفتر ایرنا در خراسان جنوبی، به نقش این رسانه های در راه‌اندازی روزنامه و نشریات محلی استان از جمله” آوای بیرجند” و “بیرجند امروز” افزود: این مهم نشان می‌دهد ایرنا از همان نخست مرجعیت خبری داشته در حوزه‌های مختلف تاثیرگذار بوده است.

وی از ایرنا به عنوان نخستین و قدیمی‌ترین رسانه کشور نام برد و تصریح کرد: این رسانه بخاطر کار حرفه‌ای آن و آموزش‌هایی که خبرنگاران می‌دیدند موثق‌ترین خبرها را داشته است.

ایرنا منبع موثق برای رسانه‌های دنیا

پیشکسوت خبرگزاری جمهوری اسلامی در خراسان جنوبی با بیان اینکه خبرهای ایرنا با خبرهای بی بی سی و آسوشیتدپرس رقابت می‌کرد عنوان کرد: همه کشورهای خارجی اخبار ایرنا را موثق و سند می‌دانستند و صحت و دقت این رسانه مثال زدنی بود.

وی با اشاره به اینکه خبرهای ایرنا همیشه موثق بوده و هست عنوان کرد: این رسانه در طول ۹۰ سال فعالیت مستمر همچنان دارای اخباری مستند و موثق برای نشریات داخلی یا خارجی است.

مقدم با تاکید بر اینکه اخبار و فعالیت‌های ایرنا در این مدت منشا تحولات بزرگی بوده است یادآور شد: این رسانه از نظر شکل‌گیری افکار عمومی، جریان سازی خبری، کمک به مسئولان اجرایی کشور در رده‌های بالا و استانی تاثیر بسزایی داشته است.

وی با اشاره به فعالیت ایرنا در دوران قبل از استان شدن خراسان جنوبی و کمک‌هایی که ایرنا به تقسیم استان خراسان بزرگ کرد افزود: گزارش‌ها و خبرهای ایرنا در خصوص معرفی این منطقه شرق کشور از جمله ظرفیت‌ها، استعدادها، مشکلات، ضعف‌ها، توانمندی‌ها، مرز و کشور همسایه، کشاورزی، آثار تاریخی و باستانی و سایر نقش بسیار موثری برای آگاهی دادن به نمایندگان مجلس و مسئولانی که هیچ شناختی از این خطه نداشتند، داشت که افکار آنها را شکل می‌داد تا با قدرت بیشتر پیگیر استان شدن بیرجند باشند.

رئیس اسبق خبرگزاری جمهوری اسلامی در خراسان جنوبی ادامه داد: علاوه بر این تهیه بولتن‌های خبری ویژه به خصوص مسائل امنیتی و مرز استان توسط ایرنا، سبب می‌شد مسئولان بالادستی بر همین اساس برنامه ریزی کرده و امکانات و تجهیزات یا زیرساخت‌های لازم در این منطقه را فراهم و تامین کنند.

وی یکی از خاطرات خبری خود در خصوص نگارش گزارش وضعیت نامطلوب آموزشی مدارس در روستاهای استان و کودکانی که پا برهنه سر کلاس درس حاضر می‌شدند را به یاد آورد و گفت: رسانه‌ای شدن این موضوع ابتدا مورد خشم و غضب رئیس آموزش و پرورش وقت قرار گرفت اما بعد از مدتی با ورود جامعه خیرین یاوری و کمک‌هایی که به این منطقه سرازیر شد، دیدگاه‌ها نسبت به این رسانه تغییر کرد.

مقدم ادامه داد: مشابه این موضوع در بسیاری از حوزه‌ها از جمله امور عشایری رخ داد که تاثیرات آن خبر یا گزارش‌ها هنوز مورد تعریف و تمجید مسئولان قرار می‌گیرد و از ایرنا به نیکی یاد می‌کنند.

ایرنا همیشه کمک کار مسئولان بوده و خواهد بود، اکنون نیز باید به همین شیوه ادامه یابد و مطالبات مردم منعکس و منشا خیر شود

وی با تاکید دوباره بر این که اخبار ایرنا همیشه مرجعیت داشته است تصریح کرد: ایرنا همیشه کمک کار مسئولان بوده و خواهد بود، اکنون نیز باید به همین شیوه ادامه یابد و مطالبات مردم منعکس و منشا خیر شود.

پیشکسوت خبرگزاری جمهوری اسلامی در خراسان جنوبی تاکید کرد: این خبرگزاری رسمی و ملی باید همیشه موقعیت قبلی و مرجعیت اصلی خود را حفظ کرده و در برنامه‌ریزی‌ها به مسئولان کمک کند.

مقدم با بیان اینکه در برهه‌ای از زمان ایرنا مقداری سیاست‌زده شده بود یادآور شد: ایرنا نباید سیاسی، حزبی یا مختص گروه خاصی باشد لذا در آن دوران خبرگزاری مقداری ضربه خورد بنابراین وجاهت خود را تا حدودی از دست داد و مخاطبانش کم شد.

وی تاکید کرد: اکنون با روی کار آمدن مدیرعامل جدید امیدواریم ایرنا مرجعیت و اقتدار اصلی و قدیمی خود را بازیابد و حفظ کند و بتواند مانند همیشه فراجناحی عمل کند.

رئیس اسبق خبرگزاری جمهوری اسلامی مرکز خراسان جنوبی با اشاره به سفر مدیرعامل ایرنا به بیرجند ( آذر امسال) گفت: همچنان که در این سفر تاکید شد باید به مطالبات مردم بپردازیم.

وی افزود: ایرنا باید درد مردم را به گوش مسئولان برساند تا گرهی از مشکلات آنان باز شود، بطور کلی نباید حرفه را فدای سیاست کرد.

