نسیم رویش پایگاه خبری جمعیت رویش های انقلاب اسلامیبه گزارش خبرنگار ایرنا، عملیات اجرایی این طرح ملی با هدف مهار رودخانه سیروان و هدایت آن به سمت دشت‌های کرمانشاه و ایلام اجرایی شد که از ابتدای آن در شمال کرمانشاه تا موسیان دهلران در استان ایلام ۴۰۰ کیلومتر طول دارد، اجرای ابر پروژه سامانه بزرگ گرمسیری غرب کشور بیش از ۱۵ هزار میلیارد تومان هزینه در بردارد که با تکمیل آن، آب مورد نیاز زمین‌های کشاورزی شهرستان‌های ایلام، چوار، مهران و دهلران استان ایلام تامین می‌شود.
به گفته کارشناسان وزارت جهاد کشاورزی و نیرو، این پروژه «بزرگترین طرح توسعه منابع آب و خاک تاریخ کشور» است که به منظور مهار آب‌های مرزی و سودمندی مرزنشینان و سیراب کردن زمین‌های کشاورزی، فرصت بزرگی برای تحول در تولید محصول‌های کشاورزی و ایجاد اشتغال پایدار برای روستاییان فراهم می‌آورد.
پروژه سامانه گرمسیری با هدف آبیاری زمین‌های کشاورزی، اردیبهشت سال ۹۲ در استان ایلام آغاز شد، این طرح تا سال ۱۳۹۴ فعالیت چشمگیری نداشت و در سال ۹۴ با فعالیت بیشتری از سرگرفته شد، با این اوصاف و با تزریق اعتبار در سه سال گذشته، مرحله نخست آن سال گذشته به بهره برداری رسید و آب به سد «کنجانچم» مهران رسید.
پیشرفت فیزیکی ۹۰ درصدی سامانه گرمسیری در ایلام
از ۱۸ هزار هکتار زمین زیرپوشش این سامانه بزرگ، نزدیک به ۱۲ هزار هکتار مربوط به شهرستان مرزی مهران، بیش از یک هزار هکتار مربوط به شهرستان چوار و ایلام و پنج هزار هکتار نیز مربوط به دهلران در جنوب استان است.
بر اساس موافقت‌نامه وزارتخانه‌های نیرو و جهاد کشاورزی طرح سامانه گرمسیری و ساماندهی رودخانه‌های شمال و جنوب غرب استان در دو مرحله انجام می‌شود.
در مرحله نخست، وزارت نیرو آب مورد نیاز یک هزار و ۴۷۰ هکتار از زمین‌های بالادست سد کُنجانچَم را بر اساس برنامه‌ریزی تا پایان سال جاری تامین می‌کند و وزارت جهاد کشاورزی نیز طرح را تکمیل و پس از تعیین نظام بهره برداری، زمین‌ها را به کشاورزان تحویل می‌دهد.
در مجموع پیشرفت کنونی پروژه ۹۰.۳ درصد است که بر اساس پیش‌بینی کارفرما، نزدیک به ۶ هزار هکتار از زمین‌های دشت مهران از طریق خط انتقال سد کنجانچم آبیاری خواهد شد.
اختصاص ۱۲ هزار میلیارد ریال به سامانه گرمسیری
معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی به تازگی از تخصیص ۱۲ هزار میلیارد ریال اعتبار در سال جاری برای طرح سامانه گرمسیری و رودخانه‌های مرزی خبر داد و گفت که از این میزان، حدود چهار هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال مربوط به حوزه استان ایلام است.
«صفدر شهرکی» هفته گذشته در جریان سفر به ایلام و در آیین بهره‌برداری از سامانه آبیاری روستاهای «تلخاب، زید و زرانگوش» شهرستان بدره، اظهار کرد که دولت نگاه ویژه‌ای به پروژه‌های این استان دارد و در این راستا، طرح‌های متعددی در دست اجرا و بررسی است.
وی افزود: چندین پروژه بزرگ در حوزه آبیاری و کشاورزی در استان ایلام از جمله پروژه شهرک ولی‌عصر(عج) در دست مطالعه قرار دارد و اعتبار لازم برای انجام مطالعه آنها اختصاص یافته و مراحل آن در حال انجام است.
معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی یادآور شد که مشاوران طرح‌های حوزه آبیاری در استان، گزینه‌های گوناگونی را بررسی خواهند کرد و به محض اینکه نتایج مطالعه‌ها مشخص شود، عملیات اجرایی پروژه آغاز می‌شود.
شهرکی با اشاره به اینکه در دو سال گذشته چندین پروژه مهم در حوزه تأمین آب در ایلام بهره برداری شده است، گفت که چند پروژه نیمه‌تمام هم در استان وجود دارد که برای تکمیل آنها از اعتبارهای ملی و استانی استفاده خواهد شد تا هر چه زودتر به نتیجه برسند.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان ایلام نیز اظهار کرد: ایستگاه پمپاژ روستاهای «زید، تلخاب و زرانگوش» بهمن ۱۴۰۱ افتتاح شد که قادر است ۴۵۰ لیتر در ثانیه آب به مزارع و زمین‌های کشاورزی منطقه انتقال دهد.
«حشمت عزیزان» ادامه داد: ایستگاه پمپاژ با یک خط انتقال اصلی به طول ۶ هزار و ۵۰۰ متر، آب را به سه منبع در روستاهای تلخاب، زید و زرانگوش منتقل می‌کند و گستره زیر پوشش این منابع در تلخاب ۱۳۲ هکتار، زید ۱۹۰ هکتار و زرانگوش ۱۹۸ هکتار است.
وی ابراز امیدواری کرد که با حل مشکلات اجتماعی موجود، این پروژه به مرحله اجرا برسد و در مجموع ۶۰۰ هکتار از زمین‌های کشاورزی آبیاری و شبکه‌های آبیاری تلخاب، زید و زرانگوش تکمیل شود و در مرحله پایانی قرار دارد.
عزیزان یادآور شد: در راستای تأمین برق پروژه، تفاهم‌نامه‌ای دو ساله، با شرکت نیروگاه سد سیمره منعقد شده و طبق آن، در مدت معین از ظرفیت‌های موجود نیروگاه استفاده خواهد شد.
بهره‌برداری از مرحله نخست ایستگاه پمپاژ برتش دهلران
معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی از هزینه کرد ۱۵۰۰ میلیارد ریال برای بهره‌برداری مرحله نخست ایستگاه پمپاژ «برتش» در دهلران خبر داد و گفت که این طرح یک هزار هکتار زمین بایر ایثارگران دهلران را زیرپوشش آبیاری قرار می‌دهد.
صفدر نیازی شهرکی اظهار کرد: بهره برداری از مرحله نخست این پروژه، یک هزار هکتار از زمین‌های کشاورزی ایثارگران در محدوده برتش را که به دلیل نداشتن تأسیسات آبی جزو زمین‌های بایر بوده‌اند، زیر پوشش آبیاری قرار می‌دهد. هدف از اجرای این طرح، استفا ده بهینه از آب مازاد رودخانه میمه دهلران، احیای زمین‌های واقع در محدوده برتش و تبدیل آنها به زمین کشاورزی و واگذاری به ایثارگران و اشتغال مستقیم ۵۰۰ نفر است.
معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی، ایجاد کانون جمعیتی با کشت و کار در نزدیک مرز، تولید محصول‌های کشاورزی و کمک به اشتغال افراد علاقه‌مند به عمران و آبادانی و ایجاد فعالیت‌های حقیقی نظیر دامداری، صنایع تبدیلی و… را از دیگر اهداف این طرح برشمرد.
نیازی شهرکی بر ضرورت اجرای مرحله دوم این طرح، شامل تأمین و نصب تجهیزات ایستگاه پمپاژ و انتقال آب و اجرای شبکه آبیاری و زهکشی در سطح یک هزار هکتار دیگر، تأکید کرد و گفت که برای اجرای مرحله دوم این پروژه پنج هزار میلیارد ریال نیاز است.
معاون آب و خاک وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به نگاه ویژه دولت چهاردهم به ایلام در حوزه کشاورزی، تصریح کرد که در این راستا تکمیل پروژه‌های حوزه آبیاری زمین‌های کشاورزی استان در دستور کار قرار دارد.