مقدم تاکید کرد: ایرنا و خبرنگاران آن باید حرفه‌ای بودن خود را حفظ کرده و کماکان مرجع باشد، نباید بهردستگاه یا روابط عمومی سازمان خاصی تبدیل شود، امیدواریم با کمک همکاران حرفه‌ای شاهد تحرک بیش از پیش خبرگزاری در فضای داخلی، خارجی و منطقه‌ای باشیم.

حفظ مرجعیت ایرنا با نیروهای متعهد

یکی از فعالان رسانه‌ای خراسان جنوبی هم با اشاره به قدمت و جایگاه رسانه در استان گفت: قطع به یقین ایرنا در استان ما مرجع بوده و با نیروهای متعهد این رسانه بدون شک مرجعیت آن کماکان حفظ خواهد شد.

زهرا بهروزی‌فر افزود: انتظار از رسانه‌ها در واقع اطلاع رسانی درست، موثق، صریح، صحیح و سریع است، در سال‌های اخیر تاکید بر روایت اول بودن شده اما در واقع از رسانه‌های غیررسمی مقداری عقب‌تر بوده‌ایم.

وی بیان کرد: در رسانه‌ها گاهی موجی در شرایطی خاص مانند انتخابات ایجاد می‌شود، اما بعد از اعلام نتایج این اطلاع‌رسانی‌ها فروکش می‌کند و این یک نوعی ضعف در رسانه‌ها محسوب می‌شود.

این خبرنگار و کارشناس روابط عمومی تصریح کرد: رسانه‌ها باید حضور مردم در مناسبت‌های مختلف حماسی و سیاسی را پررنگ‌تر کنند چون مردم همیشه با دولت و نظام همراه بوده و هستند و این واقعیت را نمی‌توان کتمان کرد اما باید روشنگری درستی انجام شود.

وی با بیان اینکه ذات مردم همراهی با نظام است عنوان کرد: در رسانه‌ها روشنگری‌ها به فراخور شرایط بوده و همیشگی و مداوم نیست که باید این مهم مستمر و مداوم باشد.

بهروزی‌فر با بیان اینکه از ظرفیت مردم می‌توان برای معرفی ظرفیت‌های استان استفاده کرد یادآور شد: برخی اعتقاد دارند رسانه‌ها باید همیشه تیتر مثبت بزنند اما هر تیتری که در رسانه انتخاب می‌شود دووجهی بوده و به همان اندازه که می‌تواند تلنگر باشد شاید آسیبی برای استان تلقی شود لذا باید حرف را در قالب کلمه مطرح کرد.

وی با بیان اینکه احتیاط در تیتر زدن شرط است افزود: در استان برخی رسانه‌ها دست به عصاتر، با تیترهای مثبت‌تر و محتاطانه عمل می‌کنند و همیشه هم محکوم هستند.

فعال رسانه‌ای خراسان جنوبی بیان کرد: اطلاع رسانی به معنای واقعی کلمه در رسانه‌های استان هنوز محلی از اعراب داشته و جای کار دارد.

وی اظهار کرد: یکی از انتظارات از ایرنا به عنوان خبرگزاری جمهوری اسلامی که در کنار دولت‌ها بوده این است که به عنوان مشاور استاندار یا مدیران کل دستگاه‌های اجرایی نیز ایفای نقش کند.

بهروزی‌فر عنوان کرد: ایرنا ظرفیت زیادی دارد تا بسیاری از آسیب‌ها و مشکلات استان را در قالب خبر و گزارش منعکس کرده و آن را به نتایج مطلوب برساند.

در پایان هم از مهمانان ایرنا خواستیم تا آینده این خبرگزاری را ترسیم کنند؛

جعفرپور مقدم: آینده خبرگزاری ایرنا در گرو عملکرد گذشته است و وقتی که این رسانه به خود ایمان داشته باشد مردم باور دارند این خبرگزاری جانب گرایانه خبر و گزارش تهیه نمی‌کند لذا در جهت آرمان‌های ملی، وحدت و منویات رهبری باز هم جایگاه ایرنا در تراز ملی بوده که این مسئله امید بخش است.

مقدم: با توجه به صحبت‌های مدیرعامل ایرنا و برنامه‌های که دیده شده آینده ایرنا را روشن می‌بینم چون قرار است ایرنا به رسانه ملی تبدیل شود و به مرجعیت اصلی خود برسد.

بهروزی فر: با توجه به اهتمامی که برای جذب نیروهای نخبه، صاحب قلم و رویکرد گزارش نویسی با پرداختن به مسایل اجتماعی در ایرنا مرکز خراسان جنوبی دیده شده بدون شک اتفاقات خوبی برای آینده ایرنا رقم خواهد خورد اما شرط تحقق آن این است که دست برای تامین امکانات، تجهیزات و جذب نیرو باز باشد.

این میزگردی ۲ ساعت به طول انجامید اما بعد از پایان تا نیم ساعت مهمانان ایستادند و از خاطرات دوران خبرنگاری در حوزه‌های مختلف گفتند، شنیدید، خندید و حتی اشک‌ها هم‌ جاری شد. همیار پلیس، بیماری ایدز، سفرهای شهرستانی مسئولان و پیگیری مطالبات از جمله موضوعات مربوط به خاطرات این پیشکسوتان بود که در عرصه رسانه برای اذهان باقی مانده است و در آخر تاکید شد اگر به خستگی‌ها و فرسودگی‌ها نگاه نکنیم هر قدمی برداریم بدون شک خیر است.

تهیه کنندگان: عصمت برزجی،رقیه محمدی و حسین محمودی