وی به طرح احیای ۵۰ هزار هکتار آبیاری و زهکشی زمین‌های کشاورزی دهلران اشاره کرد و افزود: تاکنون عملیات زهکشی ۴۰ هزار هکتار از این زمین‌ها در دهلران انجام شده است.
پیشرفت ۹۰ درصدی عملیات لوله‌گذاری سامانه گرمسیری در دهلران
معاون سیاسی فرماندار ویژه دهلران نیز از پیشرفت ۹۰ درصدی اجرای عملیات لوله‌گذاری سامانه گرمسیری در محدوده این شهرستان خبر داد.
نعمت‌الله حاتمی اظهار کرد که ۹۰ کیلومتر از سامانه گرمسیری در حوزه این شهرستان قرار دارد که اکنون از ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی برخوردار است.
وی با بیان اینکه با اجرای سامانه گرمسیری سه هزار و ۶۰۰ هکتار از زمین‌های کشاورزی دهلران زیرپوشش آبیاری قرار خواهد گرفت، افزود که شبکه‌های فرعی آبیاری این پروژه در دهلران اکنون نیز بیش از ۸۰ درصد پیشرفت دارد.
معاون سیاسی فرماندار ویژه دهلران تاکید کرد: با توجه به مطالبه کشاورزان دیم‌کار «دشت اکبر» این شهرستان، پیگیری‌های لازم از طریق شرکت آب نیرو و مجریان طرح برای ایجاد دریچه آبگیر در منطقه در حال انجام است تا این زمین‌ها نیز زیر پوشش سامانه گرمسیری قرار گیرند.
حاتمی به گستره زمین‌های دیم این شهرستان و اینکه دهلران قطب کشاورزی استان اشاره کرد و یادآور شد: با توجه به اهمیت ابر پروژه سامانه گرمسیری بازنگری در طرح برای برخورداری زمین‌های مرغوب دیم جامانده از طرح در شهرستان دهلران ضروری است.
وی از مدیریت منابع آب کشور خواست ساز و کاری فراهم کنند که سهم این شهرستان از سامانه گرمسیری بازنگری و زمینه لازم برای شتاب در اجرای طرح ایجاد شود.
سامانه گرمسیری و افزایش ۹۰ هزار تنی تولید محصول‌های کشاورزی ایلام
استاندار ایلام هم با بیان این که بخش کشاورزی از ظرفیت‌های مهم استان است، اعلام کرد که با بهره‌برداری از طرح بزرگ و ملی سامانه گرمسیری ۹۰ هزار تن به تولید کشاورزی ایلام افزوده می‌شود.
«احمد کرمی» گفت که تکمیل سامانه گرمسیری نه تنها ۹۰ هزار تن به تولید کشاورزی استان می‌افزاید، بلکه نقشی کلیدی در تحول اقتصادی و ارتقای تولیدات کشاورزی ایفا خواهد کرد.
وی بیان کرد: تکمیل طرح ۵۵۰ هزار هکتاری پایین‌دست سد کرخه که ۵۰ هزار هکتار آن در استان ایلام است و همچنین سامانه گرمسیری با ۱۸ هزار هکتار، انقلابی بزرگ در حوزه کشاورزی استان ایلام رقم خواهد زد.
کرمی با اشاره به اهمیت شبکه‌های کشاورزی و طرح‌های کلان در راستای تولید محصولات کشاورزی، گفت: شتاب در روند اجرای این پروژه‌ها از اولویت‌های اساسی برنامه مدیریتی استان است که با پیگیری‌های مستمر، بهره‌برداری از این طرح‌ها موجب افزایش تولید کشاورزی استان و ایجاد ارزش افزوده بالا می‌شود.
سامانه گرمسیری زمینه‌ساز توسعه پایدار و اشتغالزایی
نماینده مردم شهرستان‌های آبدانان، بدره، دره‌شهر و دهلران در مجلس شورای اسلامی به اهمیت سامانه گرمسیری در پیشرفت و توسعه اشتغالزایی در استان پرداخت و خواستار شتاب در تکمیل بخش‌های باقی‌مانده این پروژه و بهره‌برداری از آن تا سال آینده شد.
«اسدالله چراغی» اظهار کرد: این پروژه یکی از مطالبه‌های اصلی مردم ایلام است و در محرومیت‌زدایی و توسعه مناطق مختلف شهرستان‌های مرزی و حوزه جنوب استان نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند.
وی با تاکید بر اینکه سهم استان ایلام از این پروژه در راستای توسعه و افزایش سطح زمین‌های زیرکشت باید افزایش یابد، گفت که افزایش گستره زمین‌های زیرپوشش این طرح به ویژه در دهلران با توجه به ظرفیت‌های حوزه کشاورزی این شهرستان باید مورد توجه جدی مسئولان باشد.
نماینده مردم شهرستان های آبدانان، بدره، دره شهر و دهلران در مجلس شورای اسلامی با اشاره به پیشرفت ۹۱ درصدی این پروژه در استان، بیان کرد که پیگیری‌های لازم از طریق وزیران و دستگاه های اجرایی مربوطه انجام می‌شود و انتظار می‌رود که بهره‌برداری از آن تا پایان سال آینده انجام شود.
چراغی ادامه داد: اگر آب سرریز در این سامانه وجود دارد، باید همه مناطق شهرستان دهلران و زمین‌های باقی‌مانده از آن بهره‌مند شوند تا این امر موجب توسعه اقتصادی، رضایت مردم و افزایش زمین‌های زیرکشت و در نهایت رونق بخش کشاورزی شود.
وی همچنین بر ضرورت بومی‌گزینی در اشتغالزایی این پروژه تأکید کرد و گفت که حجم بیکاری در شهرستان دهلران بالا است و پروژه‌ها باید به گونه‌ای طراحی شوند که از ظرفیت نیروی بومی در همه حوزه‌ها استفاده شود.
مطالعات تأمین آب ایلام، چوار و مهران از سامانه گرمسیری انجام می‌شود
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان ایلام نیز خبر داد که مطالعات تأمین آب آشامیدنی شهرستان‌های ایلام، چوار و مهران از سامانه گرمسیری انجام می‌شود.
«صادق علیمرادی» اظهار کرد: این مطالعات شامل بررسی خط انتقال و سازه‌های مرتبط از جمله ایستگاه پمپاژ، مخازن آب و تصفیه‌خانه خواهد بود.
وی با تأکید بر اینکه تأمین آب آشامیدنی شهرستان‌های مهران، چوار و بخشی از آب آشامیدنی شهرستان ایلام از سامانه گرمسیری پیش‌بینی شده است، گفت که با ورود آب سامانه گرمسیری به استان ایلام، انجام مطالعات مرحله ۱ و ۲ برای اجرایی کردن عملیات خط انتقال و سازه‌های مرتبط ضروری است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای ایلام اعلام کرد که پس از دستور استاندار مبنی بر شتاب در پیگیری تأمین اعتبار، توسط سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان و شرکت آب منطقه‌ای ایلام، اعتبار مورد نیاز به میزان ۱۰۰ میلیارد ریال تأمین شده و مطالعه‌های لازم توسط این شرکت انجام خواهد شد.
علیمرادی یادآور شد: با توجه به اهمیت و اولویت تأمین آب آشامیدنی، این پروژه یکی از مهمترین پروژه‌های زیرساختی و زیربنایی استان ایلام محسوب می‌شود که به بهبود وضعیت آب آشامیدن در این شهرستان‌ها کمک خواهد کرد.
با اجرای کامل این سامانه ۹۰۰ میلیون متر مکعب آب در اختیار استان‌های کرمانشاه و ایلام قرار می‌گیرد و ۲۵ هزار فرصت شغلی نیز برای مردم این مناطق خلق می‌شود ضمن اینکه باعث تحولی بزرگ در بخش کشاورزی و اشتغال این دو استان می‌شود.
می توان گفت که با بهره برداری از پروژه بزرگ سامانه گرمسیری بخش قابل‌توجهی از زمین‌های دیمی به آبی تبدیل خواهد شد و تحول بزرگی در اقتصاد و حوزه کشاورزی استان ایلام ایجاد می‌شود، با توجه به اهمیت این طرح امید می‌رود دولت چهاردهم با استمرار خدمات و توجه ویژه به ایلام، رونق کشاورزی این استان زرخیز و سرشار از فرصت را بیشتر از گذشته شتاب بخشد.
منبع
